7 başlıkta dünyada ve Türkiye'de bu hafta öne çıkanlar
Türkiye'deki Afganlarla ilgili bilinenler, Taliban'la temasın Türkiye açısından yaratabileceği fırsatlar ve riskler; Taliban, IŞİD ve El Kaide'nin ayrıştığı noktalar ve yeni seçim barajı. BBC Türkçe, Bundle okuyucuları için haftanın öne çıkan gelişmelerini derledi.
Getty Images İran sınırından Türkiye'ye girmiş bir grup Afgan düzensiz göçmen
03 Eylül 2021 13:20
Türkiye'deki Afganlarla ilgili bilinenler, Taliban'la temasın Türkiye açısından yaratabileceği fırsatlar ve riskler; Taliban, IŞİD ve El Kaide'nin ayrıştığı noktalar ve yeni seçim barajı. BBC Türkçe, Bundle okuyucuları için haftanın öne çıkan gelişmelerini derledi.
Afganlar neden Türkiye'ye geliyor?
Türkiye'deki Afgan göçmenler, ülkede son dönemde en fazla tartışılan konular arasında yer alıyor.
Özellikle Afganistan'da Taliban'ın kontrolü sağlamasının ardından ülkeden kaçışların artmasıyla tartışmalar daha da derinleşmiş durumda.
Türkiye'deki Afganlarla ilgili merak edilenleri çeşitli kurum ile kuruluşların verilerini kullanarak, buralardaki kaynaklarla konuşarak, teyitli olarak ve güncel bilgiler üzerinden bir araya getirdik.
Afganistan'dan ülke dışına göç hareketi yeni değil.
1970'lerin sonundan itibaren bu göç hareketi, çatışmalar ile siyasi ve ekonomik sorunlar gibi nedenlerle sürüyor.
'Orta Doğu'nun siyasi fay hatları yerinden oynayabilir'
ABD öncülüğündeki Batılı ülkelerin askeri güçleri bu hafta Afganistan'dan tamamen çekildi. Çekilme tamamlandığında Taliban ve destekçileri kutlama için uzun süre havaya ateş açtı ve başkent Kabil semaları uzun süre silah sesleriyle yankılandı.
Fakat Taliban'ın küresel düzeydeki yalnızlığı milyonlarca Afgan açısından belirsiz bir geleceği de işaret ediyor olabilir. Ya da gerçekten böyle mi?
Batılı güçler ülkenin yeni İslamcı yönetimi üzerinde nasıl etkili olabileceklerini planlarken, bu konuda iki ülkenin de kritik bir arabulucu, kolaylaştırıcı rol oynayabileceği görülüyor: Katar ve Türkiye.
Her ikisi de Taliban ile yakın geçmişteki diyaloglarına güveniyor ve fırsatları gözden geçiriyor. Fakat aynı zamanda ikisi de Orta Doğu'daki eski rekabetleri bile canlandırabilecek bir kumar oynuyor.
Cihatçı bir ideolojiye sahip olmaları bakımından benzeseler de, Taliban, IŞİD ve El Kaide'nin yöntemleri ve amaçları oldukça farklı.
Afganistan'da Taliban'ın yönetimi ele geçirmesi, dünyadaki cihatçıları genel olarak memnun etti.
Yemen ve birçok ülkede havai fişekler atıldı. Somali'de cihatçılar Taliban'ın zaferini kutlamak için tatlı dağıttı. Asya'nın güney bölgelerinde İslami gruplar Afganistan'dan Batı ülkelerinin çekilmesini kutladı.
Şimdi Orta Doğu ve Orta Asya'da yeni bir cihatçılık çağı başlamasından endişe eden uzmanlar var.
Mu: Kolombiya'da ortaya çıkan yeni koronavirüs varyantı
İlk olarak Kolombiya'da tespit edilen ve geçtiğimiz haftalarda ABD'de de görülen koronavirüs varyantı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından "yakından izlenmesi gereken varyant" kategorisine alındı.
B.1.621 olarak numaralandırılan Kolombiya varyantına "Mu" ismi verildi. Daha önceki varyantlara da Yunan alfabesine göre Alfa, Beta, Gama ve Delta isimleri verilmişti.
