Hülya Karabağlı / ANKARA
Gündem Çocuk Derneği, “Türkiye’de Çocuğun Yaşam Hakkı Raporu -2012”ye göre, çocuklar, yoksulluk, yoksunluk, ayrımcılık, ırkçılık gibi sorunlardan olumsuz etkilendi.
2012 yılında çocukların, yaşam, sağlık, eğitim, güvenli bir çevre, dil ve kültür, katılım, güvenlik içinde ve onurlu yaşam hakkı ihlal edildi. 2012 yılında ‘Çocuğun Yaşam Hakkı İhlalleri” Tablosunda, yabancılar kategorisi dikkat çekiyor. Türkiye sınırları içinde ölen yabancı çocuk sayısı 40. Bunların başında çadır kentlerde yangınlardan ölen Suriyeli çocuklar öne çıkıyor. Geçtiğimiz yıl 32 çocuk intiharla hayatını sonlandırırken, 16 çocuk cinayete kurban gidiyor. Aile içi şiddetten 48, eğitim hizmeti alırken 20, çocuk işçi ölümü ise 27 oldu. 2012 yılında 361’i ihmal olmak üzere genel toplamda 609 çocuk hayatını yitirdi.
‘Çocuk işçi ve çocuk gelin sayısı arttı’
Gündem Çocuk Derneği’nin raporunda, “ Çocuk işçilerin sayılarının arttığını, çocuk gelin vakalarının çoğaldığını, daha fazla çocuğun silahlı ya da silahsız şiddet ortamlarında kaldığını söyleyebiliriz. Elbette sosyo ekonomi koşullar bakımından daha dezavantajlı çocukların bu sorunlardan daha derin etkilendiğini de unutmamalıyız “ deniyor. Rapor, sosyo-ekonomik koşullar kötüleştikçe çocukların daha sık ölümleriyle yüz yüze geliyoruz.
'Yabancılar, okul ya da gidiş ve gelişlerde ölen çocuklar'
Gündem Çocuk 2012 raporunda, ilk kez ‘yabancılar’ başlığına yer açtı. Bu başlık altında düzenli ya da düzensiz göç sırasında yaşanan ölümlere yer verildi. Tespit edilen, ancak çok daha fazla olduğu tahmin edilen 40 yabancı çocuğun ölümü raporda yer aldı. Raporda, eğitim hizmeti alırken gerçekleşen ölümlerin arasında öğrencilerin okula veya okuldan taşınması sırasında gerçekleşen trafik kazaları da yer alıyor.
Rapor elde edilen ve ulaşılabilen somut bilgiler, veriler ile basın yayın organlarında çıkan haberlere dayanılarak hazırlandı. 1 Ocak 2012 - 31 Aralık 2012 dönemini kapsayan raporda hayat öyküleriyle yer alan bazı bölümleri şöyle:
Ercan Özdemir (8): Kayseri’de okulunun giriş kapısında oynayan Ercan Özdemir, üzerine düşen kaplama taşların altında kalarak öldü. Hayriye Dabanoğlu İlköğretim Okulu’nun giriş kapısındaki 180 santim yüksekliğindeki beton kolonun üzerine çıkan Ercan Özdemir, kapı kolonunun üzerindeki kaplama taşlarının yerinden oynaması sonucu dengesini kaybederek düştü. Her biri 60 ila 75 santim uzunluğunda olan kalın taşlarının üstüne düşmesi sonucu öldü.
İrem Ünsal (11), Berna Atasoy (11), Recep Altınbaşak (9): Çanakkale’de öğrencileri taşıyan bir servis minibüsü gölete devrildi. Kazada üç çocuk hayatını kaybetti. Köy muhtarı, devlet servis vermediği için kendi imkânları ile servis tuttuklarını söyledi.
İsmail Söne (16): Bursa’nın İznik ilçesinde öğrenci servisi ile tırın çarpışması sonucu 1 öğrenci öldü, minibüs sürücüsü ile 18 öğrenci yaralandı.
Mert Halil Işık (15): İzmir’de okul yemekhanesinde arkadaşıyla birbirlerine pilav atarken öğretmeni tarafından görüldükten sonra okul müdür yardımcısının odasına çağrılarak uyarılan 15 yaşındaki çocuk,“Anneme babama nasıl açıklayacağım” dedikten sonra başka öğrencilerinde bulunduğu 4. kattaki sınıfın penceresinden atlayarak intihar etti.
Muhammed Enes Delin (2): 26 Nisan günü Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde bir öğrenci servisinin çarptığı 2 yaşındaki çocuk öldü.
Onur Zeki Akgün (16): Bitlis’in Ahlat ilçesinde, kaymakamlıktan izin alınmadan ve itfaiye gözetimi olmadan gerçekleştirilen yangın tatbikatı sırasında öğretmenler, sönen ateşin üzerine tiner dökülmesini istedi. Tiner bidonunu alarak ateşe yaklaşan Gökhan Çiçekli (17) tineri döker dökmez bir anda büyük bir patlama meydana geldi. Rüzgarın da etkisiyle alevler ateşin çevresinde bulunan 11 öğrencinin üzerine sıçradı. O öğrenciler arasında bulunan Onur Zeki Akgün (16) 109 gün sonra öldü.
Hayatını Türkiye’de kaybeden 40 yabancı çocuk İzmir ’in Menderes ilçesine bağlı Ahmetbeyli beldesinde, Avrupa’ya yasadışı yollardan çıkmak isteyen 15 metrelik balıkçı teknesi battı. Faciada 44 kaçak ve 2’si organizatör 46 kişi kurtulurken,12 erkek, 18 kadın, 28 çocuk ve 3’ü de bebek olmak üzere toplam 61 kişi öldü.
Akbar Ghorbanıkoshkı (16): Sakarya’da serinlemek için Sapanca Gölü’ne giren İran uyruklu 16 yaşındaki çocuk boğularak öldü.
AleksanderSıdorov (5): Haziran ayı başında Antalya’nın Alanya ilçesine ailesi ile birlikte tatile gelen AleksanderSıdorov, girdiği havuzda boğularak öldü.
Hüseyin (11) ve Hılda Hüsenumo (13): Ağustos ayı sonunda Mardin’in Kızıltepe ilçesinde bulunan akrabalarının yanına geçmeyeçalışan Suriyeli 2 çocuk Şenyurt beldesinde mayın patlaması sonucu öldü. Beşar olay yerinde ölürken, Hılda ise Diyarbakır Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne götürülürken yolda hayatını kaybetti.
Maksim Levin (3): Antalya’ya annesiyle birlikte tatile gelen Rus turist Maksim Levin,konakladıkları otelin havuzuna düşerek boğuldu.,
Damian Veelenfard (9): Mayıs ayı sonunda Muğla’nın Marmaris ilçesinde kaldığı otelin beşinci katında oyun oynarkenmerdiven boşluğuna düşen Hollandalı Damian Veelenfard, öldü.
Mahmut Abdullah (2): Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinde Telhamut Çadır Kenti’nde bir çadırda çıkan
yangında 4 kardeşiyle birlikte yaralanan 2 yaşındaki Mahmut Abdullah öldü.
Mustafa Nasır (1): Kasım ayında Kahramanmaraş’ta, Suriyelilerin barındığı çadırlarda çıkan yangında 1 yaşındakiMustafa Nasır yanarak ölürken 3 kişi de yaralandı.
Türkiye’de Çocuğun Yaşam Hakkı 2012 Raporu'nun tamamını okumak için tıklayınız
