2024'te kadın cinayetleri ve şüpheli kadın ölümleri rekor düzeye yükseldi

Genel Sekreter Fidan Ataselim, "Hiç bu kadar çok öldürüldüğümüz bir dönem olmadı. Bu durum tesadüf değil" dedi.

Ataselim, İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmenin, aile odaklı politikaların, cezasızlık politikalarının ve 6284 sayılı kanunun uygulanmamasının sonucu olarak kadın cinayetlerinin arttığını belirtti.

'Cinayetlerde en çok ateşli silahlar kullanıldı'

Platformun verilerine göre, 2024 yılında 280 kadın, evli oldukları erkek, baba, oğul veya bir akraba tarafından öldürüldü.

2024'te 19 kız çocuğu babaları tarafından, bunlardan 9'u ise anneleriyle birlikte öldürüldü.

Ataselim, "Kadınlar en çok aile içinde öldürülürken, veriler bu kadar açıkken kadını aile içinde korumak yerine aile odaklı politikalar üretiliyor" diyor.

Platformun verilerine göre kadınlar yüzde 57 oranıyla en çok ateşli silahlarla öldürüldü.

Ataselim, "Kadın cinayetlerini durdurma iradesi varsa, öncelikle bireysel silahlanmanın önüne geçilmelidir. Kadınların hayatı, o silahların tutukluk yapma ihtimalinde olamaz" diyor.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'nın yıl sonunda yaptığı basın açıklamasına göre, geçtiğimiz yıl ülke genelinde 106 binin üzerinde ruhsatsız silah ele geçirildi.

Bakanlık ruhsatsız silahlarla işlenen suçları henüz açıklamadı.

'42 failin adli sicil kaydı vardı'

Platformun verilerine göre, bu yıl kadınları öldüren 42 failin adli sicil kaydı bulunuyordu.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise 2024'ün 10 ayında öldürülen 274 kadının 32'sinin koruma altındayken öldürüldüğünü söyledi.

Ataselim, birden fazla suç kaydı olmasına rağmen serbest bırakılan kişiler sebebiyle cinayetlerin "göz göre göre" geldiğini kaydetti:

"Cezasızlık politikalarına son vermek için yıl boyunca bine yakın duruşma takip ettik. Halen göz göre gelen cinayetleri görüyoruz."

"Kadın cinayetlerini durdurmak istediğimizde, Anayasal hakkımızı kullanıp yürümek istediğimizde o kelepçeleri bizim bileklerimize taktılar."

Bu yıl 259 kadının şüpheli bir biçimde hayatını kaybettiğini söyleyen Ataselim, bunu "bu yüzyılın bir başka utancı" olarak nitelendirdi ve bu rakamın bilinen en yüksek şüpheli ölüm verisi olduğunu belirtti:

"Hala kadınlar ölü bulunduğu anda, polis memurlarından başlayarak, savcılık ve yargılama makamına kadar, her mercide intihar diye kapatılan dosyaları ve serbest gezen katilleri konuşuyoruz."

'Resmi verilere göre de kadın cinayetleri artıyor'

İçişleri Bakanlığı'nın açıkladığı kadın cinayetleri ile Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nun verileri farklılık gösteriyor.

İçişleri Bakanlığı'nın resmi verilerine göre 2022 yılında 284, 2023 yılında 309, 2024 yılının 10 ayında ise 276 kadın cinayeti gerçekleşti.

Platformun verilerine göre ise 2022'de 334, 2023'te 315, 2024'te de 394 kadın cinayeti gerçekleşti.

Ataselim, verilerdeki bu farklılığa rağmen, resmi verilere göre de kadın cinayetlerinin arttığına işaret etti:

"İstanbul Sözleşmesi'nde imza çekildikten sonra kadın cinayetleri azaldı demişlerdi, ancak kendi verileri durumun aksini gösteriyor. Resmi verilere göre kadın cinayetleri artıyor. Fakat henüz şüpheli kadın ölümlerini Bakanlığın verilerinde görmek mümkün değil."

