Kıraathane Kitap Şenliği bu kez dijital ortamda

lki 2019'un Eylül ayında yirmi yayınevinin katılımıyla gerçekleşen Kıraathane Kitap Şenliği'nin ikincisi 12-20 Eylül 2020 tarihlerinde yapılıyor. Ama bu kez standlar ve etkinlikler tamamen online: Pandemi sebebiyle, yayınevleri kitaplarını dijital standlarda sergileyecek, bütün etkinlikler de uzaktan katılımla gerçekleştiriliyor.

Yayıncılar, editörler, yazar ve çevirmenler okurlarla dijital ortamlarda buluşuyor. Şenliğe katılmak ve etkinlikleri izlemek için yapılacak tek şey, internete bağlı bir bilgisayar, tablet ya da cep telefonundan şu adrese gitmek: https://miro.com/app/board/o9J_kp5_1q8=/ 

Dijital şenlik alanında standlarıyla yer alan katılımcılar şunlar: 160. Kilometre, Alef, Aras, Avesta, Baobab, Corpus, Edebi Şeyler, Espas Sanat Kuram, Flaneur, İstos, K24, Kıraathane Kitapları, Kolektif Kitap, Lemis, Lîs, Manifold, Monokl, Norgunk, ONS Dergisi, Propaganda Yayınları, Raskol’un Baltası, Siren, Yort. Şener Özmen'in Mehmet Uzun ve Kürt edebiyatına dair yaptığı konuşma ile başlayan şenlik boyunca yapılacak etkinliklerden bazılarına kısaca yer verdik. Daha ayrıntılı bilgi için Kıraathane İstanbul'un sitesine gidebilirsiniz.

12 Eylül Cumartesi 16:00-17:30
Kapaktaki Keret
Dr. Koray Gelmez - Emrah Özturan - Nazlı Meriç Çukurova - Ömer Taha Döver

Siren Yayınları'nın öncülüğünde gerçekleşecek gösterimin temeli bir "kitap kapağı tasarımı projeleri sergisi"ne dayanıyor. Tasarım öğrencilerini Etgar Keret öyküleriyle buluşturan bu proje, daha önce Keret kitaplarına isimlerini vermemiş öyküleri kitap kapağı tasarımlarına dönüştürüyor. Yazarın gündelik hayat ve hayal dünyası arasındaki keskin geçişler ile yarattığı canlı ve şaşırtıcı öyküler öğrencilere zengin imge repertuarları ve özgün görselleştirme olanakları sunuyor. Seçilen öykülerin olay örgüsü görselleştirmeleri ve öğrencilerin tasarım süreçlerine dair röportajlarından derlenen video dijital ortamdan izlenebiliyor. 

13 Eylül Pazar 14:00-15:00
Türkiye Koşullarında Elektronik Yayıncılık
Can Başkent - Esen Karol

Elektronik yayıncılar ekonomik olarak bu işi nasıl kotarır; bu işten para kazanma imkânı var mıdır? Sosyal medyanın ezici popülerliğinin yanında, elektronik yayıncılara bu piyasadan ekmek çıkar mı? Türkiye’de giderek artan sansür kültürünün elektronik yayıncılığa etkileri nelerdir? İçerik hırsızlığı ile mücadele mümkün mü? Teknik gerekler, editoryal ihtiyaçlar nelerdir? Yazarlar ve okurlarla elektronik yayıncılığa has bir ilişki kurulabilir mi? Propaganda Yayınları’nın kurucusu Can Başkent ve Manifold’dan Esen Karol, bu sorulara cevap ararken, deneyimlerini ve geleceğe ilişkin öngörülerini de izleyenlerle paylaşıyorlar.

13 Eylül Pazar 17:00-18:00
Türkiye’de ve Dünyada “Koku” Literatürü
Mesut Varlık, Vedat Ozan

Mesut Varlık, Türkçe koku literatürünün kurucu ismi, dört ciltlik Kokular Kitabı'nın yazarı Vedat Ozan ile dünyadaki “koku” literatürünü konuşacak. Söyleşi, Ozan ile aynı zamanda kokudan parfümlere, kültürel farklardan lezzet-tat ayrımlarına... koku dünyasında ufuk açıcı bir tur vaat ediyor izleyicilere.

