Enis Batur kimdir?
28 Haziran 1952'de dünyaya geldi. Dedesi Şirket-i Hayriye'nin kurucusu Hüseyin Hâki Bey'dir. Babası eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur'dur. Çocukluğu Eskişehir ve Napoli; ilk gençlik yılları İstanbul ve Ankara'da geçti. İlkokulu Dumlupınar İlkokulu'nda, ortaokul ve liseyi Saint Joseph ve Ankara Lisesi'nde okudu. İlk yazısı 1970'te, ilk kitapları 1973'te yayınlandı. Öğrenciliği sırasında Ulus gazetesinin sinema sayfasını yönetti. Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde başladığı yükseköğrenimini 1976 yılında Paris'te tamamladı.
Türkiye'ye döndükten sonra Yazı, Oluşum, Meb ve Tan dergilerini çıkardı. 1982'de Çağdaş Kent dergisini çıkardı, ilk sayıyla birlikte dergi, sıkıyönetim tarafından yasaklandı.1983'te Avrupa Ülkeler Ansiklopedisi'ni, 1984'te İslam Ülkeleri'ni yayına hazırladı. 1987-88 arası Şehir dergisini çıkaran ekibin başında yer aldı. Askerliğini Çankırı'da yaptı. 1983'te İstanbul'a yerleşti. Milli Eğitim Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığını (1979-1980), Milliyet'in kültür servisi ve yan yayınlar yöneticiliğini (1983-1984), Milliyet Büyük Ansiklopedi'nin (1986) ve Dönemli Yayıncılık'ın genel yayın yönetmenliğini (1987-1988) yaptı; 1988-2004 arası Yapı Kredi Yayınları'nı yönetti. Birçok klasiğin ve önemli yabancı eserin Türkçeye çevrilmesinde başrol oynadı. Yapı Kredi Yayınları'nı sektörde öncü hale getirdi.
Gergedan, Sanat Dünyamız, Kitap-lık, Cogito, Arredemento Dekorasyon, Fol gibi dergilerin hazırlanışında sorumluluklar üstlendi; Remzi Kitabevi'nin (1990-1993), TRT'deki "Okudukça" programının (1994-1999) yayın danışmanlığını yaptı; Açık Radyo'nun kuruluşuna katkıda bulundu ve "Şifa, Şifre, Deşifre" programını gerçekleştirdi; Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nun "Göreme'den İstanbul'a kültür mirasımız" kampanyasını (1984) yönetti, Cumhuriyet, Milliyet, Dünya, Aydınlık gazetelerinde, Yeni Gündem, P-Eki, Express, 2000'e Doğru dergilerinde haftalık, Cumhuriyet Bilim-Teknik dergisinde aylık yazılar yazdı. Yurt dışındaki çeşitli dergilerde ürünleri yayımlandı: Poesia, Il Ebbro Quaterno, Letters Internationales, Quarterly West, Tabaccaria, Podium, Kelk, Connaissance des Arts, Talismen, Didale.
