09 Mayıs 2023

Seçim Simülasyonu: Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt ve Karaman’da olası milletvekili dağılımı

Cumhur İttifakı oylarındaki 10 puanlık düşüşler bile milletvekili dağılımını etkilemeyebiliyor


Desen: Tan Oral | Görsel tasarım: Faruk Ekici

Bugünkü yazımda Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt ve Karaman için simülasyon sonuçlarını ele alacağım.

Gelen öneri ve eleştiriler nedeniyle birkaç noktayı yeniden hatırlatmak istiyorum:

Bu simülasyon, il il yapılmış bir anket ya da tahmin değildir. Bu yazının sonunda detaylı olarak açıklanan varsayımlar altında, alternatif ittifak modelleriyle ve farklı oy oranlarında ne tür sonuçlar ortaya çıkabileceği hakkında kamuoyuna fikir vermeyi hedeflemektedir.

Kamuoyuna yansıyan anket sonuçlarındaki genel oy oranlarının illere nasıl yansıyabileceği ve milletvekili dağılımının nasıl olabileceği  konusunda sosyolojik değil, matematiksel bir çalışmadır. Örneğin bölgede çok sevilen bir adayın partilerden bağımsız olarak yaratabileceği etkiyi hesaplamayı amaçlamaz. Ya da ilin özel durumu nedeniyle yaşanan büyük oy geçişlerini tahmin etmeye çalışmaz. 

Simülasyonumuz, anket ortalamaları üzerinden yapıldığı için açıklayıcılığı da bununla sınırlıdır. Kamuoyu araştırma şirketlerinin paylaştıkları sonuçlar her zaman ihtiyatla ele alınmalıdır.  

Simülasyonda kullanılan oy miktar ve oranları, oylardaki değişmeler, milletvekili dağılımları kamuoyuna yansımış anket ortalamalarına paralel olarak hesaplanmış olsa da tamamen varsayımsaldır.

 


Şanlıurfa


Türkiye’nin en yüksek nüfusa sahip 8. ili olan Şanlıurfa’dan TBMM’ye 14 milletvekili gönderilecek.

2.170.110 nüfusu ve 1.219.445 kayıtlı seçmeni olan Şanlıurfa’da AKP, MHP, CHP ve İYİP seçime ayrı listelerle girerken Emek ve Özgürlük İttifakı partilerinden TİP, Yeşil Sol’u destekleyerek aday göstermedi. Bu duruma uygun olan Senaryo 4 ile simülasyon yapacağız:

Simülasyon sonuçlarına göre Cumhur İttifakı’nın toplam oyları son seçime göre simülasyonumuzda 7 puan azaldığı varsayılarak yüzde 62’den yüzde 55’e düşerken Millet İttifakı’nın oyları 7 puan artıyor. Ne var ki bu değişim Şanlıurfa’daki 14 sandalyenin 9’unu 2018’de olduğu gibi yine Cumhur İttifakı’nın kazanması sonucunu değiştirmiyor. Hatta, simülasyon sonucuna göre CHP elindeki tek sandalyeyi de kaybediyor: AKP 8, MHP 1, Yeşil Sol 5.

Bu durumun; oy kaybı, ilgili partinin o seçim çevresinde "büyük parti olma" vasfını değiştirmiyorsa, d'Hont sisteminin milletvekili dağılımını büyük olanlardan yana sağlamasından kaynaklandığının altını çizelim.

CHP 2018'deki sandalyesini koruyabilecek mi?

Ancak CHP, 54.649 oy sınırıyla Yeşil Sol’a giden Şanlıurfa’nın son sandalyesini almaya yakın. CHP ekstra 9 bin oy alarak bu sandalyeyi kapabilir.

Ne var ki Saadet Partisi’nin son seçimde 11 binden fazla olan oylarının bu seçimde Yeniden Refah Partisi’ne kaydığını gösteren anketler doğruysa CHP’nin Şanlıurfa’daki işi zor. Öte yandan bölgede CHP lehine bir hava estiği haberleri de geliyor. CHP’nin bu sandalyeyi yeniden kazanıp kazanamayacağını 14 Mayıs gecesi öğreneceğiz.

Bağımsız adayların etkisi

Şanlıurfa’da bağımsız aday çıkaran güçlü aileler ve diğer partilerin toplamı “DİĞER” kategorisine yansıyor. Geleneksel aile yapıları nedeniyle bağımsız adayların çok oy alabildiği Şanlıurfa’da bu yılki bağımsız adayların sonuçları ne ölçüde değiştireceğini de 14 Mayıs akşamı öğrenmiş olacağız.

Fermuar liste kazandırırdı

CHP ve İYİP başka bazı illerdeki gibi Şanlıurfa’da da tek listeyle seçime girseydi, varsayımlarımıza göre, tek vekilliği garanti ederdi. Senaryo 2’de bunu görebiliriz:

Simülasyonumuzdaki varsayımlar altında milletvekili dağılımı son seçimdeki gibi ittifakların toplam oyları üzerinden yapılsaydı Millet İttifakı 1 sandalyeyi garanti ediyordu:

Şanlıurfa’da 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Şanlıurfa’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. BEKİR BOZDAĞ, YÜKSEK, HUKUKÇU
  2. ABDULKADİR EMİN ÖNEN, YÜKSEK, DİPLOMAT (DIŞ İŞLERİ MESLEK MEMURU)
  3. ABDÜRRAHİM DUSAK, YÜKSEK, DİĞER ÜNİVERSİTE VE YÜKSEK, OKUL ÖĞRETİM ÜYELERİ
  4. MEHMET ALİ CEVHERİ, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
  5. CEVAHİR ASUMAN YAZMACI, YÜKSEK, GENEL MÜDÜR-TURİZM (ÖZEL SEKTÖR)
  6. İBRAHİM EYYÜPOĞLU, YÜKSEK, AVUKAT
  7. HİKMET BAŞAK, ORTA, ÇİFTÇİ (TARLA ÜRÜNLERİ)
  8. MEHMET FARUK PINARBAŞI, YÜKSEK, AVUKAT
  9. MAHMUT KAÇAR, YÜKSEK, ÇEVRE MÜHENDİSİ
  10. NİHAT KILIÇ, YÜKSEK, HUKUKÇU (GENEL)
  11. EMRE KARAÇİZMELİ, YÜKSEK, ECZACI
  12. MEHMET İLHAMİ GÜNBEGİ, YÜKSEK, EKONOMİST
  13. ABDULLAH AKSAK, YÜKSEK, TÜRK DİLİ VE EDEBİYAT ÖĞRETMENİ[1]ORTAÖĞRETİM
  14. ABDURRAHİM TORU, YÜKSEK, YÖNETİM KURULU BAŞKANI (ÖZEL SEKTÖR)