13 Eylül Pazar 20:00-21:00
Betül Parlak ve Lev Loewenthal ile Roman ve Müziğin Sınırlarında Atonal bir Söyleşi

Alef'in düzenlediği bu söyleşi, çevirmenin yazarıyla kitap üzerine sohbetlerini ve çeviri sürecini odak noktasına taşırken, okurlardan ve dinleyicilerden gelen sorularla interaktif bir nitelik kazanacak. Etkinlikte, kitaptan esinlenerek yapılan bir bestenin eşlik ettiği bir video ve kısa metin okumaları da yer alacak.

14 Eylül Pazartesi 14:00-15:00
“Dört Duvar” ve Edebiyatın Ütopyasında Umut İnşa Etmek
Vangelis Hacıyanidis - Nilüfer Kuyaş 

Kıraathane Kitapları’nın Yasemin Aydın çevirisiyle yayınladığı Dört Duvar romanının yazarı Vangelis Hacıyanidis ile Nilüfer Kuyaş arasındaki bu edebiyat sohbetinde Yunanistan’da romanlarıyla ve tiyatro oyunlarıyla isim yapan Hacıyanidis, Türkçede ilk defa yayımlanmanın nasıl bir duygu olduğunu anlatacak.

14 Eylül Pazartesi 21:30-23:00
Forum: Yayıncılığın Yarını, Kitabın Öbür Günü

Sevengül Sönmez ve Mustafa Arslantunalı'nın moderatörlüğündeki bu forumda, yarıncılığın yarını, kitabın öbür gününe bakarak yakın gelecekteki gelişmeler mercek altına alınacak. İktisadi zorluklar, pandemiyle daha da ağırlaşan dağıtım sorunları, kitapla okurun hakiki buluşma yerlerinin giderek daralması; buna karşın, kitabın her şeye rağmen sapasağlam ayakta kalan, önemini, işlevini yitirmeyen bir varlık olarak vadettiği gelecek...  Forumda bütün halleri ve formlarıyla kitaplar, yeni arayış ve yönelişleriyle yayıncılık tartışılacak. 

15 Eylül Salı 17:00-18:00
Tarihçi Gözüyle Casusluk Hikâyeleri
Sibel Bozdoğan

Graham Greene ve John Le Carré gibi en usta casusluk-gerilim yazarlarının istihbarat örgütlerinin içinden gelmiş olmaları tesadüf mü? Gerçek dünyadaki olaylarla hayal mahsulü maceraları bu kadar iç içe geçiren, tarihi heyecanlı bir roman, romancıyı da bir çeşit tarihçi yapan başka bir popüler edebiyat janrı yok. Esen Karol, bu janrın meraklısı olarak Manifold’a birkaç deneme yazısı yazmış olan mimarlık tarihçisi Sibel Bozdoğan ile casusluk, tarihçilik ve yazarlık üzerine sohbet edecek...

15 Eylül Salı 14:00
Sinema Kendi Üzerine Düşünürken 
Bilge Demirtaş - Can Gündüz - Osman Şişman 

Yort Kitap'ın çekirdek kadrosundan Bilge Demirtaş, Can Gündüz ve Osman Şişman, Kanada'dan Caboose Books'un sinema kuramı serisinden beş metni Türkçeye çevirdi. Yakın zamanda hepsi yayımlanacak olan bu metinler, sinema tarihi boyunca dönüşmüş pratikleri ve onlarla birlikte değişen kavramları şaşırtıcı bir arşiv çalışmasıyla irdeliyor. Montaj, Dekupaj, Mizansen, Yeni Sinefili ve Kinematik Dönemeç kitaplarının çevirmenleri, bu söyleşide metinlerin kavramlar tarihini ele alışını tartışacak.  

16 Eylül Çarşamba 14:00
Aydınlanma Değerleri Hâlâ Hayatta mı? Gönüllü Yalnızlık ve Sonrası
Olivier Remaud - Nilüfer Kuyaş

Kıraathane Kitapları yazarı, İstanbul Edebiyat Evi’nin 2019’da misafir yazar programına da konuk olan felsefeci yazar Olivier Remaud Kıraathane Kitap Şenliği kapsamında Nilüfer Kuyaş ile bir sohbet ediyor.

16 Eylül Çarşamba 20:00-21:00
Tarih, Etnomüzikoloji ve "Halkın Müziği" 
Ulaş Özdemir - Mustafa Avcı

Türkiye’de çeşitli müzik kültürleri üzerine araştırmalar yapan iki etnomüzikolog, Ulaş Özdemir (Dr. Öğr. Üy., İstanbul Üniversitesi) ve Mustafa Avcı (Dr. Öğr. Üy., Altınbaş Üniversitesi), bu sohbette tarih ve etnomüzikoloji ilişkisini, Türkiye’den farklı örnekler üzerinden tartışacaklar. Her iki araştırmacı, özellikle 19. yüzyılda ses kayıt teknolojisinin gelişmesiyle birlikte hem müzik endüstrisi hem de akademik çalışmalar için vazgeçilmez malzemeye dönüşen ses kayıtlarının izinden giderek, günümüze kadar ''halkın müziği'' olarak kabul gören veya dışlananların hikâyesini anlatacaklar.

