Okunabilir Metni Yazmak: Türkçe Fan Fiction ve Wattpad Okur-Yazar Profili
"Barthes okurun özgürlüğünü mümkün kılacak asıl unsurun metin olduğunu öne sürerek metinleri 'okunabilir' ve 'yazılabilir' metinler olarak ikiye ayırır. Yazılabilir metin okunabilir metnin aksine ürün değil, üretimdir; hiç bitmeyen bir şimdiki zamandır. Barthes yazılabilir metni önceler, çünkü yazılabilir metinler okuru eylemsizlikten kurtaran, onu yorumlamanın da ötesine götürerek yazmaya iten metinlerdir. Fan fiction yazarı okur kimliğini aşarak ana metni yeniden yazması açısından Barthes’ın arzu ettiği okur profiline uyar."
10 Eylül 2020 18:30
Fan fiction, Türkçe karşılığıyla “hayran-kurgu”, okur-yazar ilişkilerinin yeniden düzenlendiği internet üzerinden gelişen yepyeni bir tür. Latince “tapınak” anlamındaki “fanum”[1] kelimesinden türediği düşünülen “fan” terimi, kısaca “birine ya da bir şeye karşı hayranlık duyan kimse” olarak tarif edilebilir. Edebi bir tür olarak “fan fiction” ise kendini fan/hayran olarak tanımlayan kişilerin genellikle popüler kültür içerisinde yer alan kitaplar, filmler veya ünlüler hakkında yazdıkları metinlerdir. Bir okuru fan fiction yazmaya iten güç okunan metne karşı duyulan hayranlık olabileceği gibi, arzu edildiği şekilde bitmeyen bir metnin oluşturduğu hayal kırıklığını gidermek için de fan fiction türüne başvurulabilir. Okurlara sevilen bir metnin sevilmeyen gidişatını değiştirme imkânı sunan fan fiction ana metinden türemiş, birbirinden farklı binlerce versiyonun yazılmasına olanak sağlar. Bu sayede yazar kimliğine bürünmüş okurlar metnin kaderciliğine boyun eğmeyerek yazarın metni üzerindeki otoritesine baş kaldırmış olur.
Her ne kadar yeni medya araçları sayesinde son yıllarda popülerlik kazanmış olsa da, fan fiction’ın ortaya çıkışı çok daha öncelere dayanmaktadır. İlk örneklerini 1930’larda veren bu yeni tür, kalitesiz kâğıda basılmış “fan magazine” yani “fanzin”ler yoluyla oldukça dar bir okur çevresine ulaşıyordu. 1960’lara gelindiğinde ise işler değişti. Star Trek fan fiction’ları popüler kültürün ve yeni teknolojilerin de etkisiyle görülmemiş bir ün kazandı (Hellekson ve Busse, 2014: 6). Giderek artan ilgiyle birlikte fan fiction yazını da çeşitlendi. Örneğin bir film karakteri ile bir müzik grubunun üyesi bir roman fan fiction’ında bir araya gelmeye başladı. “Crossovers” denen bu yeni fan fiction akımı ortak beğenisi olan insanları bir araya getirdi ve onlara alternatif hikâyelerin mümkün olabildiğini gösterdi (Thomas, 2015: 226). Ortak ilgi alanları “fandom”ları, yani aynı beğeniye sahip fan gruplaşmalarını oluşturdu. İnternet kullanımının yaygınlaşması ve hikâye yayınlamaya imkân veren sanal mecraların çıkışı ile birlikte fan fiction okur ve yazar profili de şekillenmeye başladı. Okur ve yazarların yaş aralığı gitgide düşerken, bir yandan da daha önceden yazarlık alanında çok etkin olmayan yeni bir genç kız okur-yazar grubu fan fiction dünyasına dahil olmaya başladı (Thomas, 2015: 228). Fan fictionyazarı olmak için tek gerekenin kendine ait ‘sanal’ bir oda olması, daha önceden yazma fırsatı bulamayan kişilere yeni bir alan açmış oldu.
