CHP Ankara Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Murat Emir, Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın bir üniversite ile imzalanan işbirliği protokolü töreninde Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın siyasi partilere, gruplara sunulacak 160 maddelik iç tüzük değişiklik teklifi açıklamalarını “Bu bir erken seçim hazırlığı da olabilir” diye değerlendirdi. Türkiye’nin şu anda parlamenter sistemle yönetildiğine dikkat çeken Emir, iç tüzük değişikliği için bir acele olmadığını belirtti.
Yeni iç tüzükte ibare değişiklikleri
160 maddelik yeni iç tüzük teklifinin Anayasa değişikliğine intibak düzenlemesi olacağı belirtiliyor. Bu çerçevede ‘hükümet’, ‘bakanlar kurulu’ gibi ibarelerin İçtüzük metninden tümüyle ayıklanacağı ve bunların yerine ‘Cumhurbaşkanı’, ‘Cumhurbaşkanı yardımcısı’, ‘bakan’ gibi ibarelerin yer alacağı kaydediliyor. Anayasa’da Cumhurbaşkanına verilen veto yetkisine ilişkin düzenlemeye de dikkat çekiliyor. Cumhurbaşkanının veto ettiği kanunun yeniden aynen kabul edilebilmesi için üye tamsayısının salt çoğunluğu olan 301 rakamının iç tüzük de yer alması bekleniyor.
CHP, Anayasa Mahkemesi’ne gidiyor
CHP, daha önce kısmi değişiklik yapılan iç tüzük değişiklik teklifini Anayasa Mahkemesine götürüyor. Hazırlıkların son aşamaya geldiği belirtiliyor.
CHP Ankara Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Murat Emir’in iç tüzük teklifine ilişkin değerlendirmeleri şöyle:
Bir önceki iç tüzük değişiklikleri uyumla ilgili değildi. Anayasa değişikliği ile bir ilgisi yoktu, sadece Meclisi hızlandırmaya ve kanunu fabrikasına dönüştürmeye dönük bir şeydi. Sadece şu bahane edildi, çok hızlı kanun çıkarmamız gerekiyor, anayasa değişikliği nedeniyle sıkıştık fazla konuşmadan çalışalım dediler. Bir taslak hazırlığı var ama taslak hazırlandıktan sonra tekrar bir komisyon kurulması düşünülüyor deniliyor.
“Erken seçim hazırlığı olabilir”
Şimdi bu hazırlıktan sonra uyum komisyonu kurulacak yeni bir tartışma biz bir önceki en ufak bir değişiklik yapılmadı. Düşük cümleler dahi düzeltilmedi. Komisyon arayışları ve uzlaşı arayışları hepsi göstermelik ilk fırsatta bitirilip daha sonra her zamanki gibi biz elimizi uzattık CHP kaçtı diyeceklerdir. İç tüzük düzenlemesi zaten yapılması gerekiyor ama onun da çok acelesi yok. Bu bir erken seçim hazırlığı da olabilir. Çünkü bu iç tüzük sonuç olarak şu anda kullanılacak bir iç tüzük değil halen parlamenter sistemle yönetiliyoruz ve genel seçime kadar da aslında Bakanlar Kurulu Meclis’te olmak zorunda kanun tasarıları gelecek sonrasında bizim bakanlara soru sözlü sorma hakkımız devam ediyor.
Hamzaçebi de teklifi eleştirmişti
CHP’nin Meclis Başkanvekili Akif Hamzaçebi bir süre önce T24’e daha önce yapılan kısmi iç tüzük değişikliği ile şu değerlendirmeyi yapmıştı:
Yasama reformunda yasalar hızlı görüşülmez. Asıl yapılması gereken, tasarı ve tekliflerin görüşüldüğü komisyon aşamasının, sivil toplumun etkin bir şekilde katılımının sağlanarak ve görüşme sürelerinin uzatılarak güçlendirilmesi iken bu yola gidilmemiştir. Ülkemizde yasa görüşmelerinin komisyon aşaması güçlü değildir. Kamuoyu, ilgili sivil toplum kesimleri bile komisyon aşamasına ilgi göstermemektedirler. Çok zaman ilgili kesimler yapılan düzenlemeden komisyon aşamasından sonra haberdar olmaktadır. Yasaların süratle çıkarılması anlayışından bunun düzeltilmesi beklenemez. Oysa diğer ülkelerde yararlanabileceğimiz iyi örnekler var. Örneğin İspanya’da komisyonda görüşülen tasarı ve tekliflere ilişkin önergeler 15 gün öncesinden dağıtılarak sadece milletvekillerinin değil tüm toplumun önergeler hakkında bilgilenmesi ve hazırlık yapmaları sağlanır. Başka ülkelerden de benzer örnekler bulabiliriz. Bizde ise sadece komisyon değil genel kurul aşamasında da son dakika önergeleri verilebilmekte ve yasalaşmaktadır.