16 Eylül Çarşamba 21:30-22:30
İllüstrasyon, Scratch Art ve Bir Grafik Roman: Kana Diz Kana 
Emre Orhun

Flaneur'ün düzenlediği bu etkinliğe Paris'ten katılan Emre Orhun, grafik romanı Kana Diz Kana'dan yola çıkarak çizgiroman ve illüstrasyon dünyası üzerine bir konuşma yapacak.

17 Eylül Perşembe 20:00-21:00
Sofralarda Sonbahar Bereketi 
Takuhi Tovmasyan - Silva Özyerli - Levon Bağış

Endüstriyel tarım ve beslenme kültürü mevsimleri önemsizleştirmiş gibi görünse de, hem sağlık hem de çevre için gıdaları mevsiminde tüketmek büyük önem taşıyor. Sonbahar, hem hasadın ve bağbozumunun heyecanıyla hem de kışa hazırlığıyla capcanlı bir mevsim. Sofra ve yemek kültürümüzün üç önemli ismi, Tovmasyan, Özyerli ve Bağış, geçmişten günümüze sofralarımızdaki güz bereketini tartışacaklar.

17 Eylül Perşembe 17:00-18:30
Kurmaca ve Hakikat: Nickel Çocukları
Sanem Sirer, Begüm Kovulmaz

Colson Whitehead’in video mesajıyla açılacak bu sohbette Whitehead çevirmeni Begüm Kovulmaz bir gazete haberinden yola çıkan Nickel Çocukları hakkında konuşacak, COVID-19 günlerinde ABD’de kitleleri sokaklara döken olaylara ve bu olaylarla tetiklenerek gelişen ırkçılık karşıtı söylemlere değinerek kurmacayla hakikatin ilişkisini ele alacak.

17 Eylül Perşembe 21:30-22:15
Ne Edebiyat Ne Sinema, Bir Anlatı Mecrası Olarak Çizgiroman
Ege Avcı - Doğan Şima

Baobab'ın düzenlediği bu etkinlikte, kitap formunda yayımlansa da aslen bir görsel sanat dalı olan çizgiromanın kendine has anlatı dili ele alınacak. Bu çerçevede, Ege Avcı, yeni çıkacak olan kitabı Bütün Ayazların Ortasında'yı, kitaptaki tercihlerini canlı çizim eşliğinde anlatacak. Doğan Şima ise bu sohbette çizgiroman çevirmeni sıfatıyla Ege Avcı'ya eşlik edecek.

18 Eylül Cuma 20:00-21:00
Karanlık Yeni Dünya
Pola Oloixarac - Yankı Enki 

Yankı Enki, son yıllarda ses getiren Arjantinli yazarlardan biri olan ve yakınlarda Türkçeye çevrilen Karanlık Takımyıldızlar adlı siberpunk romanıyla tanıdığımız Pola Oloixarac ile söyleşiyor. İkili Latin Amerika’dan yükselen karanlık dalgayı, fantastik ve bilimkurgusal ile gerçekçi unsurların kesişimini, uygarlığı bekleyen hakiki ve kurgu kâbusları, modern insanın karanlık ötekilerini, türler arası tekinsiz geçişleri, günümüz koşullarında kendini sürekli yeniden icat eden distopyaları ve sistemdeki krizi konuşuyor. Alef'in düzenlediği bu söyleşi, Zoom üzerinden canlı yayında İngilizce olarak gerçekleşecek, simültane çeviri yapılacak.

18 Eylül Cuma 14:00-15:00
Başka ONSlar: Okurlar ve Tasarımcılar Buluşması 
Mesut Varlık

Yaşama kültürü dergisi ONS ve okurları bir araya geliyor: Bu dergi-okur buluşmasında ayrıca MSGSÜ Grafik Tasarım Bölümü öğrencilerinin hazırladığı birbirinden farklı ONS tasarımları da ilk kez okurlarla buluşacak. ONS’un yeni sayıları için geniş katılımlı bir başlangıç toplantısı da denebilir.