Günümüzde belli başlı siteler üzerinden yayınlanan fan fiction’lar milyonlarca okunma sayılarına ulaşabiliyor. Henüz lise çağında olan yazarların internette yayınladığı fan fiction hikâyeleri milyonlarca kişi tarafından okunabiliyor. Bunun en meşhur örneği olarak Türkiye’de de büyük bir okur ve izleyici kitlesi bulan Fifty Shades of Grey yani Grinin Elli Tonu üçlemesi gösterilebilir. Tipik bir vampir romanı olan Twilightserisinden esinlenerek twilighted.net üzerinden “Master of The Universe” ismiyle 2010 yılında kitabın erotik fan fiction’ını yazan E. L. James, okurların gösterdiği beklenmedik ilgi karşısında fan fiction’dan para kazanmanın yollarını aradı. İlk aşamada kendi web sitesini kurup yazdığı fan fiction’ı buradan yayınlamaya başladı. Bundan bir yıl sonra Fifty Shades of Grey adıyla basılmaya başlayan fan fiction, dünya çapında okur kitlesi bularak pek çok dile çevrildi. 2015’e kadar 125 milyondan fazla satan ilk kitabın ardından serinin diğer kitapları da çok satanlar listesinin ilk sırasında uzun süre kalmayı başardı (Downey, 2017: 112-13). Bu başarı hikâyesi, fan fiction’ın gücünün ne derece büyük olduğunu ve yeni nesil okuma kültürünün nereye doğru evrildiğini göstermiş oldu.
Fan fiction türünün sunduğu yeniden yazım imkânı bizi orijinal ve alternatif metin ayrımı yapmaya götürür. Okurların ana metinden türettikleri yeni metinler okur-yazar ilişkilerini yeniden düzenleyerek bir metnin müdahaleye ne denli açık olabildiğini bir kez daha göstermiş olur. Keza, 1967’de yayınlanan “Yazarın Ölümü”nde Roland Barthes “okurun doğuşu Yazar’ın ölümü pahasına olmalıdır” (2013: 103) der. Barthes’a göre bir metne yazar atamak o metne kilit vurmak, yazıyı kapamaktır. Onun “modern yazıcı”sı metniyle eşzamanlı olarak doğan, yazmaya başladığı anda özneliği nötrlenen, kimliksiz, ölü bir yazardır. Metni ise, hiçbiri özgün olmayan çeşitli yazı biçimlerinin diyalog, parodi ve çekişme yoluyla iç içe geçtiği, çok boyutlu bir mekân olarak tanımlar (Barthes, 2013: 103). Okur-yazar-metin arasındaki hiyerarşik düzeni ters çevirerek okuru mahkûm olduğu pasiflikten kurtarmak ister:
Yazın kurumunun betiğin üreticisi ve kullanıcısı, sahibi ve müşterisi, yazarı ve okuru arasında sürdürdüğü acımasız ayrılık yazınımıza damgasını vurmuştur. Demek ki bu okur bir tür aylaklık, geçişsizlik, kısacası ciddiyet içine dalmıştır: kendisinin oynaması, gösterenin büyüleyiciliğine, yazının hazzına tam olarak varması şöyle dursun, betiği kabul etmek ya da reddetmek gibi garip bir özgürlük düşer payına: okuma yalnızca bir kanı yoklamasıdır artık. (Barthes, 1996: 16)
Barthes okurun özgürlüğünü mümkün kılacak asıl unsurun metin olduğunu öne sürerek metinleri “okunabilir” ve “yazılabilir” metinler olarak ikiye ayırır. Yazılabilir metin okunabilir metnin aksine ürün değil, üretimdir; hiç bitmeyen bir şimdiki zamandır. Barthes yazılabilir metni önceler, çünkü yazılabilir metinler okuru eylemsizlikten kurtaran, onu yorumlamanın da ötesine götürerek yazmaya iten metinlerdir. Fan fiction yazarı okur kimliğini aşarak ana metni yeniden yazması açısından Barthes’ın arzu ettiği okur profiline uyar. Ancak fan fiction’ı yazılan ana metinler Barthes’ın yazılabilir metnindense okunabilir metin kavramına denk düşer. Fan fiction yazını genellikle popüler edebiyat ürünleri üzerinden ilerleyen bir türdür. En çok fan fiction’ı yazılan Harry Potter