'Kız çocuğu ve genç kızların sayısında artış var'

Verilere göre, bu yıl öldürülen kadınların 72'si 18 yaşından küçüktü.

Basın açıklamasında konuşan Genç Feministler Federasyonu Temsilcisi Güneş Fadime Akşahin, 2024 yılında babaları tarafından öldürülen kız çocuğu ve genç kızların sayısında artış olduğunu belirtti:

"Babaları tarafından bu yıl 19 kız kardeşimiz öldürüldü. 2023 yılında bu sayı 5'ti. Bu yıl neredeyse dört katına çıkmış durumda. Bize sürekli ailenin çok korunaklı olduğu anlatılıyor fakat gerçek bu değil."

Akşahin ayrıca bu yıl 15-25 yaş arasında 50 kadın öldürüldüğünü, 16'sının birlikte olduğu ya da eskiden birlikte olduğu erkek tarafından öldürüldüğünü söyledi:

"Konu ısrarlı takip olduğunda, genç kadınlar karakollara ve kamu kuruluşlarına gittiğinde ciddiye alınmıyorlar. En can alıcı örneği maalesef İkbal'in öldürülmesidir."

"Israrlı takip, 6284'ten yararlanılabilecek bir suç türüdür. Israrlı takip cinayete dönüşmeden engellenebilir, genç kadınlar yaşayabilirler."

Verilerle 2024'te kadın cinayetleri

Platformun verilerine göre, 2024 yılında kadınlar en çok evlerinde ve aile içindeki erkekler tarafından öldürüldü.

394 kadından 111'i boşanmak istemek, barışmayı reddetmek, evlenmeyi reddetmek, ilişkiyi reddetmek gibi kendi hayatına dair karar almak istemesi bahanesi ile, 21'i ekonomik bahanelerle, 2'si nefret bahanesiyle, 27'si diğer bahanelerle öldürüldü.

233 kadının ise hangi bahaneyle öldürüldüğü tespit edilemedi.

Kadınların 226'sı evinde, 76'sı sokakta, 13'ü ıssız bir yerde, 13'ü kamusal alanda, 13'ü arabada, 10'u iş yerinde, 6'sı su ve kenarında, 5'i arazide, 4'ü otelde, 3'ü eğlence mekanında, 5'i bunlar dışında bir yerde öldürüldü.

20 kadının öldürüldüğü yer tespit edilemedi.

394 kadının 166'sı evli olduğu erkek, 45'i birlikte olduğu erkek, 31'i babası, 30'u eskiden evli olduğu erkek, 29'u tanıdığı biri, 25'i akrabası, 23'ü eskiden birlikte olduğu erkek, 22'si oğlu, 7'si kardeşi, 7'si tanımadığı biri tarafından öldürüldü. 9 kadının ise öldürüldüğü kişiyle yakınlığı tespit edilemedi.

Bu yıl 280 kadın aile içindeki erkek tarafından öldürüldü.

Kadınların 222'si ateşli silahlarla, 113'ü kesici aletlerle, 33'ü boğularak, 14'ü darp edilerek, 3'ü yakılarak, 1'i yüksekten atılarak, 1'i bunlar dışında bir silahla öldürüldü.

Temmuz ayında açıklama yapan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise emniyet ve jandarma teşkilatlarında kadına yönelik şiddetle mücadele alanında faaliyet gösteren birim sayısının 1287'ye yükseltildiğini ve kurum içi eğitimler verildiğini söyledi.

"Bu mücadeleyi verirken, şiddeti doğuran sebepleri ortadan kaldırmak ve farkındalık programlarını yaygınlaştırmak da en temel önceliklerimiz arasında yer alıyor" diyen bakan, bakanlığa bağlı birimlerde erkek çalışanlara yönelik, kadın erkek fırsat eşitliği eğitimleri verildiğini kaydetti.

Ayrıca uzaktan eğitim sistemi ile erkek personele aile içi ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi ve aile içi iletişim eğitimi verildiğini ifade eden Yerlikaya, "Kadına yönelik şiddetle mücadelemizi kararlılıkla devam ettireceğiz" dedi.