Yeni varyanta Latin Amerika ve Avrupa'da da rastlandı.
WHO, koronavirüsün bu varyantının aşılara karşı daha dirençli kılan mutasyonlar geçirdiğini, ancak bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
Mu varyantının, dünya çapındaki toplam vakaların yüzde 0,1'inden daha az bir orana tekabül ettiğini ancak Kolombiya'da bu oranın yüzde 39'a, Ekvador'da ise yüzde 13'e ulaştığı belirtiliyor.
Baraj 7'ye iniyor, seçime girmek için grup kurmak yeterli olmayacak
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, MHP ile birlikte yürütülen yeni seçim yasası çalışmaları kapsamında halen yüzde 10 olan seçim barajının "yüzde 7 olarak netleştiği" açıklamasının ardından, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de seçim barajının "yüzde 7 olarak tescillendiğini" duyurdu.
Kulislerde iki liderin vardığı uzlaşmayla AKP'nin istediği "daraltılmış bölge" ile MHP'nin önerdiği "ittifak içi baraj" tartışmalarının da rafa kalktığı yorumu yapılıyor.
İki partinin, siyasi partilerin Hazine yardımından yararlanmaları için yüzde 3 oy alma zorunluluğu yeni düzenlemede de korunması, milletvekili transferini önlenmesine dönük formül üzerinde de uzlaştığı ifade ediliyor.
Devlet Bahçeli yaptığı yazılı açıklamada, seçim barajı üzerinden yapılan "yüzde 5 mi, yüzde 7 mi olsun" tartışmalarını "lüzumsuz emek ziyanı" olarak nitelendirdi.
Bahçeli, Cumhur İttifakı ortakları olarak kurulan komisyonlar aracılığıyla seçim sistemi ve barajı konusunda samimi ve iyi niyetli görüşmeler yapıldığını belirtirken, barajın da yüzde 7 olarak "tescillendiğini" duyurdu.
İstanbul genelinde kiralık evlerdeki fiyat artışının ortalama yüzde 30
İstanbul'da kiralık ve satılık konutların fiyatları son bir yılda hızlı bir yükselişe girdi. Dönemsel olarak kiralık ev arayışının artmasıyla da kentin birçok semtinde boş konut bulmak zorlaştı.
Gayrimenkul Değerleme ve Analiz Platformu Endeksa'nın Genel Müdürü Görkem Öğüt, İstanbul genelinde kiralık evlerdeki fiyat artışının ortalama yüzde 30 olduğunu ancak bu oranın bazı semtlerde yüzde 150'lerin üzerinde seyrettiğini söylüyor.
Uzmanlar, fiyat artışlarının ve boş konut sayısındaki azalmanın en önemli sebeplerinin geçtiğimiz dönemde düşük seyreden konut kredisi faiz oranları ve artan üretim maliyetleri olduğunu söylüyor, konut stoğunun azalması ve taleplerin artmasıyla fiyatların yükseldiğini belirtiyor.
Kentsel dönüşüm, kent sakinlerinin pandemi sebebiyle daha geniş konutlara yönelmesi ve depreme dayanıklı bina arayışları da fiyatları etkileyen diğer faktörler.
Aynı durum başta İzmir ve Ankara olmak üzere Türkiye'nin diğer şehirlerinde de görülüyor.
96 yaşında hayatını kaybeden Mikis Theodorakis, yalnız Yunanistan'da değil dünya çapında sevilen ve sayılan bir besteciydi. Aynı zamanda idealistti ve halkların barışından yanaydı. Bunu da her fırsatta müziği ve cesur eylemleriyle gösteriyordu.
Mikis Theodorakis; annesinin İzmirli, babasının Giritli olmasından gurur duyuyordu. Müzik kültüründe Anadolu ve Bizans ezgilerinin büyük rol oynadığını sık sık dile getirirdi.
Theodorakis'in yaşamı o denli fırtınalı, maceralıdır ki ne yazılsa ne söylense az kalır.
Kimileri, "Yunanistan'ın Beethoven'ı", "Yunanistan'ın Mozart'ı" gibi tanımlamalar yapsa bile, Theodorakis'in kendisine özgü bir tarzı ve siyasi yönü vardı. "Theodorakis Müziği", müzik tarihine geçmişti.