serisi Barthes’ın yazılabilir metin tanımına uymaz. Buna rağmen okurlarına kendini binlerce farklı versiyonda yeniden yazdırmayı başarır. Peki, Barthes’ın okunabilir metin tanımına uyan bir metin nasıl olur da okurlarında –basit bir yorumlama eyleminden öte– kurguyu devam ettirme isteği oluşturabilir? Halbuki Barthes’ın bu metinlerde bulamadığı haz ve oyun aslında tam da fan fiction yazarını yazmaya iten iki unsurdur.Fan fiction yazarı eski bir okur olarak metnin kapalılığından güç alır. Öyle ki, metinden aldığı hazzı sürdürebilmek için yazarlık görevini üstlenir; oyunu devam ettirebilmek adına hayranlık duyduğu metni yeniden üretime sokar. Yeniden ürettiği metinde ana metnin karakter ilişkileri, olay örgüsü gibi yorumlamaya açık olmayan en temel unsurları değiştirir. Barthes’ın aylaklıkla itham ettiği okunabilir metnin okuru, fan fictionyazını söz konusu olduğunda hazdan mahrum bir okur değildir. Fan fiction yazarı, hazzı devamlı kılmak uğruna hayranlık duyduğu metni bozmaktan çekinmeyen, verili sınırları ihlal eden ve bu sayede arzuladığı metni kendi yazan özerkliğini ilan etmiş bir okur-yazardır.
Türkiye’de Fan Fiction Yazını
Türkiye’de geniş bir okur/yazar kitlesi olan fan fiction metinlerinden pek çoğu artık basılmaya, hatta filmleri çekilmeye başlandı. Genellikle ergenlik çağındaki gençler tarafından üretilip tüketildiği için ciddiye alınmayan fan fiction yazını, son yıllarda akademik çalışmalarda kendine yer bulmaya başladı.[2] Türkiye’de de uzun yıllardır sanal mecralarda fan fiction metinleri yazılıp okunmaya devam ediyor. Xing Li tarafından 1998’de kurulan fanfiction.net uluslararası ilk fan fiction sitesi olma özelliği taşıyor. Anime, Kitap, Çizgi Film, Çizgi Roman, Oyun, Film ve TV başlıkları altında fan fiction metinlerini toplayan site, Türkçe fan fiction’ın gelişmesinde pek etkili olamamış. En eski kaydın 2010 yılına ait olduğu sitede on yıllık süre zarfında 123 Türkçe fan fiction yazılmış:
Grafikte de görüldüğü üzere, fanfiction.net’te yayınlanan Türkçe fan fiction’lar istikrarlı bir gelişim gösterememiş. Bu tablonun oluşmasındaki en büyük neden, site bünyesinde Türk fan fiction topluluğunun oluşturulamaması. 2007’de kurulan turkfanfiction.net sadece Türkçe fan fiction okur-yazar kitlesine hitap ettiğinden, site fanfiction.net’e oranla çok daha etkin olabildi. Ancak turkfanfiction.net’in 2016’da telif hakkı yüzünden kapanmasının ardından site archiveofourown.org bünyesine taşınarak bu site üzerinden yayınlarına devam etmek zorunda kaldı. turkfanfiction.net’te 95 fandom (hayran grubu) başlığı altında toplamda 1.738 fan fiction bulunuyor. Sitedeki en büyük fandom oluşumunu Harry Potter fanları oluşturuyor. 1.738 fan fiction’ın 1.042’si Harry Potter serisi hakkında yazılmış. Bu sayı toplam fan fiction’ların % 59,9’una denk geliyor. Harry Potter fan fiction’ları genellikle roman karakterleri arasında kurulmuş yeni ilişkileri konu ediniyor. Örneğin Harry Potter ana metinde olduğu gibi Ginny Weasly’nin partneri olmak yerine, nefret ettiği hocası Severus Snape ile bir ilişki yaşayabiliyor. Harry Potter’ı 94 fan fiction’la The Vampire Diaries serisi izliyor:
