Fransa'nın Lyon kentindeki bir gaz fabrikasının giriş kapısına kesik bir baş asılması, Tunus'un Susa kenti sahilinde turistlere ateş açılması ve Kuveyt'te Şiilere ait bir caminin havaya uçurulması... Üç kıtada sadece ikişer saat aralıkla düzenlenen bu üç terör saldırısının mesajı gayet açık: "Her yerdeyiz ve her an saldırıya hazırız".
Kendini 'halife' ilan ederek 'Halife İbrahim' adını alan IŞİD lideri Ebu Bekir El Bağdadi'nin destekçileri bundan bir yıl öncesinde sadece Irak ve Suriye'ye odaklanmış durumdaydı. Ancak IŞİD büyük bir hızla Kuzey Irak'ın birçok bölgesini ele geçirdi, iki milyon nüfuslu Musul ve ardından Rakka'yı kontrolü altına aldı.
Cihatçıların genişleme stratejisi
Ortadoğu'nun haritası bugün oldukça farklı görünüyor. Kanlı çatışmaların yaşandığı Suriye ve hala istikrarsızlığın kol gezdiği Irak arasına koca bir yumru gibi kurulmuş durumda olan IŞİD, kanser gibi yayılmaya devam ediyor. Geçen ekim ayında Mısır'ın Sina yarımadası 'hilafet devleti' kurduğunu açıklayan IŞİD'in egemenliğini tanıdığını açıkladı. Birkaç gün sonra onlara Libya'nın bazı bölgelerinden de katılım geldi.
Iraklı milletvekili Mithal El Alusi, "Tehlikeyi tamamen küçümsedik" şeklinde konuşuyor. Özellikle de IŞİD'e yurtdışından bu kadar fazla sayıda destekçi katılacağını kimsenin tahmin etmediğini kaydeden El Alusi "Olayın bu boyutlara varabileceğini hiç tahmin etmemiştik" diyor.
El Alusi'ye göre, hoşnutsuzluğun giderek artacağını ve Irak'ın eski başbakanı Nuri El Maliki'ye karşı cepheleşmenin giderek tırmanacağını herkes biliyordu. Ancak IŞİD'i Kuzey Irak'ta da devrik lider Saddam Hüseyin'in Baas Partisi ve ordusunun eski mensupları da destekledi. Ancak bu grubun daha sonra azınlıkta olmaları nedeniyle IŞİD'e sırtlarını dönerek halihazırda yönetimde olan Haydar El Ebadi'ye yakınlaşmaya çalıştıklarını kaydeden El Alusi, hükümetin ise bu görüşmeye yanaşmadığını belirtiyor.
IŞİD yeniden ilerleyişte
Birçok ülke yaklaşık 35 bin IŞİD militanına karşı mücadelede ortak hareket ediyor. ABD hava saldırıları için günde yaklaşık 7,5 milyon dolar harcıyor. Mücadelede Avrupa ve Suudi Arabistan'a ait silahlar kullanılıyor. Buna ek olarak Irak ordusu, İran'ın desteklediği Şii milisler, Suriyeli muhalifler ve Kürt Peşmergelerin karadan mücadelesiyle Kobani ve Tikrit IŞİD'den geri alındı.
Ancak bu olunlu gelişmeler IŞİD'i yıldırmaya yetmedi. IŞİD geçen haftalarda Ramadi'de yeniden güç kazandı, Palmira şehrini tamamen ele geçirdi, Kobani'deki çatışmalara hız verdi, Tikrit'i ateş altında tutamaya devam ediyor.
IŞİD neden sindirilemiyor?
Tuğgeneral İzadin Sadus'a göre, bunun nedeni IŞİD'in konvansiyonel savaş, gerilla savaşı, terör ve propaganda gibi birçok farklı yöntemi bir arada kullanıyor oluşu. Sadus, IŞİD Kürt bölgelerine ilerlemeye başladığına buna hazırlıklı olmadıklarını ve ellerinde yeterli askeri mühimmatın bulunmadığını kaydediyor.
İran kökenli yazar Navid Kermani'ye göre ise IŞİD'e karşı müdahalenin zayıf kalmasının başka bir nedeni daha var. Kermani, kısa bir süre önce çıkan "Kuran ve Kafka arasında" adlı kitabında IŞİD'in ancak ona karşı olanların izin verdiği ölçüde güçlenebileceği uyarısını yapıyor. Kermani'ye göre İslam adına savaştığını savunan IŞİD'le mücadelede asıl sorumluluk bu nedenle bölge ülkelerine düşüyor.
Fuad ve İbrahim Iraklı iki genç. "Saddam gittiğinden beri terör kol geziyor" diyen gençler "Önce Amerikalılar insanları gözaltına alıp işkence ediyordu, sonra El Kaide, şimdi de IŞİD" açıklamasını yapıyor. Her ikisine göre da sürekli birbiriyle kavga eden siyasetçilerin tek bir amacı var, o da ceplerini doldurmak. Fuad ve İbrahim’in hayallerini ise Avrupa'ya göç etmek süslüyor.
