T24 Dış Haberler
2022 Nobel Ekonomi Ödülü'nü Brookings Enstitüsü'nden Ben S. Bernanke, Chicago Üniversitesi'nden Douglas W. Diamond ve Washington Üniversitesi'nden Phillip H. Dybvig kazandı.
Ödülün bu üç isme "bankacılık ve finansal krizler konusundaki çalışmaları" nedeniyle verildiği belirtildi.
Nobel Komitesi, "Bernanke 1983'te istatiksel analiz ve tarihi kaynaklar kullanarak yazdığı bir makale ile 1930'larda normal sayılabilecek bir resesyonu buhrana çeviren mekanizmanın banka yığılmalarının sebep olduğu banka iflasları olduğunu gösterdi" açıklamasında bulundu.
Nobel Komitesi, Bernanke'nin ardından Diamond ve Dybvig'in çalışmaları sayesinde "meydana gelen finansal krizlerin daha iyi yönetilebildiğini" ifade etti. Yapılan açıklamada üç ekonomistin çalışmalarının banka iflaslarının önlenmesinin ne kadar önemli olduğunu gösterdiği vurgulandı.
Komite; Bernanke, Diamond ve Dybvig'in çalışmalarının bankaların ekonomide oynadığı rolün daha iyi anlanmasını sağladığını belirtti.
Yapılan basın açıklamasına göre Diamond ve Dybvig, bankanın iflas edeceği söylentilerinin banka yığılmasına sebep olabileceğini; çok sayıda insan parasını çekince de söylentilerin gerçeğe dönüştürerek bankayı iflas ettireceğini tespit etti. Ekonomistler, bu doğrultuda devletlerin depozito garantisi vermesi ve son çare olarak bankalara kredi sağlanmasının çare olabileceği sonucuna vardılar.
Ödül 10 milyon İsveç kronu değerinde
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen ve 10 milyon İsveç kronu değerinde olan ödül, dünyanın en prestijlilerinden kabul ediliyor.
Bilim dalları, edebiyat ve barış dallarında verilen ödüller, dinamiti keşfederek büyük bir servet kazanan Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda verilmeye başlandı. Ödül 1901 yılından itibaren yaşanan iki dünya savaşının sebep olduğu kesintiler dışında her sene düzenli olarak veriliyor.
2022'nin tüm Nobel Ödülleri sahiplerini buldu
Nobel Tıp Ödülü: "Neandertal DNA'sının şifrelerini çözdüğü" için Svante Paabo'ya
Nobel Fizik Ödülü: "Dolaşık fotonlarla yaptıkları deneyler, Bell eşitsizliklerinin ihallerini ortaya koymaları ve kuantum bilgi bilimine öncülük ettikleri için" Alain Aspect, John F. Clauser ve Anton Zeilinger'e
2022 Nobel Kimya Ödülü: "Klik' kimyası ve biyoortungen kimyayı geliştirmeleri" sebebiyle Stanford Üniversitesi'nden Carolyn R. Bertozzi, Kopenhag Üniversitesi'nden Morten Meldal ve Scripps Araştırma'dan Barry Sharpless'a
2022 Nobel Edebiyat Ödülü: "Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ustalık gerektiren keskinlik ile ortaya çıkardığı ve bunu cesaretle yaptığı için" Fransız yazar Annie Ernaux'a
2022 Nobel Barış Ödülü: Belaruslu insan hakları savunucusu Ales Bialiatski, Rusya merkezli insan hakları kuruluşu Memorial ve Ukrayna merkezli insan hakları kuruluşu Sivil Özgürlükler Merkezi:
"Nobel Ödülü kazananları kendi ülkelerinde sivil toplumu temsil ediyor. Uzun yıllardır iktidarı eleştirme ve vatandaşların temel haklarını koruma haklarını savundular. Savaş suçlarını, insan hakları ihlallerini ve gücü kötüye kullanma olaylarını kayda geçirmek için inanılması zor bir çaba sarf ettiler. Üçü birlikte sivil toplumun barış ve demokrasi için önemini kanıtlıyor"
Sayılarla Nobel Ekonomi Ödülü
- 1969 ile 2021 arasında 53 Nobel Ekonomi ödülü verildi
- Ödüllerin sadece 25'i tek kişiye gitti
- Nobel Ekonomi Ödülü'nü şu ana kadar sadece 2 kadın kazandı: Elinor Ostrom (2009, Esther Duflo (2019)
- Esther Duflo aynı zamanda ödülü en genç yaşta kazanan isim: 2009'da 46 yaşındaydı
- Ödülü 90 yaşında kazanan Leonid Hurwicz ise ödülü en ileri yaşta kazanan isim.