turkfanfiction.net her ne kadar Türkçe yazılmış fan fiction’ları bir araya toplasa da, sitedeki fan fiction’ların hiçbiri Türkçe bir kitap ya da Türk yapımı bir dizi/film üzerine yazılmamış. Beş senelik bir çalışmanın ardından 2007 yılında kurulan wattpad.com ise bünyesinde çok çeşitli konularda hikâyeleri barındırıyor. Wattpad sadece fan fiction’ların yer aldığı bir site değil. Fan fiction olsun ya da olmasın, her türden kurmaca metnin paylaşılabileceği sanal bir okur-yazar topluluğu özelliği taşıyor. 2017’de 400 milyon hikâyeyi bünyesinde barındıran Wattpad kurduğu ortaklıklar sayesinde hızla büyümeye devam etti.[3] Dünyanın en büyük hikâye paylaşım platformu olmayı sürdüren sitede 665 milyondan fazla hikâye bulunuyor. Sitede verilen bilgilere göre aylık ziyaretçi sayısı 80 milyonu, aktif yazar sayısı ise 4 milyonu buluyor. % 90’ı milenyum ve Z kuşağından oluşan üyeler günde ortalama 37 dakikalarını burada geçiyor. Wattpad düzenlediği yarışmalar ve diğer sitelerde olmayan teknik özellikler sayesinde her geçen gün büyümeye devam ediyor. Toplamda 23 başlık altında metinlerin sınıflandırıldığı sitede, yükselişte olan ve en çok okunan hikâyeler okunma ya da beğenilme sıralarına göre listelenebiliyor. Türlerine göre ayrılan hikâyelerin sayısı aşağıdaki grafikte görülebilir:[4]
229 bin hikâye ile fan fiction, Türkçe Wattpad’de en çok yazılan tür durumunda. Wattpad’in Türkçe ve İngilizce versiyonlarında ise belirli farklılık bulunuyor. Sitenin İngilizce versiyonunda toplamda 21 kategori mevcut. Bu 21 kategori içerisinde Türkçe sitedeki Aksiyon, Genç Kız Edebiyatı, Spiritüel ve Vampir kategorileri bulunmuyor. Genel ve Genç Kurgu kategorilerinin yerine ise New Adult ve Teen Fiction gibi bir ayrım yapılmış. Yine Türkçe sitede, İngilizce sitedeki Paid Stories, LGBTQ+ ve Urban kategorileri mevcut değil. Bu durum Wattpad’in dil seçeneği sunarken bazı kategorileri sansürlediğini gösteriyor. Kategori başlıkları zaman zaman değişse de, 2018 yılından beri LGBTQ+ ve Genç Kız Edebiyatı kategorilerindeki farklılık devam ediyor. Sitede kategorilerin ne gibi ölçütler gözetilerek yapıldığına dair herhangi bir açıklama bulunmuyor.
Wattpad sahip olduğu özellikler sayesinde interaktif bir okur-yazarlık deneyimi sunuyor. Hikâyelerini belirli aralıklarla siteye yükleyen yazarlar, tefrika usulünü andıran bir sistemle metinleri bölümlendiriyor. Okurlar okudukları bölümün altına yorum yazarak hem yazarla hem de diğer okurlarla iletişime geçebiliyor. Bu yolla beğenilerini ve bir sonraki bölüme dair beklentilerini dile getirebiliyorlar. Yazarlar da kendi sayfalarında duyuru yapma ve okurlarıyla iletişime geçme imkânına sahip. Okurların mevcut hesaplarıyla kendi hikâyelerini siteye yükleyebilmeleri sayesinde yazar ve okur arasında sitenin dayattığı herhangi bir ayrım yapılmamış oluyor. Aksine, sitede üyeleri yazmaya teşvik eden pek çok detay bulunuyor. Hikâye yüklemek istenildiğinde tür, hedef kitle, dil, yetişkin uyarısı gibi seçeneklerin doldurulması gerekiyor. Bunlara ek olarak hikâyelerin telif hakkıyla ilgili dokuz farklı seçenek sunuluyor. Ana metinden yola çıkılarak üretilen, bir noktaya kadar aynı karakter ve olay örgüsüne sahip ikincil metinlerin ne denli özgün olduğuna dair yapılan telif hakkı tartışmalarında herhangi bir uzlaşmaya henüz varılmış değil. Bu yüzden fan fiction metinleri basılırken telif sorunları yaşamamak için ana metne ait karakter isimlerinde değişime gidiliyor. Böylece ana metin yazarından gelebilecek telif hakkı suçlamalarına karşı önlem alınarak fan fiction metninin öncülü metniyle ilişkisi örtülmüş oluyor.
