İstanbul Büyükada’da gözaltına alınıp tutuklandıktan sonra haklarında dava açılan 11 insan hakları savunucusunun yargılandığı davanın duruşması yarın İstanbul 35’inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek. Duruşma öncesinde bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), gözaltına alındıkları günden bu yana iki yıldan uzun bir süre geçen hak savunucularının kendilerine isnat edilen suçlardan beraat ettirilmesi gerektiğini söyledi.
AÖ Türkiye Şubesi’nin Onursal Başkanı Taner Kılıç ile eski direktörü İdil Eser, diğer dokuz insan hakları savunucusu ile birlikte "terör örgütüne üye olmak" suçlamasıyla yargılanıyor. UAÖ Genel Sekreteri Kumi Naidoo konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Kendilerine yöneltilen absürt suçlamaları kanıtlayabilecek en küçük bir kanıt kırıntısı olmaksızın iki yılı aşkın bir süredir yargılanan Taner ve diğer 10 insan hakları savunucusu beraat ettirilmeli, bu adaletsizliğe artık son verilmelidir" dedi. Naidoo, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Savcılık yetkilileri, sekiz duruşma boyunca, ceza gerektiren bir suç işlendiğini kanıtlayabilecek hiçbir güvenilir kanıt sunmadı. Buna rağmen, 11 insan hakları savunucusunun halen mahkumiyet tehlikesi ile karşı karşıya olması, Türkiye’de insan haklarını savunan herkes için bir uyarı niteliği taşıyor."
Mahkeme heyeti, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması ve sanıkların esas hakkındaki savunmalarını yapmaları için duruşmayı 9 Ekim'e ertelemişti.
Ne olmuştu?
İstanbul Büyükada'da "insan hakları savunucularının korunması dijital güvenliği" konulu bir atölye çalışması için bir otelde bir araya gelen 10 insan hakları savunucusu, 5 Temmuz’da otele düzenlenen polis baskınıyla gözaltına alınmıştı.
18 Temmuz’da İnsan hakları savunucuları İdil Eser (Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü), Özlem Dalkıran (Yurttaşlık Derneği), Günal Kurşun (İnsan Hakları Gündemi Derneği), Veli Acu (İnsan Hakları Gündemi Derneği), Ali Garawi (İsveç vatandaşı insan hakları eğitimcisi), Peter Steudtner (Almanya vatandaşı insan hakları eğitimcisi) "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek" (TCK 220/6), "silahlı terör örgütüne üyelik" (314/2 ve 314/3) suçlamalarıyla tutuklandı.
Adli kontrol şartıyla serbest bırakılan İlknur Üstün (Kadın Koalisyonu), Nalan Erkem (Yurttaşlık Derneği) ise savcının itirazı üzerine 23 Temmuz’da tutuklandı. 25 Temmuz'da Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli haftada iki gün adli kontrol şartıyla ve yurtdışına çıkma yasağıyla serbest bırakıldı.
Hazırlanan iddianameye Haziran 2017’den beri tutuklu bulunan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı avukat Taner Kılıç da "şüpheli" olarak eklendi.
Cumhuriyet savcısı Can Tuncay’ın hazırladığı iddianamede hak savunucularının üye oldukları iddia edilen örgütler "FETÖ/PDY, PKK/KCK ve DHKP/C" olarak sıralandı.
Hak savunucuları, 25 Ekim 2017’de ilk kez hakim karşısına çıktı. İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi, Günal Kurşun, İlknur Üstün, İdil Eser, Nalan Erkem, Peter Steudtner, Özlem Dalkıran, Ali Garawi ve Veli Acu'nun tahliyesine karar verdi. Ayrıca Özlem Dalkıran ve Veli Acu hakkında yurtdışına çıkış yasağı koydu. Tutuksuz sanıklar Şeyhmus Özbekli ve Nejat Taştan hakkında 25 Temmuz 2017'de verilen adli kontrol kararı ise kaldırıldı.
Mahkeme dosyaya sonradan "şüpheli" olarak eklenen Taner Kılıç hakkında "terörizmin finansmanı ve casusluk" iddiasıyla tutuklu bulunduğu, İzmir 16. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen dosyanın Büyükada davasıyla birleştirilmesine de karar verdi.
Taner Kılıç hakkında 15 Ağustos 2018 günü tahliye kararı verildi.