Ödülleri
1980 TDK Ödülü (Şiir ve İdeoloji; Derinlik Yay. 1979)
1993 Cemal Süreya Şiir Ödülü (Perişey kitabıyla; Remzi, 1992)
1997 Altın Portakal Şiir Ödülü (Opera 1-4004 kitabıyla; Altıkırkbeş Yay,1996)
1998 Sibilla Aleramo Ödülü
2000 Zirvedekiler Ödülü (Kanat Hareketleri kitabıyla; Altıkırkbeş Yay, 2000)
2002 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü
2008 Behçet Necatigil Şiir Ödülü (Neyin Nesisin Sen kitabıyla; Kırmızı, 2007)
2018 Yunus Nadi Roman Ödülü (Göl Yazı kitabıyla; Sel, 2017)
2024 - PEN Yazarlar Derneği Şiir Ödülü
Eserleri
Eserlerinden bazıları şunlardır:
Tuğralar: Lirik Şiirler 1973-1984 (Tan,1985; Remzi Kitabevi, 1993; Kırmızı, 2006)
Perişey (Remzi, 1992; Altıkırkbeş,1998; Kırmızı 2006) Cemal Süreya ödülü
Ağlayan Kadınlar Lahdi (Harf, 1993; Kült Neşriyat, 2016)
Darb ve Mesel - Arka Şiirler (Altıkırkbeş, 1995)
Kanat Hareketleri: Lirik Şiirler 1993-1999 (Altıkırkbeş, 2000; Kırmızı, 2007) Zirvedekiler ödülü
Neyin Nesisin Sen (Kırmızı, 2007) Behçet Necatigil ödülü
Saga (Norgunk, 2010)
A Capella (Kırmızı Kedi, 2015)
Tuğralar – Perişey (Kırmızı Kedi, 2015)
Kanat Hareketleri – Neyin Nesisin Sen (Kırmızı Kedi, 2015)
Karanlık Oda Şarkıları (Simurg Art, 2020)
Gece Korkunç Sünger, blues (Simurg Art, 2022)
Keşiş Dağı (Orlando Poetry, 2023)
Yazınsal/ eleştirel denemeler
Şiir ve İdeoloji (Derinlik, 1979; İkinci basım: Mitos, 1993) Türk Dil Kurumu ödülü
Babil Yazıları (Afa, 1986)
Estetik Ütopya (BFS,1987)
Yazının Ucu Yazınsal Denemeler 1976-1993 (YKY, 1993)
E/Babil Yazıları (YKY, 1995)
Seyrûsefer Defteri (YKY, 1997)
Aciz Çağ, Faltaşları (YKY, 1998)
Cüz (Sel, 2000)
Smokinli Berduş: Şiir Yazıları 1974-2000 (YKY, 2001; Granada, 2013)
İmgeleri Kim Dinler? (YKY, 2004)
Okuma Lambası (Alkım, 2004)
Sinema Yazıları - Hurufi Gözüyle Büyü Kutusu (ES, 2007)
Pervasız Pertavsız (Kırmızı, 2009)
Ölesiye Sanat - Yeni Faltaşları (Alakarga, 2013)
Son Modernler [Edebiyat üzerine denemeler] (Sel, Şubat 2014)
Yazının Sınır Boyuna Yolculuklar [Edebiyat üzerine denemeler] (Sel, Eylül 2014)
Karanlıktan Işık Yontanlar [Sanat üzerine denemeler, 1976-2008] (Sel, 2015)
Öteki Pusula [Sanat ve edebiyat üzerine denemeler] (Sel, 2016)
Rabia Hatun, Tuhaf Bir Kıyamet (YKY, 2000)
İlhan Berk: Mağara Ressamı, Sapkın Nakkaş, Namahrem Kalem (YKY, 2000)
Patates (Sel, 2003)
Centuria %45 (Epsilon Beta) (Çekirdek Sanat, 2009)
Kulak (Sel, 2009)
Tilki (Notos, 2011)
Dalgınlık Kursları (Kırmızı Kedi, 2014)
Gülmekten Ölmek - Çekmeceler Kitabı I (Sel, 2016)
Nigredo – Durayazmak (Kırmızı Kedi, 2016)
Heptameron (Kırmızı Kedi, 2017)
Memnu Mıntıka (Kırmızı Kedi, 2018)
Endişe Yengeçleri (Levent Şentürk ile) (Kırmızı Kedi, 2018)
Lisan-ı Münasip (Kült Neşriyat, 2018)
Karganame (Sel, 2018)
Sekizinci Günahın Sonrası (Sel, 2018)
Yapıştırmalar (Sub, 2018)
Yumurtalarını Kollamak (Kırmızı Kedi, 2019)
Düş Kırpıntıları (Sel, 2019)
Simsiyah Soulages ile Konuşmak (Kırmızı Kedi, 2020)
Kısa Kısas Kıssası (Alakarga, 2020)
Denemek Sapmak - Çekmeceler Kitabı II (Sel, 2021)
Serseri Mayın (Simurg Art, 2022)
Önkudöde - Acayip Bir Şiir (Epona, 2022)
Ben Var Yazmak (Orlando Poetry, 2024) (KÜLTÜR SANAT)
|