Kapak fotoğrafında genellikle aktör, aktris, şarkıcı ve mankenlerin kullanıldığı ve bu kişiler üzerinden karakterizasyonun yapıldığı Wattpad hikâyeleri 200 milyonluk okunma sayılarına ulaşabiliyor. Okurlar hikâyelerin kapak fotoğrafı ile birlikte okunma sayısı, oylama yüzdesi, kısa özet ve ilgili olduğu kategoriye dair bilgileri tag’ler (etiketler) aracılığıyla listede görebiliyor. Tag’ler aynı zamanda benzer konulardaki hikâyeleri bulabilme imkânı da sağlıyor. Sitede yüzlerce tag bulunsa da, en çok kullanılanlar tag’ler sayılarına göre şu şekilde sıralanabilir:
Öğretmen (109 bin): Bu tag’le paylaşılan hikâyeler genellikle lise öğretmeni ile aşk yaşayan genç kızları konu ediniyor. 18 yaş üstü uyarısının yapıldığı bu hikâyeler, yasak aşkı konu edinen hikâyeler arasında en popüleri. Öğretmen tag’iyle yayınlanış bazı hikâyeler ve okunma sayıları: (Öğretmenim, 36 milyon; Aşk-ı Yasak: Öğretmenime Aşığım, 4,6 milyon; Üvey Abim Edebiyat Öğretmenim mi?, 306 bin; Ukala Öğretmenim,205 bin.)
Kuma (72 bin), Töre (11 bin), Berdel (4 bin): Genellikle Mardin’de geçen aşiret hikâyeleri, Wattpad’de en çok rağbet gören konular arasında. (Bir Berdel Hikâyesi: Urfa Güzeli, 5,4 milyon; Güzel Kuma, 4,7 milyon; Berdel Kapısı, 2 milyon; Töre Aşkı, 1,5 milyon.)
Kore (30 bin): Son yıllarda artan Kore hayranlığı Wattpad’de de fark edilebilir cinsten. K-pop şeklinde kısaltılan Koreli pop grupları hakkında yazılmış binlerce fan fiction bulunuyor. Bu fan fiction’ların çoğu BTS isimli pop grubunun üyeleri arasındaki aşk ilişkilerini konu ediniyor. (Kalbim Kore’de Kaldı, 695 bin; Hayallerimin Ülkesi Kore, 532 bin.)
İslamî (25 bin): Kapak resimlerinde başörtülü kızların ve İslamcı erkeklerin bulunduğu bu hikâyelerde romantik aşk ilişkileri anlatılıyor. (Müstakbelim, 9,3 milyon; Başı Bağlı Kız, 830 bin; Tesettürlüm, 116 bin; Kapalı Kız ve Şımarık Çocuk, 136 bin; Bir Tesettürlünün Günlüğü, 28,8 bin).
Mafya (21 bin): Mafya kızı, mafyada aşk gibi başlıklar altında mafya içi aşk ilişkileri konu ediniyor. (Mafyanın Bakıcısı, 13,2 milyon; Mafya, 11,9 milyon; Kimse Sağ Çıkamaz, 8,7 milyon; Mafya Lisede, 5,1 milyon.)
