Man Booker Uluslararası'nın sahibi David Grossman

İngilizceye çevrilen dünya edebiyatının en iyilerini seçmeyi hedefleyen Man Booker Uluslararası Edebiyat Ödülü’nün kazananı A Horse Walks Into A Bar adlı romanıyla İsrailli yazar David Grossman oldu. Kitapları 36 dile çevrilen Grossman, ödülü ve 50 bin sterlin tutarındaki para armağanını, kitabı İngilizceye çeviren Jessica Cohen ile paylaştı.

A Horse Walks Into A Bar, İsrail'in küçük bir kasabasında sahne alan komedyen Dovaleh Greenstein'ın, bir yandan kaba saba şakalarla yalnızca eğlenmek isteyen seyircisini huzursuz ederken, bir yandan da çocukluğunda yaşadığı ve hayatında bir dönüm noktası işlevi gören travmatik bir olayla yüzleşmesini konu alıyor. Grossman, kitapla ilgili bir söyleşisinde romanın başkarakteri ile İsrail arasındaki benzerliği şu sözlerle dile getiriyor: "Bir şekilde şunu söyleyebilirsiniz, o yaşaması gerekenin yanında paralel bir hayat yaşıyor. İsrail’in de bu kaderi yaşadığını söyleyebiliriz. Çünkü son yıllarda biz bir çeşit küçük bir imparatorluğa dönüştük. Bence işte bu noktadan sonra da yanlış bir paralel hayatın, varlığın içine girdik."

Yazarlar Daniel Hahn, Chika Unigwe, Elif Şafak ve şair Helen Mort'tan oluşan seçici kurulun başkanlığını da üstlenen, Edingburgh Uluslararası Kitap Festivali Direktörü Nick Barley, romanın aşırı duygusallık izleri taşımadan yasın insan hayatındaki yıkıcı etkilerini cesurca ve özgün bir tavırla irdelediğini dile getirdi.

Bu yıl 126 kitabın değerlendirmeye alındığı Man Booker Uluslararası'nın uzun listesinde, 2005 yılında aynı ödüle değer görülen İsmail Kadare, geçen yıl da ödülün adayları arasında bulunan ve Çin'in yasaklı yazarı olarak bilinen Yan Lianke, Clemens Meyer ve Alain Mabanckou gibi isimler yer alıyordu. Ödülün nisan ayında açıklanan kısa listesine ise Grossman'ın yanısıra, Compass adlı romanıyla Mathias Énard, Judas adlı romanıyla Amos Oz, The Unseen adlı romanıyla Roy Jacobsen, Mirror, Shoulder, Signal adlı romanıyla Dorthe Nors ve Fever Dream adlı romanıyla Samantha Schweblin kalmıştı. Hırsızlar Sokağı ve Savaşları, Kralları ve Filleri Anlat Onlara adlı romanlarıyla Türkçe edebiyat okurunun da yakından tanıdığı Mathias Énard, pek çok eleştirmene göre ödülün favorisi olarak gösteriliyordu.

Kudüs'te yaşayan 63 yaşındaki David Grossman, pek çok eleştirmen tarafından dünyanın yaşayan en önemli yazarlarından biri olarak kabul ediliyor. Daha önce, Almanya'nın saygın ödüllerinden Buxtehuder Bulle, İtalya'nın önemli onurlarından Premio per la pace e l’azione umanitaria ve Frankfurt Barış Ödülü'ne de değer görülen Grossman, barış aktivisti olarak biliniyor ve İsrail hükümetini sözünü sakınmadan eleştiren isimler arasında yer alıyor.

A Horse Walks Into A Bar, gelecek aylarda Aylin Ülçer'in çevirisiyle Siren Yayıncılık tarafından Türkiye'de de yayımlanacak.

Man Booker Uluslararası, 2015'e kadar İngilizce yazan veya kitapları İngilizceye çevrilmiş yaşayan bir yazarın tüm eserleriyle edebiyata katkısı göz önüne alınarak iki yılda bir veriliyordu. Independent Yabancı Kurmaca Ödülü ile güçlerini birleştiren ödül, 2016 itibariyle her yıl tek bir kitap göz önüne alınarak veriliyor. 50 bin sterlin tutarındaki para ödülü ise kitabın yazarı ve çevirmeni arasında paylaştırılıyor.

2005’ten bu yana verilen Man Booker Uluslararası Ödülü’nün eski kazananları arasında İsmail Kadare, Lydia Davis, Philip Roth, Alice Munro, Chinua Achebe, László Krasznahorkai bulunuyor. Geçen yıl ödüle, Vejetaryen adlı kitabıyla Güney Koreli yazar Han Kang ve kitabı İngilizceye çeviren Deborah Smith değer görülmüştü. (K24/ Guardian)