Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Türkiye topraklarından yasa dışı olarak çıkarılan ve İskoçya’da bulunan M.Ö. 4. yüzyıla ait altın tacın iade edildiğini açıkladı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Yalçın Kurt'un İskoçya’dan getirdiği taç, gelecek hafta Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenecek.
Türkiye’nin yurtdışına kaçırılan eserlerinin peşini bırakmayacaklarını belirten Bakan Kurtulmuş şöyle konuştu:
“Hafiye gibi eserlerin peşine düşüyoruz. Bulduğumuzu yakalayıp getirmeye uğraşıyoruz. Bir eserin ülkemize getirilmesi 6-7 yıllık bir süreci buluyor. Eserin ülkemize ait olduğunu belgeleyeceksiniz, bilimsel gerekçelerini ortaya koyacaksınız. Bu da yetmiyor, ilgili ülkenin yasalarına göre talepte bulunacaksınız. 55 eser ülkemize getirilmesi için bekliyor. İlk müjdesini size vermiş olalım. Edinburgh’ta yakalamış olduğumuz altın taç, Karya dönemine ait. 2400 yıllık geçmişi olan eseri ülkemize getirdik. İskoçya’da müthiş bir mücadele verildi. Takibi yapıldı ve ülkemizden kaçırıldığı tespit edildi.”
Edinburgh’ta 3 Türk vatandaşında ele geçirilen altın tacın iadesi için çalışmalar 2010 yılında başlatıldı. Eserin yurtdışına çıkarılışına ilişkin “kriminolojik” bir veri elde edilemediğinden şahıslar hakkında İskoç makamlarınca bir ceza davası açılması mümkün olmadı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na tacı elinde bulunduran Türk vatandaşı tarafından 2013 yılında İskoçya’da mülkiyetin tespiti davası açıldı. Bu gelişme karşısında Kültür ve Turizm Bakanlığı ülkemiz adına davaya taraf oldu ve eserin ülkemiz kökenli olduğuna yönelik argümanları mahkemeye delil olarak sundu. Taç üzerinde hak talep eden şahıs 5 Aralık’taki duruşmada talebi geri çekti.
"İskoç hâkim verdi"
Eserin mülkiyeti İskoç hakim tarafından ülkemize tevdi edildi. Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne getirilen eser üzerinde yapılan incelemede stil-kritik değerlendirmeler neticesinde, taç M.Ö. 4. yüzyıla tarihlendirilmiş olup büyük olasılıkla Anadolu’nun eski Karya (günümüzde güneybatı Anadolu) bölgesine ait bir eser olduğu saptandı. Varlıklı bir zata ait mezara ölü hediyesi olarak bırakıldığı düşünülen eserin en yakın örneği Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesinde sergilenen Prenses Ada’ya ait altın taç olduğu değerlendirmesi yapıldı.
"Müzayedeyi durdurduk, el yazması da gelecek"
Bakan Kurtulmuş, altın tacın yanı sıra Londra’da çok önemli bir müzayede salonunda 16. yüzyıla ait olan, Karahisari’nin oğlunun el yazması Kur’an-ı Kerim eserinin müzayedeye çıkarılacağını öğrenince hemen müdahale ettiklerini kaydederek, “Eserin Türkiye’ye ait olduğunu ortaya koyarak müzayedeyi durdurduk. Şimdi Türkiye’ye getirilmesi için de teşebbüslerimizi sürdürüyoruz. İnşallah onu da getireceğiz. Ülkemize ait eserlerin peşini bırakmayacağız’’ dedi.