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. İBRAHİM ÖZYAVUZ, ORTA, ÇİFTÇİ
  2. HALİL BAKIŞ, ORTA, ÇİFTÇİ
  3. HALİT YILDIZ, ORTA, SERBEST MESLEK
  4. OSMAN MUTLU, YÜKSEK, ECZACI
  5. MEHMET ARPACİ, ORTA, KAMU İŞÇİSİ
  6. MAHMUT POLAT, ORTA, ESNAF
  7. KEMAL GÜNEŞ, İLK, SERBEST MESLEK
  8. HAVVA BİRSEN DEGER, YÜKSEK, İŞÇİ
  9. İSMAİL AKÇAKAYA, ORTA, İŞ İNSANI
  10. MUSTAFA AYĞIRCI, ORTA, İŞÇİ
  11. ALİ KURT, YÜKSEK, İŞLETME
  12. AHMET ERGÜN, ORTA, İŞ İNSANI
  13. HASAN KORUK, İLK, ÇİFTÇİ
  14. HAKKI KAYA, YÜKSEK, EMEKLİ ÖĞRETMEN

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. MİTHAT SANCAR, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
  2. ÖMER ÖCALAN, YÜKSEK, SİYASETÇİ
  3. DİLAN KUNT AYAN, YÜKSEK, AVUKAT
  4. FERİT ŞENYAŞAR, YÜKSEK, SERBEST
  5. ALİYE KIZILDAMAR, YÜKSEK, SİYASETÇİ
  6. BÜLENT AŞA, YÜKSEK, AVUKAT
  7. NERGİZ ÇİĞDEM KARAKEÇİLİ, YÜKSEK, SİYASETÇİ
  8. REMZİ GENÇDAL, YÜKSEK, SERBEST
  9. CEMİLE ŞAHİN, ORTA, EV KADINI
  10. BAVER GÜL, YÜKSEK, AVUKAT
  11. AYŞE TUTKU, YÜKSEK, SOSYOLOG
  12. HALİL ÇAY, İLK, SERBEST
  13. MIZGİN ALBAYRAK, ORTA, SERBEST
  14. FERAT BEYAZ, YÜKSEK, MÜHENDİS

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

  1. MAHMUT TANAL, YÜKSEK, AVUKAT
  2. MÜSLÜM CENGİZHAN AKALIN, YÜKSEK, AVUKAT
  3. AHMET TÜYSÜZ, YÜKSEK, AVUKAT
  4. ABDULLAH YEŞİL, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
  5. İBRAHİM DİREK, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  6. SÜLEYMAN GÖK, YÜKSEK, UZMAN HEKİM
  7. İBRAHİM HALİL YARIŞ, ORTA, OTO ELEKTRİK
  8. ABDULLAH DİREK, YÜKSEK, SERBEST ÖZEL
  9. MÜSLÜM ŞİKAK, ORTA, TİCARET- ÇİFTÇİ
  10. 0 BERİVAN VEYSANOĞLU DÜŞME, YÜKSEK, AVUKAT
  11. ABDULKADİR ÇETİN, ORTA, SERBEST
  12. VEHBİ VURAL, YÜKSEK, EĞİTİM MÜFETTİŞİ
  13. SA EKİNCİ, ORTA, ÖĞRENCI
  14. AZİZ BABACAN, ORTA, İŞ İNSANI

İYİ PARTİ

  1. EMİN YETİM, ORTA, İŞ ADAMI
  2. MUHAMMED ALİ ARUSOĞLU, YÜKSEK, AVUKAT
  3. MUSA MANGAL, YÜKSEK, AVUKAT
  4. MEHMET ŞAHİN GÜLEL, YÜKSEK, DOKTOR
  5. CEM KARAKEÇİLİ, YÜKSEK, ÇİFTÇİ
  6. MEHMET GANİM BAŞAR, YÜKSEK, DOKTOR
  7. MEHMET EMİN GÜVENÇ, ORTA, DİĞER
  8. MUSTAFA DİRİER, YÜKSEK, AVUKAT
  9. HÜSEYİN SİRHAN GÖKDOĞAN, YÜKSEK, MÜHENDİS
  10. GÜLCAN CENGİZ, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
  11. MEHMET HAMCAN, YÜKSEK, SOSYAL BİLİMCİ
  12. MEHMET YILDIRIM, ORTA, DİĞER
  13. ÖMER FARUK AİŞEOĞLU, YÜKSEK, İŞ ADAMI
  14. NECAT YAŞAR, İLK, ESNAF

 


Uşak


Uşak 375.454 olan nüfusu ve 280.399 kayıtlı seçmeniyle 2018 seçiminde olduğu gibi yine 3 milletvekili çıkartacak.

Partilerin ayrı listelerle seçime katıldığı Uşak için Senaryo 1 üzerinden ilerleyeceğiz:

Simülasyon varsayımları uyarınca yapılan hesaplamalarda Cumhur İttifakı partilerinin oyları yüzde 54’ten yüzde 42,5’e düşse de AKP Uşak’taki 3 sandalyenin ikisini almayı başarıyor. AKP 2, CHP 1.

