2015 Nobel Edebiyat Ödülü, “çoksesli yazımı ve içinde bulunduğumuz çağın ıstırap ve cesaretini anıtlaştıran” eserlerinden ötürü Belaruslu araştırmacı gazeteci ve yazar Svetlana Aleksiyeviç’in oldu. Aleksiyeviç, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan 14. kadın oldu.
Aleksiyeviç’in Türkçede yayımlanmış iki kitabı bulunuyor: Evrensel Basım Yayın’dan çıkan Nazi İşgalinde Sovyet Kadınları ile Aytaşı Yayınları etiketiyle yayımlanan Bir Nükleer Felaketin Sözlü Tarihi - Çernobil’den Sesler.
Kitaplarında Sovyetler Birliği ve sonrası dönemde yaşayan insanların duygu ve umutlarını konu edinen Aleksiyeviç, eserlerindeki temayı şöyle anlatıyor:
"SSCB dönemine ve sonrasına dönüp baktığımızda, tarihimizin koca bir mezar ve büyük bir kan banyosundan ibaret olduğunu görürüz. Kurbanlarla cellatlar arasındaki tükenmek bilmez diyalogları duyarız. Sürekli olarak karşımıza aynı lanetli sorunsallar çıkar: Ne yapmalı, suçlu kim? Devrim, toplama kampları, II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı sırasında halktan gizlenen gerçekler, büyük bir imparatorluğun çöküşü, devasa ölçekte bir sosyalist ütopyanın paramparça dağılması, yeni ortaya çıkan evrensel problemler, Çernobil faciası vs. Bunlar, Dünya üstündeki tüm insanların cevaplaması gereken sorulardır ki, tümü bizim kendi gerçek tarihimizdir. İşte tüm bu cehennemden çıkma soru ve sorunlar, benim kitaplarımın izleğini oluştururlar."
Aleksiyeviç’in kitapları aralarında Türkçenin de yer aldığı toplam 19 dile çevrildi.
Svetlana Aleksiyeviç 2013 yılında Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü’nün de sahibi olmuştu.
Ödülleri
Aleksiyeviç pek çok ulusal ve uluslararası ödüle layık görülmüştür.
- 1985 Nikolay Ostrovskiy Ödülü-SSCB
- 1985 Konstantin Fedin Ödülü-SSCB
- 1985 Komsomol Ödülü-SSCB
- 1996 Tucholsky-Preis (İsveç PEN)
- 1997 Andrei Sinyavsky Prize]
- 1998 Leipziger Book Prize on European Understanding
- 1998 Friedrich-Ebert-Stiftung-Preis
- 1999 Herder Prize
- 2005 National Book Critics Circle Award, Voices from Chernobyl
- 2007 Oxfam Novib/PEN Award
- 2011 Ryszard-Kapuściński-Preis (Polish)
- 2013 Peace Prize of the German Book Trade
- 2013 Prix Médicis essai, La Fin de l'homme rouge ou le temps du désenchantement
- 2014 Officier D'ordre Des Arts et Des Lettres De La Republique Francaise
Yazar, Lettre Ulysses Award komitesi üyesidir. (K24)
Fotoğraf: Ulf Andersen / Getty Images
