Ekim 1967'de ABD'nin 6. Filosuyla Türkiye'ye gelen Amerikan askerleri büyük protesto gösterileriyle karşılaştı. Olaylar 1971 yılına kadar devam etti. 50 yıl önce bugün Amerikan askerlerinin denize atılmasıyla sonuçlanan eylemi, o eyleme katılan 1968 kuşağının temsilcileri anlattı. O zamanın tanıkları, halkın büyük desteği olduğunu belirterek “Bugün 6. Filo gelse aynı gösterileri yine yaparız” diye konuştu.
''Amerikan emperyalizmine karşı bir eylemdi”
O dönem İstanbul Teknik Üniversitesi’nde öğrenci olan Gökalp Eren, Ferit İlsever ve Gülsen Tuncer 50 yıl sonra eylemi gerçekleştirdikleri Dolmabahçe’de buluştu. 1968 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde (İTÜ) öğrenci olan Gökalp Eren, “O dönemin bütün sol, anti-emperyalist Türk gençliği, ABD 6. Filosunun Vietnam Savaşı’ndaki 7. Filo’nun kardeşi ve suç ortağı olduğunu bilerek bu mücadelenin içinde yer aldı. 6. Filo'ya duyulan öfke aynı zamanda, Vietnam’daki 7.Filo'ya olan öfkeydi. Amerikan emperyalizmin dünyaya egemen olma çabasına karşı bir eylemdi”diye konuştu.
'Kaçmaya çalıştılar ama arkası deniz''
17 Temmuz akşamı İTÜ’nün yurdunun basıldığını ve çıkan olaylarda 1 kişinin hayatını kaybettiği 50 kişinin de yaralandığını söyleyen Eren şu ifadeleri kullandı:
“O gün Taksim’den çıktık yola, bizim üniversiteye gelene kadar kitle yolda büyüdü. Biz o sıra hızla Amerikalıların olduğu kıyıya geldik. Karşılarında birden ‘Yanke Go Home’ diyen gençleri görünce bunlar paniğe kapıldı. Kaçmaya çalıştılar ama arkası deniz. Nereye gidebilirsiniz. Bir de bizim ön taraftakiler ellerine geleni denize atmaya başladıklarında onlar başlarına gelecekleri anladı''
''Hepsi denizci, bir kısmı kendileri suya atladı ve biraz kıyıya yakın yerde bekleyen kayıklara doğru yöneldiler. Yukarıdan gelen kalabalık ‘Yanke Go Home’diye bağırınca onların yüzleri bir anda değişti, hiç beklemedikleri şeyle karşılaştılar. Çünkü onlara başka bir şey anlatmışlar demek ki. Buraya eğlenmeye geldik gibi düşündüler ama İstanbul onlar için biraz farklı oldu. Bugün 6. Filo gelse aynı gösterilerin içinde yer alırız”
''O son gelişleriydi"
O günü yaşayan öğrencilerden biri de yine İTÜ öğrenci olan Ferit İlsever'di. İlsever de yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
“Deniz Gezmiş arkadaşımızın önderliğinde gençler İstanbul Üniversitesi önünde toplanmıştı. Önce bir Taksim’de toplanıldı. Burada miting yaptık. Ondan sonra Taksim’den Gümüşsuyu’na bizim teknik üniversitenin önüne geldiler. Burada da ciddi bir katılım oldu ve yürümeye başladık. Yüzlerce hatta binlerce gençle Dolmabahçe’ye gelindi. Biz buraya geldiğimizde eylem başlamış ve ABD askerleri denize dökülmüş vaziyetteydi. Fakat çok başarılı bir eylem oldu. O kadar önemli ki Amerikan 6. Filosu bir daha buraya gelip demirleyemedi. O son gelişleriydi"
Shangri La gemisi
İlsever, o dönem ABD askerlerini taşıyan ‘Shangri La’ gemisinin isminin Beşiktaş’ta bir otele verilmesine tepki göstererek, “Denize döktüğümüz ABD askerinin gemisinin adını bir otele vermek tam bir rezalettir. Onlar istedikleri kadar o isimleri döşesinler, biz Deniz Gezmiş’in adını Vedat Demir’in, Hasan Yalçın’ın adını milletin kalbine yazdık. Bütün halkımız bu isimleri kalbinde yaşatıyor”dedi.
''Siz sağ yada sol görüşlü olabilirsiniz''
1968 yılında konservatuar öğrencisi olan tiyatro sanatçısı Gülsen Tuncer de, o dönem Türkiye Milli Talebeler Federasyonu üyesi olduğunu söyleyerek, “Bu bir yurtseverlik olayıydı. Ülkesine sahip çıkmak esasdı. Siz sağ yada sol görüşlü olabilirsiniz. Ama önemli olan, ülkesini, vatanını ve milletini savunmaktır. İşte biz bu bilinçle yetiştirildik ve bu bilinçle ülkemize sahip çıkıyorduk. Aradan 50 yıl geçti ama ben halen aynı düşüncemin arkasındayım” diye konuştu.
Perinçek: Bir kısım solcular da barikat kurdu
O dönemin Fikir Kulüpleri Federasyonu Genel Başkanı bugün ise Vatan Partisi Genel Başkanı olan Doğu Perinçek, ABD askerlerinin 18 Temmuz 1968 tarihinde eylemlerin yıl dönümünde konuştu.
Eylemin, 68 hareketinin son büyük eylemi olduğunu vurgulayan Doğu Perinçek, o dönem halktan büyük destek gördüklerini belirterek şunları söyledi:
"Kabaran bir gençlik hareketi var ve o gençlik hareketine halktan büyük sevgi vardı. İstanbul'daki arkadaşlarımız önce Taksim Meydanı'nda toplandılar. Oradan Dolmabahçe üzerinden o gençler ABD askerlerinin üzerine arkalarında büyük bir kitleyle yürüdü. Başlarında Deniz Gezmiş, Aslan Kılıç gibi o zamanki gençlik önderleri vardı. Tabii orada bir kısım solcular da barikat kurdu. İnerken bizim arkadaşlarımızı 'efendim faşizm gelir' düşüncesiyle engellemeye çalıştılar ama arkadaşlarımız o barikatı da yararak aşağıya indi. O büyük hareketle Amerikan askerlerini denize döktü”
''Önemli bir gün 18 Temmuz 1968''
50 yıl sonra bu eylemin daha anlamlı olduğunu belirten Perinçek sözlerini şöyle sürdürdü:
“ABD, PKK'yı destekliyor, IŞİD'ı destekliyor. Akdeniz kıyılarında Türkiye'ye karşı İsrail ile Yunanistan ile Güney Kıbrıs'la askeri tatbikat yapıyor Türkiye'yi hedef alan. Norveç'te Türkiye'yi, Atatürk'ü ve Cumhurbaşkanını hedef tahtasına koyuyor yani 50 yıl önceden o gençlik hareketi ve o zamanki devrimci hareket, Türkiye'nin ABD ile cephe cepheye geldiğini ve Türkiye'nin bağımsızlaşması için hatta ekonomik gelişmesi için ABD'den kurtulması gerektiğini söylemişti. O nedenle önemli bir gün 18 Temmuz 1968"