Uşak’ın son vekilliği 45.661 oy sınırıyla AKP’ye gidiyor. Bu sandalyeyi AKP’den almak için İYİP’in 4.500 kadar ek oya ihtiyacı var.

Yeni yasa Cumhur İttifakı’na yaradı

CHP ve İYİP seçime tek liste olarak girseydi Uşak’ta Cumhur İttifakı’nın Millet İttifakı karşısındaki 2-1’lik üstünlüğünü tersine çevirebilirdi. Bu durumu gösteren Senaryo 2 şöyle:

Eğer milletvekili dağılımı 2018’deki gibi ittifak oyları üzerinden yapılsaydı da sonuç Millet İttifakı lehine çıkardı:

Simülasyon hesaplamalarının ortaya koyduğu sayılar, yasa değişikliğinin Uşak’ta AKP lehine sonuç vereceğini gösteriyor.

Uşak’ta 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Uşak’ta adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. İSMAİL GÜNEŞ, YÜKSEK, KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI UZMANI
  2. FAHRETTİN TUĞRUL, YÜKSEK, AVUKAT
  3. HİLAL SABANCI, YÜKSEK, AVUKAT

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. AYHAN KINDEN, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  2. OĞUZ ÇAKMAK, YÜKSEK, SUBAY
  3. MUZAFFER SAİT DÖNMEZ, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

  1. ALİ KARAOBA, YÜKSEK, UZMAN TIP DOKTORU
  2. İSMET AKIN, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  3. SEVİNÇ YAZGAN, YÜKSEK, ECZACI

İYİ PARTİ

  1. MUHAMMET GÜR, YÜKSEK, MÜHENDİS
  2. DALYAN ÖZDEMİR, YÜKSEK, DOKTOR
  3. TOLGA PİRİNÇCİ, YÜKSEK, ESNAF

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. AHMET YILMAZ, ORTA, SERBEST
  2. AYSU TOPAL, ORTA, İŞÇİ
  3. ÜNAL ŞEREF, İLK, EMEKLİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. AYŞE DEVRİM OĞUR, ORTA, EV HANIMI
  2. ÖNDER AKAR, YÜKSEK, İŞ GÜVENLİĞİ
  3. AKIN METE, YÜKSEK, EMEKLİ

 


Van


Nüfusu 1.128.749 olan Van’da 706.445 kayıtlı seçmen bulunuyor. Van’dan TBMM’ye 2018 seçimlerinde olduğu gibi yine 8 milletvekili yollanacak.

Cumhur İttifakı partileri AKP ve MHP’nin ayrı listelerle, Millet İttifakı partileri CHP ve İYİP’in tek listeyle seçime katılacağı Van’da TİP de Yeşil Sol’u destekleyerek aday göstermedi.

İttifakların bu durumunu açıklaya Senaryo 2 ile yaptığımız simülasyon şöyle:

Van’daki milletvekili dağılımı önceki seçimdeki gibi oluyor: AKP 3, Yeşil Sol 5.

Van'dan TBMM’ye seçilen son milletvekili 59.334 oy sınırında ve AKP’den.

Bu sandalye için en yakın rakip olan Yeşil Sol ekstra 17 bin kadar daha oy alırsa Van’daki durumu 5-3’ten 6-2’ye getirebilir.

Van’da CHP listesinden seçime giren Millet İttifakı’nın ise milletvekili çıkarabilmesi için oylarını yaklaşık 2 katına çıkarması gerekiyor.

Van’da yerel adayların seçim sonuçlarına nasıl etkide bulunacağını 14 Mayıs akşamı göreceğiz.

Farklı ittifak senaryolarında milletvekili dağılımının değişmediği Van’da 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Van’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. BURHAN KAYATÜRK, YÜKSEK, ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSİ
  2. KAYHAN TÜRKMENOĞLU, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
  3. ABDULAHAT ARVAS, YÜKSEK, GENEL MÜDÜR-İNŞAAT VE İMALAT SANAYİ (ÖZEL SEKTÖR)
  4. AZAD KARTAL, YÜKSEK, İŞVEREN SENDİKASI ÜST DÜZEY YÖNETİCİSİ
  5. SELMA BİÇEK, YÜKSEK, DAİRE BAŞKANI-KAMU
  6. MUHAMMED ÇALAĞAN, ORTA, DİĞER MADENCİLER VE TAŞ OCAKÇILAR
  7. ÖMER FARUK KARAKURT, YÜKSEK, İNŞAAT MÜHENDİSİ
  8. MUHAMMED AFFAN ORHAN, YÜKSEK, BÜRO MEMURU (PERSONEL)

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. YAHYA CANCAN, ORTA, İŞ İNSANI
  2. AYHAN KAHRAMAN, ORTA, İŞ İNSANI
  3. FATİH ŞAHİN, YÜKSEK, AVUKAT
  4. ABDULSELAM ARVAS, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  5. SUNULLAH KELEŞ, YÜKSEK, ELEKTRİK TEKNİKERİ
  6. ABDULHAKAN ÜÇDAL, ORTA, MÜTEAHHİT
  7. ABDULAZİZ GÜLBAY, ORTA, İŞÇİ (KAMU)
  8. SERPİL ALAN TAŞKIRAN, ORTA, GÜVENLİK GÖREVLİSİ

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. PERVİN BULDAN, ORTA, SİYASETÇİ
  2. ZÜLKÜF UÇAR, YÜKSEK, AVUKAT
  3. GÜLCAN KAÇMAZ SAYYİĞİT, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
  4. SİNAN ÇİFTYÜREK, YÜKSEK, SİYASETÇİ
  5. GÜLDEREN VARLİ, YÜKSEK, SİYASETÇİ
  6. MAHMUT DİNDAR, ORTA, EMEKLİ
  7. HAVİN KİYE, YÜKSEK, TERCÜMAN
  8. TAYLAN ERTAŞ, YÜKSEK, AVUKAT

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

  1. SERACETTİN BEDİRHANOĞLU, YÜKSEK, AVUKAT
  2. ERCAN ÇİÇEK, YÜKSEK, KAMU YÖNETİMİ
  3. AZİZ ÖREK, YÜKSEK, MÜHENDİS
  4. MUHLİS ORHAN, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
  5. MERAL AYHAN, YÜKSEK, İŞLETME
  6. NURTEN TAŞ, ORTA, SERBEST ÖZEL
  7. SÜLEYMAN KUŞMAN, YÜKSEK, ZİRAAT, YÜKSEK, MÜHENDİSİ
  8. MEHMET KAVAL, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

 


Yozgat


Nüfusu 418.442, seçmen sayısı 299.880 olan Yozgat, TBMM’ye geçen seçimde olduğu gibi 4 vekil gönderecek.