18 Eylül Cuma 17:00-18:00
Güzelliğin Doğası 
Moderatör: Murat Alat
Barış Acar - Emre Zeytinoğlu - Marcus Graf 

Doğal ve evrensel bir güzellikten bahsetmek mümkün mü? Güzelliğin bilgisi genlerimize mi işlenmiş, insanın evriminin bir sonucu mu, yoksa güzellik de zamana ve mekana bağlı bir kurmaca mı? Veya güzelik ve politika arasında bir ilişkiden söz edilebilir mi?  Corpus'un düzenlediği bu söyleşide Murat Alat'ın moderatörlüğünde bütün bu sorulara ve daha nicesine cevap aranacak…

18 Eylül Cuma 21:30-23:00
Forum: Çeviri Nedir? Çevirmen Kimdir? / Edebiyat Çevirilerinin Geleceğine Bakış 
Moderatör: Elif Okan Gezmiş
Sevin Okyay - Kutlukhan Kutlu

Kıraathane Kitap Şenliği kapsamında düzenlenen bu ikinci forumun ekseni, çeviri sanatının, özel olarak da edebiyat çevirilerinin geleceği. Metin çevirilerinin giderek yazılımlarla yapılmaya başlandığı bir dönemde "Çeviri nedir, çevirmen kimdir" gibi temel sorulardan yola çıkılacak. Bazı spekülatif sorulara cevap aranacak: Edebiyat çevirileri, yapay zekâya teslim edilebilir mi?

Moderatörlüğünü Çevirmenler Meslek Birliği'nden Elif Okan Gezmiş'in üstlendiği bu forum, Sevin Okyay ve Kutlukhan Kutlu'nun, yıllarını verdikleri çevirmenlik sanatı üzerine, iki ayrı kuşağın bakışıyla yapacakları konuşmalarla açılacak. Ardından farklı dillerden farklı genre'lardan çeviri yapan çok sayıda çevirmen söz alacak...

19 Eylül Cumartesi 17:00-18:00
21. Yüzyılda Seyahat Yazarlığı
Okan Okumuş - Nazlı Gürkaş

21. yüzyılda teknoloji ve medya alanındaki gelişmeler seyahat yazarlığını da önemli ölçüde dönüştürdü. Kolektif Kitap'ın bu etkinliğinde seyahat yazarları Okan Okumuş ve Nazlı Gürkaş, bilgiye erişimin çok daha kolay hale geldiği sosyal medya çağında yayıncılığın bu hızlı dönüşüme nasıl ayak uydurmaya çalıştığını irdeleyecek, seyahat yazarlığı ve seyyahlığın geleceğini konuşacaklar. 

19 Eylül Cumartesi 20:00-21:00
Destanlarda 1915 Felaketi
Mesut Varlık
Ayhan Aktar - Yektan Türkyılmaz 

Ayhan Aktar’ın Aras tarafından yayımlanan kitabı Ermeni Evine Figan Kuruldu, 1915’te Anadolu’da yaşanan soykırımın kurbanlarını nasıl etkilediğini, bizzat onlar tarafından kaleme alınmış Ermeni harfli Türkçe destanların izini sürerek anlamaya çalışıyor. Benzer bir temayı 1938 Dersim Soykırımı etrafında işleyen antropolog Yektan Türkyılmaz ile Aktar’ın sohbetini, yayıncı ve yazar Mesut Varlık yönetecek. Aktar, Türkyılmaz ve Varlık, kitlesel şiddetin kurbanları yaşadıklarını destan haline getirirken hangi güdülerle hareket ederler ve bu metinler bize edebi ve tarihsel olarak neler söyler soruları etrafında tartışacak.

19 Eylül Cumartesi 23:00
Avangard Şiir Okumaları
Rafet Arslan - Ekrem Kahraman - Komet 

Nevi şahsına münhasır üç sanatçı-şair bir arada, Kıraathane Kitap Şenliği’ne özel avangard performanslarıyla izleyiciyle buluşuyor…

20 Eylül Pazar 17:00-18:00
Kahramanlar, Kurbanlar, Direnişçiler 
Foti Benlisoy

Savaşa savaş kararını alanların değil, gerçekten bizzat savaşanların, yani askerlerin gözünden bakmak… İstos'un bu etkinliğinde Foti Benlisoy Yunan askerlerinin gözünden Kurtuluş Savaşı’nı, onların özlem ve hayal kırıklıklarını, savaşa olan tepkilerini, savaşın sonucuna etki eden tepki, grev ve isyanlarını ele alacak.

•