“Eller nelerle uğraşıyor, biz nelerle?” diyeceğiniz bir haber verelim. En azından dünyadan kopmamış olalım. 2 gün önce bitirilen bir ICO kampanyasında 257 milyon dolar para toplandı.
Dünya “nakitsiz” hayata doğru ilerlerken, en önemli bileşenlerden birisi “kripto para”. Halen kullanmakta olduğumuz nakit paraların yayınlandığı bir Merkez Bankası olmasına karşın, en ünlüsünün adı “Bitcoin” olan kripto paraların özelliği merkezi olmamasıdır. Bu paralar BlockChain denilen bir teknoloji üzerinden yaratılıyor, alınıp, satılıyor.
Zaman içinde bu BlockChain denilen teknoloji o kadar beğenilmeye başlandı ki –tabi ki güvenliği nedeniyle—bu teknolojiyle çeşitli projeler tasarlanmaya ve oluşturulmaya başlandı. İşte bu projelere paralar ICO denilen kampanyalarla toplanıyor.
Günümüzün herhalde en popüler para toplama yöntemi, bu tür bir projeyi ortaya atarak, insanlardan para toplamak. Buna ICO (Initial Coin Offering) deniliyor. İşte bu alanda 2 gün önce bir rekor kırıldı ve projesine 257 milyon dolar toplayan Filecoin, ICO kapanış ilan etti. Blockchain veri depolama networkü olan Filecoin bu parayı 1 aylık sürede topladı.
Filecoin, ICO'sunu CoinList üzerinden 10 Ağustos'da başlatmıştı. Bugün, ICO yaklaşık 205,8 milyon dolarla bitirildi. Ayrıca 52 milyon $ da Sequoia Capital, Andreessen Horowitz ve Union Square Ventures'ın da bulunduğu insatışta toplanmıştı. Bu 2'sinin toplamı, bugüne kadarki en büyük ICO anlamına geliyor. Bir önceki rekor 232 milyon $ ile Tezos isimli projeye aitti.
Filecoin, kullanıcıların yedek kapasitelerini kiralayabilecekleri ve dağıtık mimarili bir dijital depolama networkü oluşturmayı amaçlıyor. Kullanıcılar ödeme olarak FileCoins alacaklar.
En son "BlockChain Durum (State of Blockchain)" raporuna göre, bu yılın ikinci çeyreği, ICO projeleri açısından, toplam 797 milyon $ toplanması ile birlikte rekor kıran bir seviyeye fırladı [1].
ABD ve Çin ICO platformlarını izliyor
Dikkatli okuyucularımız bir kaç haftadır bu konuda çeşitli ülkelerin önlem almaya çalıştıklarını yazdığımız haberleri hatırlayacaklardır [2][3]. Çünkü digital para konusu düzenlenmediği gibi, BlockChain teknolojisi üzerinden geliştirilen projeler için para toplama platformu olan ICO'lar da izlenemiyor. Doğal olarak, bu arada pek çok kişi zarar görebilir / dolandırılabilir diye düşünülüyor.
Çünkü girişimciler, yatırımcıların ya da bankaların gerektirdiği titiz ve düzenlenmiş yatırım (sermaye) alma sürecini geçemeyecekleri projelerde ICO kullanıyor.
ICO genellikle "Kitlesel Fonlama" ya da "Halka Arz (IPO)" ile karşılaştırılıyor. ICO aynen IPO gibi hisse karşılığı para toplar ve yatırımcısına kar sözü verir. Ama sözünü tutamama olasılığı yüksektir. Çünkü sunduğu ürün ya da hizmet henüz başlatılmamış bir şeydir. Bu nedenle daha çok kitlesel fonlamaya (Crowdfunding) benzer, oradaki fark ise, kitlesel fonlamanın aksine burada yatırımcı bir finansal hisseye sahiptir. Katkısından dolayı da kar payı beklentisi vardır.
Ama paranın çok olduğu yerde, her zaman bazı açıkgözler de yer alır. Üstelik ülkelerin bir korkusu da, takip edilemeyen bu yeni para birimleri nedeniyle, kara para aklama işlemleri yapılma olasılığı var. Bu nedenle de ICO projeleri ABD ve Çin'de incelemeye alınmaya başlandı. Ama yukarıdaki projeden de göreceğiniz üzere, ICO projeleri çok paraların döndüğü yeni bir alan.
Bu bize 2001 yılındaki dot.com krizini hatırlatıyor. O dönemdeki bir makaleden parça alalım[4];
Asıl komik olan, "İnternet Oyunu" oynayan 30'un altındaki herkes, kafasındaki kabataslak şeyleri anlattığı, 30'un üstündeki kişilerden (tam olarak anlamadıkları halde) para bularak bir gecede milyoner olabiliyordu. Çünkü;
a) 30'un üstündeki bu insanlar birşeyleri kaçırmış olmak istemiyorlardı,
b) Karşılarındaki adam Jim Clark veya David Weatherall olabilirdi,
c) Fazla yuvarlak düşünüyorlardı.
Anlayacağınız bu ICO kampanyalarından da birileri ve belki de çokları zarar görecek ama arada mutlu olacak insanlar da vardır. Onlar, para yatıracakları projeleri inceleyen kişiler olacak, orası kesin.
[1] State of Blockchain / Q2-2017
[2] Amerikan Menkul Kıymetler Düzenleyicisi SEC, Bitcoin'i Yasal Görmüyor ve ICO'ları İnceliyor
[3] Çin, ICO ile Para Toplamayı Yasakladı ve 60 Kadar Platformun Soruşturulmasını İstedi
[4] Büyü Nasıl Bozuldu; Amerikan Ekonomisi ve Internet