Yozgat’ta CHP ve İYİP tek listeyle seçime katılırken diğer partiler ayrı listeler çıkaracağı için Senaryo 3 ile simülasyon yapacağız:

Cumhur İttifakı’nın en güçlü olduğu illerden birisi olan Yozgat’ta oy kayıplarının 10 puan olduğu varsayılsa bile Cumhur İttifakı’nın üstünlüğü devam edecek gibi görünüyor.

Aşağıdaki varsayımlarla altında yapılan simülasyonun sonucunda ortaya çıkan milletvekili dağılımına göre AKP 2, MHP 1, İYİP 1 vekillik kazanıyor.

Cumhur İttifakı’nın Millet İttifakı karşısındaki 3-1’lik üstünlüğü simülasyon sonuçlarımıza göre devam ediyor. Millet İttifakı İYİP adıyla seçime katıldığı için milletvekili İYİP’in oluyor.

Yasa değişikliğine karşı fermuar liste taktiği işe yarıyor

Simülasyon, Millet İttifakı’nın “fermuar” liste tercihinin kendileri açısından doğru bir karar olduğunu gösteriyor. Eğer CHP ve İYİP ayrı listelerle seçime girseydi AKP, Seçim Yasası’ndaki düzenlemenin de etkisiyle bir fazla milletvekili kazanacaktı.

Senaryo 1 bu varsayım altındaki milletvekili dağılımını gösteriyor:

Simülasyon sonuçlarının 2018 seçimlerindeki sonuçlarla tek farkı, Millet İttifakı’nın sandalyesi bu kez CHP’nin değil İYİP’in oluyor. Yozgat’ta 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Yozgat’ta adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. ABDULKADİR AKGÜL, YÜKSEK, ÜST DÜZEY YÖNETİCİ
  2. SÜLEYMAN ŞAHAN, YÜKSEK, KİMYAGER
  3. İSKENDER MİNAR, YÜKSEK, AVUKAT
  4. YUSUF İBİŞ, YÜKSEK, AVUKAT

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. İBRAHİM ETHEM SEDEF, YÜKSEK, YEREL YÖNETİCİ
  2. KAZIM ERGÜN, ORTA, İŞ İNSANI
  3. ÜLKÜ YILMAZ, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
  4. SEZER YOZGAT, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR

İYİ PARTİ

  1. LÜTFULLAH KAYALAR, YÜKSEK, AVUKAT
  2. ALİ KEVEN, YÜKSEK, DİĞER
  3. İSMAİL YILMAZ, YÜKSEK, POLİTİKACI
  4. NAFİYE BALÇIK, YÜKSEK, EMLAK DANIŞMANI

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. CEMAL BİLGİN, ORTA, İŞÇİ
  2. KÜBRA DERİN, YÜKSEK, SERBEST
  3. MEHMET ŞİRİN HARHAR, ORTA, YÖNETMEN
  4. ÖZLEM AYDIN, İLK, EV KADINI

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. ASLI YAPAR ŞAKTANLI, YÜKSEK, SÖZLEŞME YÖNETİCİSİ
  2. BEKİR ZAFER İLKEN, YÜKSEK, MAKİNE MÜHENDİSİ
  3. ASLI ŞİMŞEK, YÜKSEK, İŞÇİ
  4. KÖKSAL KAPLAN, YÜKSEK, AVUKAT

 


Zonguldak


Nüfusu 588.510, kayıtlı seçmen sayısı 457.574 olan Zonguldak, önceki seçimdeki gibi TBMM’ye yine 5 milletvekili gönderecek.

İttifak partileri seçime ayrı listelerle katılacağı için simülasyonumuzu Senaryo 1 üzerinden gerçekleştireceğiz:

Simülasyonumuzun varsaydığı Türkiye oy oranları geçerli olduğunda Zonguldak’taki milletvekili dağılımı 2018 sonuçlarıyla aynı oluyor: AKP 3, CHP 2.

AKP’nin 2018’de yüzde 46 olan oy oranının 11 puan azalarak yüzde 35’e düştüğünü varsaysak bile AKP ildeki 5 sandalyenin 3’ünü kazanıyor. Yukardaki d'Hont sistemi/büyük parti ilişkisinnin yarattığı sonuca ilişkin olarak kaydettiğimiz notu tekrar hatırlatalım. Yani oy kaybı, "büyük parti olma" vasfını değiştirmiyorsa, milletvekili kaybı yaratmıyor.

Zonguldak’ın son sandalyesi 47.191 oy sınırıyla AKP’nin oluyor. İYİP ekstra 10 bin kadar oyla yüzde 11,7 oranına ulaşırsa AKP’ye giden son vekilliği kapabilir.

Zonguldak’ta CHP ve İYİP fermuar liste yapsalardı bir vekillik fazla çıkarabilirlerdi. Simülasyonumuzun Senaryo 3 ittifak modeliyle ortaya koyduğu sonuç şöyle:

CHP ve İYİP’in tek listeyle seçime girdiğinde, ayrı ayrı alacakları oyların toplamı kadar oy alacağı varsayarak hazırlanmış simülasyonumuza göre, fermuar liste yöntemi Millet İttifakı’na bir fazla sandalye kazandırırken AKP’nin milletvekili sayısı 2’ye düşüyor.