Üvey (6,7 bin): Bu tag’le genellikle yetişkin uyarısının yapıldığı, 18 yaş altındakilerin okumamasının tavsiye edildiği türden hikâyeler yayınlanıyor. Üvey kardeşiyle herkesten saklı ilişki yaşamaya başlayan genç ve korumasız kız hikâyeleri Wattpad’de çok okunanlar arasında. (Aptal Üvey Kardeşim, 6,4 milyon; Psikopat Üvey Abim, 1,1 milyon.)
Evlilik (44 bin): Zorla evlendirilen veya mantık evliliği yapan çiftlerin arasında gelişen aşk ilişkilerinin ele alındığı, genellikle yetişkin uyarısı olan metinler. (Zoraki Evlilik, 8,3 milyon; Mantık Evliliği, 6,7 milyon; Kuma: Çocuk Gelin, 1,2 milyon; Zoraki Kocam Bir Mafya Ayrıca Abim, 172 bin.)
LGBT (12 bin), BoyXBoy (14 bin bin), GirlXGirl (3 bin): Konusunu homoseksüel ilişkilerden alan bu hikâyeler genellikle öğretmen-öğrenci, üvey kardeşler, müzik grubu üyeleri, ünlüler arasında geçiyor. (Yamalı Kalpler, 2,6 milyon; Daddy, 1,5 bin; Satılık Erkek, 1,4 milyon.)
Yukarıdaki grafikte Wattpad’de kullanılan en popüler taglerin 2018’den 2020’ye kadarki süreçteki sayıları görülüyor. Verilere göre en popüler tag olan “Öğretmen”, 2018-2019 yılları arasında 18 bin yeni hikâyeye etiketlenmişken, bu sayı 2019-2020 arasında yarıya düşmüş. Grafikteki en istikrarsız gelişim ise “Evlilik” tag’inde gerçekleşmiş. 2018-2019 arasında 700 yeni hikâyenin eklendiği “Evlilik”, 2019-2020 yılları arasında 36.500 defa kullanılarak iki yıl içerisinde en az ve en çok kullanılan tag olma özelliği taşıyor.
En revaçtaki Wattpad hikâyeleri yukarıda bahsi geçen konularda yazılırken, bunları okuyanların genel profili ise 50 kişilik Wattpad anketi sonucunda şu şekilde şekillendi:
Yaş Ortalaması 15,5
En Yüksek 20
En Düşük 11
En genci 11, en yaşlısı ise 20 yaşında olan 50 kişilik anket katılımcılarının yaş ortalaması 15,5 olarak belirlendi. Bu durumda, yukarıda bahsedilen hikâyelerin genel okuru henüz 18 yaşında değil. Aynı gruba nerede yaşadıkları sorulduğunda ortaya şöyle bir grafik çıktı:
Genel yüzdenin % 30’unu oluşturan İstanbullu okurlar çoğunlukta olmasına rağmen, listede büyük şehirlerin dışında az nüfuslu şehirlerin de yer alması dikkat çekici. Sadece merkezde toplanmayıp periferiye de yayılan okur kitlesi Wattpad’in Türkiye genelinde etkili olduğunu gösteriyor.
Ankete katılan 50 kişiden 48’i kitap okumayı sevdiğini belirtirken, en çok sevdikleri kitap sorusuna verilen cevapların 43’ü Wattpad üzerinde yayınlanmış hikâyelerden oluşuyor. Wattpad hikâyesi olmayan 7 cevabın 3’ü Uçurtma Avcısı, geri kalanlar ise Masumiyet Müzesi, Puslu Kıtalar Atlası, Cemile ve Mahşer.
