Yargıtay, 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonu öncesindeki AKP-Cemaat ortaklığına ilişkin "Kaçınılmaz hata" değerlendimesi yaparak "Bu yanılgı içinde bulunanların cezalandırılamayacağı" yorumunda bulundu.
Cumhuriyet'ten Alican Uludağ'ın haberine göre, Yargıtay Ceza Genel Kurulu, hâkimler Mustafa Başer ve Metin Özçelik hakkında FETÖ’den verilen hapis cezasını onadığı kararın gerekçesinde, AKP’nin 17 Aralık 2013’e kadar cemaatle sürdürdüğü ortaklığı “aklayacak” yorumlarda bulundu. Önce “dini bir kült”, ardından da terör örgütüne dönüşen FETÖ/ PDY’nin başlangıçta bir ahlak ve eğitim hareketi olarak ortaya çıktığı ve genellikle böyle algılandığı öne sürülen kararda, bir yapının meşru amaçlarla kurulup daha sonra suç örgütüne dönüştüğü andan itibaren ceza hukuku bakımından sorumlu olacağı anlatıldı. Kararda, örgütün gayri meşru amaçlarının bilinip bilinmediğinin olaysal olarak TCK’nin “hata” başlıklı 30. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği belirtilen kararda, bu konuda 7 Şubat 2012’deki MİT krizi, 17 Aralık 2013 operasyonu ile Ocak 2014’teki MİT TIR’ları olaylarının dikkate alınması gerektiği vurgulandı. Yargıtay’ın kararında Gülen örgütlenmesine karşı 2004 MGK’de alınan tavsiye kararı ve uyarıların hiç yer almaması da dikkat çekti.
AKP-Cemaat ortaklığının soruşturulmaması bugüne kadar tartışma konusu olurken; Metin Özçelik/Mustafa Başer kararının 76 sayfalık gerekçesini açıklayan Yargıtay Ceza Genel Kurulu, bu ortaklığın soruşturulmasına yargı yolunu kapatacak değerlendirmelerde bulundu. Fethullahçı Terör Örgütü yapılanmasının anlatıldığı kararda, örgütün hiyerarşik yapılanmasının tabakakat sistemine dayandığı, bunun 7 kattan oluştuğu ifade edildi. Birinci katı “örgüte iman ve gönül bağı ile bağlı olanların oluşturduğu” ve “bunların birçoğunun örgütün hiyerarşik yapısına dahil olmayan bilinçli veya bilinçsiz hizmet ettirilen kesim, halk tabakası” olduğu ifade edildi. “Sadık tabaka” olarak adlandırılan ikinci katın okul, dershane, yurt, banka, gazete, vakıf ve kurum görevlilerinden oluştuğu, bu kişilerin örgüt sohbetlerine katıldığı, düzenli aidat ödediği az veya çok örgütün ideolojisini bilen kişiler olduğu kaydedildi. Kararda, üçüncü katın ideolojik örgütlenme, dördüncü katın teftiş kontrol, beşinci katın organize eden ve yürüten tabaka, altıncı katın has tabaka, yedince katın ise kurmay tabaka olduğu ifade edildi.
‘Dönüşmesi mümkün’
FETÖ’nün, silahlı bir terör örgütü olduğu vurgulanan kararda, “hata hükümleri çerçevesinde silahlı terör örgütü üyeliği suçunun değerlendirilmesine” yer verildi. Bir suç örgütünün, baştan itibaren suç işlemek üzere kurulmuş illegal bir yapı olabileceği gibi, legal olarak faaliyet göstermekte olan bir sivil toplum örgütünün sonradan bir suç örgütüne, hatta terör örgütüne dönüşmesinin de mümkün olduğu vurgulanan kararda, “Bu kapsamda önceden var olan ancak hakkında karar verilmediği için kamuoyu tarafından varlığı bilinmeyen örgütün hukuki varlık kazanması mahkemeler tarafından verilecek karara bağlı ise de örgütün kurucusu, yöneticileri ya da üyeleri; kuruluş tarihinden veya meşru amaçlarla kurulup daha sonra suç örgütüne dönüştüğü andan itibaren ceza hukuk bakımından sorumlu olacaklardır” denildi.
Silahlı terör örgütüne üye olma suçunun doğrudan kastla işlenebileceğine işaret edilen kararda, hukuki zeminde faaliyet gösteren ve nihai amacını gizli tutması nedeniyle açıkça bilinmeyen yapılara dahil olan örgüt mensuplarından bir kısmının, oluşumun bir terör örgütü olduğunu bilmediklerini iddia etmeleri durumunda, TCK’nin 30. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “hata” hükmü uyarınca değerlendirme yapmak gerektiği öne sürüldü. Kararda, buradan yola çıkılarak, “Buna göre fail, işlediği fiilin bir haksızlık oluşturduğu konusunda kaçınılmaz bir hataya düşmüşse, diğer bir ifadeyle, eyleminin hukuka aykırı olmadığı, haksızlık oluşturmadığı, meşru olduğu düşüncesiyle hareket etmişse ve yanılgısı içinde bulunduğu şartlar bakımından kaçınılmaz nitelikte ise artık cezalandırılmayacaktır” yorumu yapıldı.
TCK madde 30
FETÖ’nün “devletin anayasal düzenini cebir ve şiddet kullanarak değiştirme amacını” ve yöntemlerini bilen örgüt mensuplarının örgütteki konumları gözetilerek cezalandırılacağı belirtilen kararda, örgütlenme piramidine göre 3, 4, 5, 6, 7’nci katlarda bulunan örgüt mensuplarının bu durumda olduğu anlatıldı. Kararda, “Ancak önce dini bir kült, ardından da terör örgütüne dönüşen FETÖ/PDY’nin başlangıçta bir ahlak ve eğitim hareketi olarak ortaya çıkması ve genellikle böyle algılanması, örgütün gayri meşru amaçlarını gizleyip alenen kriminalize olmamaya çalışması ve örgütün kurucusu ve yöneticisi Fethullah Gülen hakkında Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nce verilen beraat kararının onanarak kesinleşmesi karşısında, özellikle örgütün sözde meşruiyet vitrini olarak kullanılan diğer katlardaki örgüt mensupları tarafından bilinip bilinmediğinin olaysal olarak TCK’nin 30. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir” denildi.
‘Terör nitelikli olaylar’
Bu konuda örgütün devleti ve hükümeti açıkça hedef alan terör faaliyetlerinin icra edilmesinin gözden kaçırılmaması gerektiği vurgulanan kararda, “Bu nitelikte çok sayıda olay arasında 7 Şubat 2012 tarihli MİT krizi, gayri hukuki iletişim dinlenmesi kararları aracılığıyla elde edilmiş hukuka aykırı bulgulara dayandığı ve suç unsurlarının da oluşmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığı kararına konu olan 17/25 Aralık 2013 tarihli operasyonlar ile 1 Ocak ve 19 Ocak 2014 tarihli MİT TIR’larının durdurulması hadiselerini saymak mümkündür” ifadeleri kullanıldı. Ayrıca MGK’nin FETÖ’nün milli güvenliği tehdit eden ve kamu düzenini bozan, devlet içerisinde legal görünüm altında illegal faaliyet yürüten bir terör örgütü olduğuna ilişkin 30 Ekim 2014 tarihli açıklamasının da gözardı edilmemesi gerektiği kaydedildi.