Zonguldak’ta 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Zonguldak’ta adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. MUAMMER AVCI, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  2. SAFFET BOZKURT, YÜKSEK, AVUKAT
  3. AHMET ÇOLAKOĞLU, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
  4. NEJDET TISKAOĞLU, ORTA, YÖNETİM KURULU BAŞKANI (ÖZEL SEKTÖR)
  5. DİLEK KAYA, YÜKSEK, YÖNETİM KURULU BAŞKANI (ÖZEL SEKTÖR)

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. MURAT KOTRA, ORTA, İŞ İNSANI
  2. BAYRAM BOZKURT, ORTA, İŞ İNSANI
  3. ÖZLEM TAŞKIN, YÜKSEK, EĞİTİMCİ
  4. ENGİN SUNAT, ORTA, MÜTEAHHİT
  5. SEMİH AYDIN, ORTA, MADEN İŞÇİSİ

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

  1. DENİZ YAVUZYILMAZ, YÜKSEK, ELEKTRİK MÜHENDİSİ
  2. EYLEM ERTUĞ ERTUĞRUL, YÜKSEK, TIP DOKTORU
  3. DOĞA ŞANLIOĞLU, YÜKSEK, AVUKAT
  4. MERVE KIR, YÜKSEK, AVUKAT
  5. CEMALETTİN SAĞTEKİN, YÜKSEK, MADEN MÜHENDİSİ

İYİ PARTİ

  1. EVRİM BALBALOĞLU, YÜKSEK, DOKTOR
  2. TOLGA GÖREN, YÜKSEK, FİZYOTERAPİST
  3. MEHMET BATU MÜFTÜOĞLU, YÜKSEK, ÜST DÜZEY YÖNETİCİ
  4. YİĞİTCAN YILDIRIM, ORTA, ÖĞRENCİ
  5. RENDA OKAY, YÜKSEK, EMEKLİ

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. MEHMET ZEKİ SALMANOĞLU, YÜKSEK, EMEKLİ
  2. DENİZ TOPÇU, YÜKSEK, SERBEST
  3. BAYRAM SARI, ORTA, YAZAR
  4. SEYFULLAH YILMAZ, ORTA, EMEKLİ
  5. HİKMET ARSLAN, YÜKSEK, SERBEST

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. FATMA KILIÇARSLAN, ORTA, MATBAACI
  2. ŞENER BOSTANCI, YÜKSEK, ÖGRETMEN
  3. DİLAN GÜLLE, ORTA, İŞÇİ
  4. TÜRKAN BAYTEKİN, ORTA, ELEKTRONİK TEKNİSYENİ
  5. UMUR OZAN ŞAHİN, YÜKSEK, İLETİŞİM DANIŞMANI

 


Aksaray


Nüfusu 433.055 olan Aksaray’da 296.182 kayıtlı seçmen TBMM’ye son seçimde olduğu gibi yine 4 vekil gönderecek.

Cumhur İttifakı ve Emek-Özgürlük İttifakı partileri seçime ayrı listelerle katılırken Millet İttifakı İYİP adı altında tek listeyle seçime girecek. Simülasyonumuzu bu duruma uygun olan Senaryo 3 ile yapacağız.

Simülasyonda varsayılan ülke geneli oyların Aksaray’a yansıması şöyle oluyor:

Simülasyon sonuçlarına göre AKP 3, İYİP 1 milletvekili kazanıyor.

Aksaray’dan Meclis’e yollanan son milletvekili 44.296 oy sınırıyla AKP’den. Ancak AKP’nin 3. vekilinin sandalyesi sağlam durmuyor. İttifak ortağı MHP yaklaşık 2 bin ekstra oyla bu sandalyeyi AKP’den alabilir.

Seçim Yasası değişikliğine karşı fermuar liste taktiği

Cumhur İttifakı’nın Seçim Yasası’nda yaptığı değişiklikle milletvekili dağılımı 2018 seçiminden farklı olarak ittifak oyları üzerinden değil parti oyları üzerinden yapılıyor.

Eğer Millet İttifakı tek listeyle seçime girmeseydi Aksaray’da bir milletvekilliğini alamazdı. Bu durumu göstermek için parti oylarının ayrı ayrı hesaba katıldığı Senaryo 1’i inceleyelim:

Bu senaryoda AKP 3, MHP 1 sandalye kazanıyor.

CHP ve İYİP’in seçime tek listeyle girme kararı, yasadaki değişikliğin kendileri için yarattığı zorluğu aşmalarını sağlamış görünüyor.

Aksaray’da 2018 seçim sonuçları şöyle:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Aksaray’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. CENGİZ AYDOĞDU, YÜKSEK, VALİ
  2. HÜSEYİN ALTINSOY, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
  3. SEVİNÇ KASAL, YÜKSEK, DİŞ HEKİMİ
  4. SİNAN ÖZKAN, YÜKSEK, AVUKAT

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. RAMAZAN KAŞLI, ORTA, İŞ İNSANI
  2. MUSTAFA ZAVLAK, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
  3. ÇİĞDEM ER, YÜKSEK, EĞİTİMCİ
  4. FATİH DOĞAN, YÜKSEK, HARİTA MÜHENDİSİ

İYİ PARTİ

  1. TURAN YALDIR, YÜKSEK, İŞ ADAMI
  2. ALİ ABBAS ERTÜRK, YÜKSEK, İŞ ADAMI
  3. NACİYE AKKUŞ TÜRK, YÜKSEK, ECZACI
  4. GÜRSEL KESKİN, İLK, DİĞER

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. GÜLBAHAR KARATAŞ, İLK, EV KADINI
  2. BERDAN BORA AKKAYA, ORTA, İŞÇİ
  3. SAYMA ARİÇ, ORTA, EV KADINI
  4. İRFAN YAKŞİ, YÜKSEK, İŞLETMECİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. DENİZ AY, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
  2. EMİR ERSİN KAHRAMAN, ORTA, ÖĞRENCİ
  3. RAMAZAN KORKMAZ, ORTA, İŞÇİ
  4. SONER ASLAN, ORTA, ÖĞRENCİ

 


Bayburt


Bayburt 84.241 nüfusla Türkiye’nin nüfus sıralamasında en sonda gelen ili. 57.116 kayıtlı seçmeni olan Bayburt TBMM’ye son seçimdeki gibi yine tek vekil yollayacak.

