Sağlık

Sivrisinekler kimleri ısırır?

Kan grubu türünden kıyafetlerinizin rengine, genlerinizden içtiğiniz bira sayısına kadar birçok etken, sivrisineklerin iştahını kabartıyor

11 Ağustos 2015 21:09

Yazın en mustarip olduğumuz mahlukat: Sivrisinekler! Peki neden bazılarımızı ısırmaktan kevgire çevirirken, bazılarımızın kılına bile dokunmazlar hiç düşündünüz mü?

Kan grubu türü, metabolizmanız, tişörtünüzün rengi ve hatta bira içmek bile sivrisineklerin ağzını sulandırıyor. İşte, Hürriyet'ten Elvan Yarma'nın çevirisi ve Smithsonian.com'un derlemesiyle, sivsisineklerin ısırığına maruz kalmada etken olan 9 faktör:

 

Kan grubu

 

Erkek sivrisinekler yumurtlayamadığı için ısırmaz. Esas mesele dişileri. Yumurtlayıcı tür oldukları için kandaki proteinlerden beslenirler. Araştırmalara göre, 0 kan grubuna sahip kişiler A kan grubuna göre iki kat daha fazla ısırığa maruz kalırlar. B kan grupları bu kaşıntılı durumun ortasında duruyorlar. Yani ne 0 grupları kadar çok ısırığa maruz kalırlar ne de A grupları kadar tuzları kurudur.

 

Karbondioksit

 

Sivrisineklerin hedef bulmada en önemli yardımcısı insan nefesinden yayılan karbondioksittir. Maksiller palp denilen organı sayesinde, 4,998 cm uzaklıktaki karbondioksiti bile algılayabilir.
Neticede nefes verirken daha fazla karbondioksit salgılayan kişiler diğerlerine oranla sivrisinekler için daha cazip hale gelir.

 

Egzersiz ve metabolizma

 

Sivrisinekler, karbondioksite ilave olarak insan terindeki laktik asit, ürik asit, amonyak kokularına gelirler. Ayrıca vücut sıcaklığı daha yüksek olanları severler. Yorucu egzersizler vücudunuzun laktik asit ve ısı oluşumunu arttırır. Bizden söylemesi... Sonra 'Vay efendim spordan sonra beni niye bu kadar ısırdılar' diye dövünüp durmayın!

 

Ciltteki bakteriler

 

2011 yılına ait bir çalışmada, bilim insanları ciltteki belirli bakterilerin fazlalığının sivrsinekleri çektiğini keşfettiler. Sivrisineklerin ayak bileklerini daha fazla ısırmasının sebebi de bu. Çünkü ayak bileklerinde daha fazla bakteri bulunuyor.

 

Bira

 

Sadece bir şişe bira bile sizi sivrisineklerin akşam yemeği haline getirebilir. Neden mi? İçtiğinizde hem terden salgılanan etanol miktarı hem de vücut ısısı artar.

 

Hamilelik

 

Birkaç farklı çalışmaya göre, hamileler diğerlerine oranla iki kat daha fazla sivrisinek ısırığına maruz kalırlar. Çünkü %21 daha fazla karbondioksit salgılar ve vücut ısıları daha yüksektir.

 

Kıyafetin rengi

 

Kimilerine saçma gelebilir ama sivrisinekler insanları bulmak için kokunun dışında renkleri de kullanır. Siyah, koyu mavi, kırmızı renkleri seviyorsanız ısırıklara da hazır olun!

 

Genler

 

Sivsineklerin tercihlerini genetik faktörler de etkiliyor. Ne yazık ki bu genleri değiştirmeyle ilgili henüz bir çalışma bulunmuyor. Ziyadesiyle ısırığa maruz kalıyorsanız kabahati biraz da genlerde arayın lütfen.

 

Doğal caydırıcılar

 

İnsanlardan yayılan kimyasalları kromatografi yöntemiyle inceleyen bilim insanları, bazılarından salgılanan kimyasalların sivrisinekleri uzak tuttuğunu gördüler. Hatta keşfettikleri bu molekülleri sivrisinek kovucu spreyleri üretmede kullanıyorlar.
İskoçya Aberdeen Üniversitesi'nden Dr. James Logan, sivrisineklere dirençli gönüllü deneklerin vücut kokularıyla sinekleri çeken insanların kokularını karşılaştırdı. Araştırma sonucunda sivrisinekleri kovmada etkili 5 tür keton belirlediler. Bu maddeleri normalde sivrisineklere çekici gelen denekler üzerine sıktılar ve sivrisineklerin bu kişilere artık yaklaşmadıklarını gördüler.