Kültür-Sanat

Abdulhamit'in karakutusu İzzet Halo Paşa'nın günlükleri ortaya çıktı

"Bankaya çilingir çağırıldı, kasa birkaç saatlik uğraşmanın neticesinde açıldı"

13 Mayıs 2018 17:41

Habertürk yazarı Murat Bardakçı, Sultan Abdülhamid’in karakutusu İzzet Holo Paşa’nın günlükleri ortaya çıktığını belirtti.

Bardakçı, "Sultan İkinci Abdülhamid’in en yakınlarından olan ve tarihlerde isminden “Arap İzzet Paşa” diye bahsedilen İzzet Holo Paşa’nın beş defter teşkil eden ve “Bunlar, yüz sene sonra açılacaklar” diye vasiyet ettiği günlükleri, İsviçre’de bir bankanın kasasında ortaya çıktı" dedi. 

Bardakçı, "Paşa’nın torun çocuğu Semih Mümtaz’ın otuz senelik ısrarlı bir aramanın neticesinde bulabildiği günlükler önümüzdeki Ağustos ayında yayınlanacak ve bu sayede Sultan Abdülhamid döneminde meydana gelen ama üzerleri hâlâ bir bilinmezlik bulutu ile kaplı duran bazı hadiselerin ayrıntıları da ortaya çıkacak" diye yazdı. 

Bardakçı şöyle devam etti: 

Günlüklerin bulunma ihtimali, İzzet Paşa’nın Lozan’da, Lozan Palas Oteli’nde yaşayan kızı Leman Hanım’ın 1980’lerin başında vefat etmesinden seneler sonra ve yine tesadüfen ortaya çıktı. İsviçre bankalarından biri 2010’da Leman Hanım’ın Amerika’daki bir akrabasını bularak “Madam Leman bizde çok uzun yıllar önce bir kasa kiralamıştı. Kira müddeti bu sene sona erdi, veraset ilâmınız ile beraber gelerek kasayı açın” haberini gönderdi.

İzzet Paşa’nın bankanın temas kurduğu Amerika’daki torunu, Semih Mümtaz’ı vaziyetten haberdar ederek “Aradığın defterler büyük halamızın kasasında olabilir” dedi, Semih Mümtaz birkaç ay uğraşarak tamamladığı belgelerle bankaya gitti ama bu defa ortaya bir anahtar derdi çıktı! Zira, İzzet Paşa’nın kızı Leman Hanım’da bulunan anahtarlar ortada yoktu!

Bankaya çilingir çağırıldı, kasa birkaç saatlik uğraşmanın neticesinde açıldı ve içerisinden İzzet Holo Paşa’nın beş defter hâlindeki günlükleri çıktı!

Günlükler bulunmuş ama bilinmezlik üzerine kurulu kaderleri bir türlü değişmemişti. Semih Mümtaz da defterleri kimseleri haberdar etmeden sekiz sene boyunca muhafaza etti ama bu arada çok önemli bir iş yaptı, Paşa’nın beş defter hâlindeki hatıralarının kopyelerini eski harflere ve dolayısı ile eski dile mükemmelen âşina olan bir uzmana, Osmanlı Arşivleri’nin eski mensuplarından İbrahim Küreli’ye vererek yeni yazıya çevirtti...