Okurlara Wattpad’de en çok hangi tür hikâyeleri okumayı sevdikleri sorulduğunda, % 36’sı Genç Kurgu, % 24’ü ise fan fiction cevabını verdi:
Yukarıdaki sorulara cevap veren 50 kişilik okur anketinde katılımcıların 44’ü kadın, 6’sı erkekti:
Wattpad’de yüz milyonları bulan okunma sayısı, yayınevlerinin de dikkatinden kaçmamış. Pek çok yayınevi halihazırda internette yayınlanan ve milyonlar tarafından okunan bu metinlerin yazarlarıyla anlaşarak hikâyelerini kitap olarak basıyor. Wattpad hikâyesi basan yayınevlerinin büyük çoğunluğu baskı sayıları hakkında veri paylaşmadığı için fan fiction ve Wattpad yayıncılığı hakkında net bir veri elde etmek mümkün değil. Ancak piyasadaki basılı Türkçe Wattpad kitaplarının sayısının üç yüzü aşkın olduğu ve bu kitapların yazarlarının neredeyse tamamının kadınlardan oluştuğu görülüyor. Wattpad 2019 yılında Wattpad Books adı altında kendi yayınevini kurmuş olsa da, bu yayınevi Türkiye’de henüz faaliyete geçmemiştir.
Bu yönleriyle fan fiction ve bu türün en çok üretildiği mecra olarak Wattpad var olan okur-yazar algısını kırarken, bir yandan da diğer tür ve mecralarda olmayan bazı imkânları beraberinde getirir. Fan fictionsayesinde kurmaca metinler, okurların hayal güçleri üzerinden binlerce farklı versiyonda yeniden yazıma açık hale gelir. Bu yolla metinler yorumlanabilirliğin de ötesine geçer; kendini hayran olarak adlandıran okurlar tarafından yeniden kurgulanır. Böylece okur ve yazar arasındaki dinamikler değişir, ikisi arasındaki hiyerarşi bir anlamda yıkılmış olur. Bu durum okur ve yazar arasındaki ilişkilerin karmaşıklaşmasına sebep olurken, bir yandan da daha interaktif bir okurluk ve yazarlık halini mümkün kılar. Okuru yazardan ayırmak ve metnin yaratım sürecini nihayete erdirmek bu türle birlikte imkânsızlaşır. Bugün milyonlar tarafından okunan, binlerce kez basılan ve 17-18 yaşlarındaki gençler tarafından yazılan bu hikâyeler popüler kültürün bir parçası oldukları için ciddiye alınmasalar da, sorulacak onlarca soruya ve yapılacak araştırmalara açık, yeni bir çalışma alanı sunuyor.
KAYNAKÇA:
Barthes, R., “Yazarın Ölümü”, Notos, 39, 101-105, 2013.
Barthes, R., S/Z, çev.: Sündüz Öztürk Kasar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996.
Downey, D., “E. L. James and the Fifty Shades of Gery Phenomenon”, Twenty-First-Century Popular Fiction, Bernice Murphy (Ed.). Edinburgh: Edinburgh University Press, 2018.
Thomas, A., “Fan Fiction Online: Engagement, Critical Response and Affective Play through Writing”, Australian Journal of Language and Literacy, 29, 226-239, 2006.
Hellekson, K. ve Busse, K., The Fan Fiction Studies Reader, Iowa: University of Iowa Press, 2014.
[1] Fanatic ve fancy kelimesi gibi aynı kökten türemiş kelimeler için bkz. Webster.
[2] 2012 yılında kurulan https://fanstudies.org dünya üzerinde yapılan fan çalışmaları hakkında duyuruların yapıldığı en kapsamlı sitedir.
[3] Wattpad hakkında daha fazla bilgi için bk. www.wattpad.com
[4] Wattpad 2018’den bu yana hikâyelerin listelenmesinde bazı değişikliklere gitti. 2018’deki listeleme biçiminde her kategorideki metin sayısına ulaşılabiliyordu. Ancak yapılan değişiklikle bütün kategorideki metin sayıları birbirine yaklaştırıldı. Yeni listeleme ölçütü kategoriler arasındaki farkı indirgediği için, bu tablodaki verilere hikâye yazarlarının kendi metinlerine koydukları tag’ler (etiket) aracılığıyla ulaştım. Sitenin hem kendi listeleme özelliğinde hem de tag’ler yoluyla toplanan verilerde bir metin birden fazla kategoriye dahil edilebiliyor.
Yararlanılan Web Siteleri:
https://archiveofourown.org/collections/Turkfanfiction
https://www.merriam-webster.com/dictionary/fan?src=search-dict-hed
