Malatya'da İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakil Enstitüsü, yapılan 4'lü çapraz nakille dünya literatürüne girdi. Bilim insanlarının yazdığı algoritmayla birbirini hiç tanımayan hasta ve donörler eşleştirilerek, hastaların karaciğer nakili olup, sağlığına kavuşmasını sağlandı. 4'lü çapraz nakil, ABD’nin saygın bilimsel dergilerinden Amerikan Journal of Transplantation’un temmuz sayısında yayımlandı.
Donörler ve hastaların katılımıyla tanıtım toplantısı yapıldı. Toplantıya, Malatya Valisi Hulusi Şahin, Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, profesörler ve Karaciğer Nakil Enstitüsü çalışanları ile çevrimiçi olarak ise yurt içi ve yurt dışından bilim insanları, hasta ve donörler katıldı.
''Enstitü olarak ayakta durmaya çalıştık; tarih yazmaya devam ediyoruz''
İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakil Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler öncesindeki 35 günde 35 karaciğer nakli yaptıklarını, depremden sonra da bütün zorluklara rağmen nakilleri durdurmadıklarını belirterek, şunları söyledi:
''Enstitü olarak ayakta durmaya çalıştık. Sayılar azalsa da yeniden eski ivmemize döndüğümüzü söyleyebiliriz. Bu sene çok iyi bir başlangıç olmuştu. 300-350 arası karaciğer nakli yapmayı planlıyorduk ama şartlar, hastanemizin depremzedelere kapılarını açması ve konaklamalarına imkan vermesi dolayısıyla hastaneyi çok az kullanabildik. Yine de 2023 yılında beklenenin üzerinde bir çalışma gerçekleştirdik. Büyük afetten sonra Avrupa’nın en büyük karaciğer nakil merkezinde öğrendiğimiz ve çıkarılacak derslerle ilgili dünyaya bir mesaj vermek istedik. 2018 yılında 3’lü eş zamanlı karaciğer nakli yapmıştık. Bunlar dünyada ilkti. Gerek 3’lü gerekse 5’li canlı vericili karaciğer nakilleri, 2023 yılında Amerika’da bir bilimsel dergide kabul edildi ve yayınlandı.
Protokolle hazırladıkları sistemi İnönü Üniversitesi’ne karşılıksız olarak hibe ettiler. Banu Bedestenci Sönmez, Çapraz Nakil Algoritması adı verilen çapraz nakil sistemiyle hastalarımıza nakil yapabileceğimize karar verdik. 2022’nin Temmuz ayında dünyada ilk kez 4’lü canlı vericili karaciğer naklini yaptık. Daha sonra büyük afete rağmen Nisan 2023’te 3’lü çaprazı da yaptık. Bu da dünyada 3’üncü yapılan çaprazdı. En kapsamlı fiziki donanım ve teçhizata sahibiz. Aynı anda 6 canlı vericili karaciğer nakli yapacak özverili, yetenekli ve çalışkan bir kadroya sahibiz. 5 canlı vericili karaciğer nakli yaptığımızda burada bir tarih yazıldığı ifade edilmişti. Malatya İnönü Üniversitesinde tarih yazmaya devam ediyoruz.''
Bilim insanları toplantıya çevrimiçi katıldı
Boston College Üniversitesi’nden Ekonomi Profesörleri Prof. Dr. Utku Ünver ve Prof. Dr. Tayfun Sönmez ile karaciğer naklinin dünyadaki önemli isimlerinden Prof. Dr. Şükrü Emre, çapraz nakil çalışmasıyla ilgili çevrim içi olarak katıldığı toplantıda bilgi verdi.
''Çok iyiyim, iki canı kurtarmış olmanın mutluluğu var''
Donör Esra Koç ise 25 Nisan’a ameliyat olduğunu söyleyerek, “İyi ki Malatya’ya gelmişiz, çok iyiyiz. Halk arasında yanlış bilinen şeyler var. Donör olduktan sonra yarım insan olunuyor gibi bilinen yanlışlar var. Bunlar kesinlikle yanlış. Çok iyiyim. İki canı kurtarmış olmanın verdiği mutluluk var” dedi. (DHA)