Bayburt’ta Millet İttifakı İYİP adı altında aday gösterirken diğer ittifak partileri ayrı ayrı adaylarla seçime katılıyorlar:

Simülasyona temel alınan oy oranlarının Bayburt’a yansıtılması sonucu ortaya çıkan oy oranlarına göre AKP ilin tek sandalyesini açık ara alıyor.  

Türkiye geneli anketlerdeki ortalama oy oranlarının 2018 seçimlerinin taklidi olarak illere dağıtılmasıyla elde edilen bu sonuçların, genel oy oranlarındaki değişmeler ve illerin özel durumlarından etkilenebileceğini unutmamak gerekir.

Bayburt’ta 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Bayburt’ta adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. ORHAN ATEŞ, YÜKSEK, TIP DOKTORU

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. BEKİR KASAP, ORTA, ESNAF

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. MESUT BİLGİ, ORTA, TEKNİKER

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. MAHMUT KANDEMİR, YÜKSEK, YAZILIMCI

İYİ PARTİ

  1. KARABEY KADRİ KARAOĞLU, YÜKSEK, DOKTOR

 


Karaman


Nüfusu 260.838, kayıtlı seçmen sayısı 187.862 olan Karaman geçen seçimdeki gibi TBMM’ye 3 milletvekili yollayacak.

İttifak partileri seçime ayrı listelerle katılacağı için Senaryo 1 üzerinden ilerleyeceğiz:

Varsayılan oy oranları üzerinden yapılan simülasyonda AKP 2, CHP 1 vekillik kazanıyor.

Son sandalye 32.000 oyla CHP’nin oluyor. Bu sandalye için İYİP’in 6 bin ekstra oya ihtiyacı var.

Cumhur İttifakı için kaçan fırsat

Cumhur ittifakı eğer tek liste olarak seçime katılsaydı (Senaryo 5) Karaman’daki bütün sandalyeleri alabilirdi:

Bu senaryoda CHP sadece 527 oyla son sandalyeyi elinden kaçırmış olacaktı.

Karaman’da 2018 seçim sonuçları şöyleydi:

YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Karaman’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

  1. SELMAN OĞUZHAN ESER, YÜKSEK, AVUKAT
  2. OSMAN SAĞLAM, YÜKSEK, DİĞER ÜST DÜZEY YÖNETİCİLER
  3. FATMA ÇOŞTU, YÜKSEK, DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENİ-ORTAÖĞRETİM

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

  1. MAHMUT ÜNÜVAR, YÜKSEK, İŞ İNSANI
  2. TURAN ŞENER, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
  3. SOYDAN EVCİ, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

  1. YILDIZ KILINÇ, ORTA, EV KADINI
  2. KAYHAN YÜKSEL, ORTA, İŞÇİ
  3. ELİF KIVIRCIK, ORTA, İŞÇİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

  1. EZGİ GÜLŞEN, YÜKSEK, ODYOLOG
  2. KENAN YILMAZ, ORTA, MATBAACI
  3. OĞUZ YAŞARGİL, ORTA, GRAFİK TASARIM

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

  1. İSMAİL ATAKAN ÜNVER, YÜKSEK, AVUKAT
  2. YUSUF BAŞTUĞ, YÜKSEK, ÇİFTÇİ
  3. HASAN EHLİZ, ORTA, ESNAF, EMEKLİ

İYİ PARTİ

  1. ATİLA ZORLU, YÜKSEK, DİĞER
  2. ZİHNİ KOCAERKEK, YÜKSEK, DOKTOR
  3. FADİME HARMANİZİ, YÜKSEK, AVUKAT

 

Gelecek yazıda Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye ve Düzce simülasyon sonuçlarını paylaşacağım.

 

Simülasyonun uygulandığı sekiz ittifak senaryosu

14 Mayıs 2023'te yapılacak milletvekili seçimleri için hazırladığımız seçim simülasyonunda, her seçim çevresinde farklı ittifak biçimleri dikkate alınarak olası sonuçlar sekiz farklı ittifak senaryosunda ele alındı.

DEVA Partisi, Gelecek Partisi, DP, DSP, Hüda Par ve BBP; AKP ve CHP listelerinden seçime gireceğinden ayrıca ele alınmadı.

Baraja takılmayacağı görülen üç ittifakın (Millet, Cumhur, Emek ve Özgürlük ittifakları) dışında kalan partiler, hesaplamada DİĞER adı altında birleştirildi.

Ülke barajını aşacak üç ittifak ve partilerinin seçim çevrelerindeki anlaşmalarına bağlı olarak, olası bütün senaryolar simülasyona dahil edildi. Bu senaryolar şöyle:

Senaryo 1: Cumhur, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler seçime AYRI listelerle girerse…

Senaryo 2: Cumhur ittifakındaki partiler AYRI, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK listelerle seçime girerse…

Senaryo 3: Cumhur ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler AYRI, Millet ittifakındaki partiler ORTAK listeyle seçime girerse…

Senaryo 4: Cumhur ve Millet ittifaklarındaki partiler AYRI, Emek ve Özgürlük İttifakı'ndaki partiler ORTAK listeyle seçime girerse…

Senaryo 5: Cumhur İttifakı'ndaki partiler ORTAK, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler AYRI listelerle seçime girerse…

Senaryo 6: Cumhur, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK listelerle seçime girerse…

Senaryo 7: Cumhur ve Millet ittifaklarındaki partiler ORTAK, Emek ve Özgürlük İttifakı'ndaki partiler AYRI listelerle seçime girerse…

