Nürnberg’in gelenekselleşen Türkiye-Almanya Film Festivali’nde bu yıl Türkan Şoray ile birlikte onur ödülünü günümüz Alman sinemasının sevilen yıldızlarından Hannelore Elsner alacak. Elsner, ömrünün bilançosunu çıkardığı ve önceki yıl yayımladığı ilginç kitabında mesleğe ilk adımını 1958’de İstanbul’da attığını anlattı. Türk sinemasının ünlü yönetmenlerinden Halit Refiğ’le ilgili olarak “Beni o keşfetti”diyen sanatçı, üç yıl önce kaybettiğimiz yönetmenin o yıllarda kendisine âşık olduğunu da “ifşa etti”.
Alman sinema oyuncusu Hannelore Elsner, “Beni Halit Refiğ keşfetti. Oyunculuk mesleğimin temelini o attı” dedi. Alman televizyonlarında son yılların en ilgi çeken polisiye dizilerinden “Die Kommissarin”in (Kadın Komiser) başrol oyuncusu olan Hannelore Elsner, yaşamını işlediği “ImÜberschwang / AusmeinemLeben” (Coşku İçinde / Benim Hayatımdan) başlıklı kitabında 1958 yılında Halit Refiğ’in katkısıyla nasıl sinemaya başladığını anlattı. 3 yıl önce ölen yönetmenin o dönemde kendisine âşık olduğunu, mektuplaştıklarını, birbirinden habersiz geçen 40 yılı aşkın bir süre sonunda, İstanbul ve Frankfurt’taki yeniden buluştuklarını anlattı.
İki ünlü sanatçının yıllar öncesine dayanan tanışıklıkları, Türkiye’de, 2001’deki İstanbul FilmFestivali ve Almanya’da 2002’de Frankfurt Türk FilmFestivali’ndeki buluşmalarının ardından çeşitli haberlere konu olmuştu. Ancak bu güzel öykünün çok ilginç detayları, söz konusu festivaller vesilesiyle yaşanan hareketliliğin gölgesinde kalmış, Halit Refiğ’in de 11 Ekim 2009’da ölümünün ardından unutulmuştu.
Yönetmen 24, oyuncu 16 yaşında
Türk-Alman ortak yapımı bir filmle ilgili hazırlıklar için 1958’de Münih’e gelen Halit Refiğ, o zaman 16 yaşında bir öğrenci olan Elsner’i sokakta görüp beğenmiş, hemen İstanbul’da yapılacak provalar ve çekim için oyunculuk teklif etmiş. Halit Refiğ de o sırada 24 yaşında...
O zamanlar sinema izlemeyi sevdiğini, ancak oyunculuk gibi bir düşüncesi hiç olmadığını belirten Elsner, annesiyle birlikte İstanbul’a gitmiş. Dört hafta boyunca Üsküdar’daki bir çiftlik evinde kalmışlar ve burada Halit Refiğ’in yönetiminde Türk oyuncularla birlikte provalara katılmış.
1958, henüz Almanya’ya işgücü göçü yok. Türkiye’den Almanya’ya gitmiş olan birkaç bin kişi var. Ama onların çoğunluğu çalışmak için değil, öğrenim amacıyla gidenler.
Provalar sırasında yönetmen, kendisinden 8 yaş küçük oyuncusuna âşık olmuş. Hannelore Elsner kitabında “Halit ismindeki yönetmen bana aşık olmuştu” diyor. Ardından kendisinin de ondan hoşlandığını yazıyor. Anlattıklarına bakılırsa, o sırada bir başkasını sevdiği için bu aşk karşılıksız kalmış...
Sanatçı, dört hafta süren provaların ardından muhtemelen para bittiği için filmin çekimine hiç başlanmadığını, ama buna hiç de üzülmediğini dile getiriyor. Aksine İstanbul’da çok güzel bir zaman geçirmiş olduğu için sevinç içinde olduğunu anlatıyor. Üstelik şansı da açılmış. Münih’e döndüğünde büyük bir yapım şirketinden oyunculuk teklifi almış. Sadece oyunculuk değil, şirket aynı zamanda sinema oyunculuğu eğitiminin masraflarını da üstlenmiş. Böylece sanatçının bugüne kadar süren, başarılarla dolu sinema kariyeri de başlamış.
43 yıl sonra yine İstanbul’da
Hannelore Elsner, kitabında Refiğ ile bir süre yazıştıklarını yazdı. Kitapta ikinci karşılaşmanın 43 yıl sonra yine İstanbul’da gerçekleştiği belirtiliyor. Başrolde oynadığı “Die Unberührbare” (Çıkış Yok) filminin Uluslararası İstanbul Film festivali’ne katılması üzerine 2001 yılında İstanbul’a giden sanatçı, mihmandarı olan bir sinema öğrencisinin çabaları sonucu onunla, “Halit Refiğ, beni keşfeden, mesleğimin temelini atan adam”la buluştu.
Film, festivalin büyük ödülü “Altın Lale”yi almıştı. Elsner da filmdeki rolü nedeniyle “Jüri Özel Ödülü”nü aldı. Ödülü sahnede Halit Refiğ’in elinden alan Elsner, bir yıl sonra da yönetmenin Frankfurt Türk FilmFestivali’ne katılması vesilesiyle Almanya’da buluştuklarını anlattı. Ve ikinci buluşmada gençliklerinde parasızlık nedeniyle yarım kalan projeyi tamamlamaya, birlikte bir film yapmaya karar verdiklerini, bu projenin de Halit Refiğ’in ölümü nedeniyle yarım kaldığını...
Hannelore Elsner, önümüzdeki günlerde Almanya’daki en önemli Türk film etkinliği olan “Nürnberg, Türkiye-Almanya FilmFestivali”nin bu yılki onur konuğu olacak. 14-24 Mart tarihleri arasında 18’nci kez gerçekleştirilecek festivalin diğer onur konuğu da Türkan Şoray.