Senaryo 8: Cumhur ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK, Millet İttifakı'ndaki partiler AYRI listelerle seçime girerse…

 

Seçim Simülasyonu dizisinin daha önceki bölümleri

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon ve Tunceli’de olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, ve Sakarya'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin ve Muğla'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: Kırşehir, Kocaeli, Konya ve Kütahya'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: Kars, Kastamonu, Kayseri ve Kırklareli'de olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: İzmir'de farklı oy oranlarında ittifaklar ve partilere göre olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim Simülasyonu: TBMM'de 98 sandalyesi bulunan İstanbul'da, ittifaklar ve partilere göre olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN |Seçim simülasyonu: Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta ve Mersin'de olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elâzığ, Erzincan, Erzurum ve Eskişehir'de olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Bursa, Çanakkale, Çankırı ve Çorum'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu ve Burdur'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Antalya, Artvin ve Aydın'da olası milletvekili dağılımları

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Ankara'da 1., 2. ve 3. seçim bölgeleri ve Amasya'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: İstanbul 2. Bölge, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar ve Ağrı'da olası milletvekili dağılımı

TIKLAYIN | "Hangi ilin kaç milletvekili çıkaracağını, medyada okuduğunuz sayıların eksik ve yanlış olduğunu biliyor musunuz?"

 

Simülasyonun dayandığı varsayım ve veriler


Seçmen Sayısı

Toplamı 64 milyon 113 bin 941 olarak açıklanan yurt içi (Yİ) ve yurt dışı (YD) seçmen sayıları YSK'dan alınmıştır. (Dizinin ilk 11 yazısında YSK kesin verileri ulaşılabilir olmadığı için yurt içi seçmenlerin illere / seçim çevrelerine göre dağılımı 31 Aralık 2022 tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verileri temel alınarak tahmin edilmiştir.)

Seçimlere Katılım Oranı

Seçime katılım oranında, 24 Haziran 2018'de yapılan son TBMM seçimine katılım oranı temel alınmıştır. Uzmanların, seçimin önemi nedeniyle 14 Mayıs'ta katılım oranının biraz daha yükseleceği tahmini senaryolara yansıtılmıştır.

Böylece, yurt içi (Yİ), yurt dışı (YD) seçime katılım oranları sırasıyla yüzde 89 ve yüzde 55 olarak kabul edilmiştir. Yüzde 89'luk yurt içi katılım oranına, her seçim çevresinde 2018 seçimlerindeki katılım düzeyi 1,0095 oranında artırılarak ulaşılmıştır.

 

Geçerli Oy Oranı

Geçerli oy oranının, her seçim çevresinde bir önceki parlamento seçimindeki gibi olacağı kabul edilmiştir.

Oyların Partilere Genel Dağılımı

14 Mayıs seçimleri için ilan edilen kayıtlı seçmen sayısına yukarıda paylaştığımız seçime katılım ve geçerli oy oranları uygulanarak, her seçim çevresindeki olası geçerli oy sayısına ulaşıldı. İkinci adımda; ilgili seçim çevresi için hesaplanan "geçerli oy" sayılarından, Türkiye geneli için "geçerli oy" sayısına ulaşıldı. Geçerli oyların partilere dağıtılmasında, partilerin Türkiye genelinde alacağı tahmin edilen oy oranları temel alındı.

Tahmini oy oranlarında, kamuoyu araştırma şirketlerinin yaptığı anketlere yansıyan oylarının ortalaması esas alındı. 

Simülasyonda kullandığımız oy oranları, Nisan ayında yapılan ve kamuyouna yansıyan anket sonuçları ortalaması üzerinden yenilendi. Yeni yayınlanacak araştırma sonuçları da dikkate alınarak 11 Mayıs'ta son bir güncelleme daha yapılacaktır.

Türkiye Raporu'nun derlediği Avrasya, Aksoy, Yöneylem, Metropoll, MAK, Saros, ORC, ADA ve Bulgu araştırma şirketlerinin anket sonuçlarının ortalaması, araştırmalarındaki şeffaflık ve tahminlerindeki isabet nedeniyle en güvenilir kamuoyu araştırma şirketlerinden olan KONDA'nın kamuoyuna yansıyan oranlarıyla birleştirilerek Nisan oy oranlarına ulaşıldı. 

Oyların Seçim Çevrelerinde Partilere Dağılımı

Her parti için hesaplanan toplam geçerli oyun seçim çevrelerine dağıtılmasında, her partinin bir önceki seçimde o seçim çevresinde elde ettiği nispi/oransal gücü temel alındı.

Örneğin; 2018 seçimlerinde A partisinin aldığı toplam 1000 oyun 50 adedi (yüzde 5) Diyarbakır'dan, 20 adedi (yüzde 2) Samsun'dan gelmiş olsun. 14 Mayıs 2023 seçimi için A partisinin toplam oyu 1500 olarak hesaplandıysa, bu 1500 oyun 75'i (yüzde 5) Diyarbakır'dan, 30'u (yüzde 2) Samsun'dan alınmış olarak varsayılacaktır.

Önceki seçimde yer almayan partilerin oylarının seçim çevrelerine dağılımında ise şu yöntem izlendi:

DEVA ve Gelecek partilerinin seçim çevrelerindeki oransal durumları, yukarıda açıklanan hesapların ortaya koyduğu AKP eğilimlerine göre, Yeşil Sol Parti'nin oransal durumu da HDP'deki eğilime göre tahmin edildi.

TİP'in oransal durumu, CHP ve HDP eğilimleri sırasıyla yüzde 70 ve yüzde 30 oranlarında yansıtılarak tahmin edildi.

Aynı şekilde, Zafer Partisi ağırlıklandırılması MHP üzerinden, Memleket Partisi de CHP üzerinden yapıldı.

Milletvekili Dağılımı Hesabı

Yurt dışı geçerli oylar da önce yukarıdaki gibi tahmin edilerek her seçim bölgesine ağırlıklı olarak dağıtıldı. Ardından, partilerin yurt dışı oylardaki ağırlığı dikkate alınarak partilerin seçim bölgesindeki oylarına eklendi. 

Milletvekili dağılımının hesaplanmasında siyasi partilerin her seçim çevresinde sahip olduğu yurt içi ve yurt dışı oylarının toplamı dikkate alındı.

Yüzde 7'lik ülke barajını sadece 3 ittifakın (Millet, Cumhur, Emek ve Özgürlük) geçebileceği, bu ittifakların dışında kalan partilerin listelerinden milletvekili seçilemeyeceği varsayılmıştır. Ülke barajına takılma olasılığı bulunmayan üç ittifaktaki partilerin yukarıda açıklanan hesaplarla elde edilen oylarından hareketle, d'Hondt yöntemi kullanılarak milletvekili dağılımı yapıldı.

D'Hondt Yöntemi Uygulaması

Bu yöntemde baraj sorunu olmayan partilerin seçim bölgesindeki oyları alt alta yazılır.

Daha sonra her partinin oyu sırasıyla 1'e, 2'ye, 3'e,… ta ki o seçim çevresinden çıkacak toplam milletvekili sayısına ulaşana kadar bölünür.

Elde edilen sayılar büyükten küçüğe doğru sıralanır ve milletvekillileri bu sırayla o sayıların karşısındaki partilere dağıtılmış olur.

İttifak oylarının hesaplanması

Partilerin ittifak gereği ortak listeyle seçime girmeleri durumunda alacakları toplam oyun, seçime ayrı ayrı girselerdi alacakları oyların basit toplamı olacağı varsayılmıştır. Her seçim çevresinde ve/veya parti için farklı sonuçlar doğurabilecek ittifak politikaları, oyların basit toplamından farklı sonuçlara neden olabilecektir. Ancak simülasyonda hesaplama zorluğu ve çok büyük etki yaratmayacağı düşünüldüğü için bu etkilerin toplamı sıfır olacağı kabul edilerek ihmal edildi. 

Simülasyon Hakkında Bir Uyarı

2018 seçimi verileriyle test edildiğinde oldukça güvenilir şekilde çalışan bu simülasyonun birçok önemli faktörü göz ardı ettiği unutulmamalıdır. Bu simülasyon, il il yapılmış bir kamuoyu çalışmasının ürünü değildir. Açıklanan varsayımlar altında, alternatif ittifak modelleriyle ve farklı oy oranlarında ne tür sonuçlar ortaya çıkabileceği hakkında kamuoyuna fikir vermeyi hedeflemektedir.

Depremin neden olduğu, boyutları ve sonuçları tam olarak bilinmeyen seçmen mobilitesi başta olmak üzere bazı önemli faktörler, simülasyonun bu durumdan etkilenen seçim çevreleri için daha ihtiyatlı okunmasını gerektirmektedir.

 

Sertuğ Çiçek kimdir?

Sertuğ Çiçek, Ankara'da doğdu. Yenimahalle Öğretmen Kubilay İlkokulu ve Mustafa Kemal Lisesi Orta kısmında okudu. Elektroniğe olan merakı nedeniyle başladığı Yenimahalle Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü'nü 12 Eylül 1980 darbesi döneminde iki yıl ara vermek zorunda kaldığı için ancak 1983 yılında bitirebildi. Aynı yıl girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (Mülkiye) İktisat Bölümü'nden 1987 yılında mezun oldu.

Gazeteciliğe 1989 yılında Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda başladı. Sırasıyla gece, belediye ve ekonomi muhabiri olarak çalıştı. YÖK'ün düzenlediği yurtdışı yüksek lisans ve doktora bursu sınavını kazanarak 1993 yılında İngiltere'ye gitti. Birmingham Üniversitesi'nde ekonomi yüksek lisans (MsSoc) programını bitirdi. Türkiye'ye dönükten sonra Kırıkkale Üniversitesi'nde mecburi hizmetini tamamladı ve 2005'te istifa ederek özel sektöre geçti. İstanbul'da dershane sektöründe yöneticilik ve öğretmenlik yaptı.

2015'ten bu yana, Cumhuriyet'te işe girmesini teşvik ederek kendisini gece muhabirliğinden kurtaran Mülkiye sıralarından arkadaşı Doğan Akın'ın kurucusu olduğu T24'ün genel koordinatörlüğünü sürdürüyor.

Yazarın Diğer Yazıları

31 Mart 2024 ve 2019 seçimlerinin 81 ilde karşılaştırmalı tablolarla analizi

Yerel seçimlere katılmayan ve geçersiz oy kullananların sayısı, rekor denebilecek bir artışla, 15 milyon kişiyi aştı. Seçimlerin en çarpıcı genel sonucu CHP’nin AKP’yi geçerek birinci parti olmasıysa, ikinci çarpıcı sonuç da AKP oylarının 4,2 milyon kadar azalması oldu. AKP’nin ardından en büyük mutlak oy kaybı 1,7 milyon ile İYİ Parti ve 1,1 milyon ile MHP’de gözleniyor. Oylarını mutlak olarak artıran partiler arasında ise 3,3 milyon ile CHP, 2,8 milyon ile YRP, 639 bin ile DEM Parti öne çıkıyor. İşte il il, parti parti 31 Mart 2024 yerel seçimlerine toplu bir bakış…

İYİ Partili Yücel kendi partisi yerine CHP’den aday olup seçilmeyi nasıl başardı?

Millet İttifakı partilerinden parlamentoya milletvekili taşıyan CHP’nin TBMM Grubu’nun küçülmesi, 14 Mayıs seçimlerinden beri tartışılıyor

Katılım oranı ne kadar düştü? Sinan Oğan'ın oyları nasıl paylaşıldı? Kürt seçmenin 2. tura ilgisi ve adaylara desteği sonucu etkiledi mi?

İlk turda yurt içinde yüzde 88,08 olan seçime katılım oranı bazı illerde yüzde 65'e kadar düştü.