Madison Park, USA TODAY
Lily Rayne için en zor olan şey yalnızlıktı.
Rayne işitme engelliydi ve işaret diliyle yetiştirilmedi. Aklından intihar düşüncesi geçtiğinde, ne eğitimli bir profesyonelle veya bir terapistle iletişim kurabilir veya işaret diliyle konuşabilir ne de kriz yardım hattını aramak için telefona sarılabilirdi.
Sonunda, bilişsel davranış terapisini öğrenerek çareyi internette buldu ama tam da tehlikeli bir şekilde kendi canını alma noktasına gelmişken. Yıllar sonra, o karanlık saatlerde soyutlanmışlık hissini hafifletecek bir hizmetle karşılaştı: Mesajlaşma çağının 1-800 destek hattı Kriz Mesajlaşma Hattı.
Rayne’nin de artık aralarında olduğu eğitimli danışmanlar, haftanın yedi günü günün 24 saati, SMS mesajlarıyla ihtiyaç sahiplerine yanıt vermek için müsait. Mesajlar isimsiz ve gizli.
“Kriz Mesajlaşma Hattı” ruh sağlığı tedavisinin yerine geçmiyor ama kişinin tamamen dolmuş, kaybolmuş ve yalnız hissettiği zamanlarda, bir bağlantı noktası ve daha dengeli bir halet-i ruhiyeye ulaşmanın bir yolu,” diyor Rayne kendisiyle yapılan bir e-posta röportajında.
“Sanıyorum işitme engelli kişilerin Kriz Mesajlaşma Hattı’ndan önce böyle bir imkanları yoktu.”
Kurulduğundan bu yana geçen üç yılda, kar amacı gütmeyen bu hizmet yaklaşık 17 milyon mesaja aracılık etti. Hattın kurucusu Nancy Lublin’in aklına bu fikir ergenlerle çalışırken, bazılarının altında çalışan personele depresyon ve tecavüz gibi sorunları hakkında mesaj göndermeye başlamasıyla geldi.
Hizmetin kullanıcı skalası çok geniş. Lublin’e göre, mesajların %35’i, birçoğu çocukları, boşanmaları veya iş sorunları hakkında mesajlaşan orta yaşlı kişilerden geliyor.
İntihar oranları ürkütücü seviyelere – son otuz yılın en yüksek seviyelerine – tırmandı, kamu sağlığı ve CDC araştırmacıları , intihar önlemenin daha fazla kaynak gerektirdiği konusunda hemfikir. ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanlığı’nın topladığı istatistiklere göre, 2013’te, Amerika Birleşik Devletleri’nde 41,000’den fazla kişi intihar etti.
Acil yardım hatları on yıllardır kriz anında insanlara yardım etmişse de, iletişim yöntemleri değişiyor. Snapchat ve WhatsApp çağında, telefonda konuşmak tuhaf veya nahoş görünebilir. İşitme engelliler için, telefon kullanmak çok zor hatta imkansız olabilir. İşitme engeli olmayan insanlar için bile, telefonda konuşmak, ruh sağlığı sorunları hakkında konuşabilmek kullanıcıyı, birinin konuşmaya kulak misafiri olması riski ile karşı karşıya bırakabilir.
2013’te, DoSomething.org adlı gençlere ulaşmak üzere kurulmuş bir örgütte CEO olan Lublin ve ekibi teknoloji alışkanlıklarındaki değişikliğin farkına vardı ve kısa metin mesajı yoluyla kriz danışmanlığı vermeye başladı.
Mantık basitti: Gençler neredeyse, oraya git. Bir Pew Araştırma Merkezi çalışmasına göre ortalama bir genç günde ortalama 30 mesaj gönderiyor ve alıyor.
Diyalogun hacmi sayesinde, Kriz Mesajlaşma Hattı, intiharı düşünme, kendine zarar verme ve fiziksel şiddet gibi niceliklendirilmesi zor ruh hastalığı konularının anlaşılmasına yardımcı oldu.
Kriz Eğilimleri ile ilgili verilerin bazılarını da paylaşıyor. İntiharı düşünme eğiliminin akşam saat 7.00 ile 9.00 arası arttığını ortaya koydu. Salı depresyon ve fiziksel şiddet konularında yardım almak için en çok mesaj gönderilen gün.
Lublin en büyük krizlerin eşiğindeki insanlara yardımcı olabilmeyi bekliyormuş ancak bunun belirli bir kesimi nasıl etkileyeceğini öngörmemiş.
“En büyük sürpriz, ki o da benim saflığımda kaynaklanıyor, işitme engelliler ve işitme güçlüğü çekenlerin bize nasıl rağbet gösterdiği oldu. Ama sadece mesaj gönderenlerin değil aynı zamanda kriz danışmanlarının da,” diyor.
Rayne, ana akım destek ağlarından nasıl uzaklaştırıldığını en iyi bilenlerden.
Birkaç yıl önce, bir intihar girişimi sonucu hastanede yatmak zorunda kalmış.
“İşitme engelli biri olarak, o noktaya gelmeden önce yardım almak çok zordu çünkü yardım hatlarının hiçbirini arayamıyordum,” diye yazmıştı e-posta röportajında.
İşitme engellilere yönelik telekomünikasyon cihazlarını kullanamadığını çünkü bu cihazların genellikle “kullanışsız ve kullanmasının moral bozucu”, olduğunu söyledi.
Rayne işitme güçlüğü olanlara yönelik yardım hatlarına çok nadir cevap verildiğini de ortaya koydu. Anksiyete ve şiddetli, kronik depresyonla mücadele ediyordu.
“Sosyal bakımdan, bayağı soyutlanmış durumdaydım ve terapistleri ve doktorları anlamak bana çok zor geliyordu, bu yüzden neredeyse tamamen yalnızdım.”
Metin tabanlı hizmetler, sıradan yardım hatlarını kullanamayan işitme engelliler ve duyma güçlüğü olan kişiler için bir çıkış oldu. Metin mesajlarına güvenmek işitme engelli ve işitme güçlüğü çeken insanların kendi hizmetlerini kendi istekleriyle yapabilmelerini anlamına da geliyor.
Rayne’nin sürece ilk dahil oluşu da böyle olmuş. Bir internet sitesinde Kriz Mesajlaşma Hattı’yla ilgili bir yazı okumuş ve kendisini katılmak zorunda hissetmiş. Yıllar boyunca akıl sağlığı sorunları ile mücadele ettikten sonra, o da başkalarına yardım etmek istemiş.
“Bir krizde kaçacak yeriniz olmamasının nasıl bir şey olduğunu çok iyi biliyorum ve hiç kimsenin böyle hissetmesini istemem,” diyor Rayne.
Danışman olmak için geçilmesi gereken yol hayli zorlu, zira yaklaşık 32 saatlik canlı eğitim ve rol oynama senaryoları gerektiriyor. Rayne, Haziran 2015’te gönüllü olarak çalışmaya başlamış ve şu anda haftada 12 saat çalışıyor.
Reklama para harcamayan Kriz Mesajlaşma Hattı ruhuyla, Rayne bundan işitme engelliler camiasındaki diğerlerine de bahsetmeye başlamış. Şu anda bu serviste gönüllü olarak çalışan engelli ve işitme güçlüğü çeken 30’dan fazla danışman bulunuyor.
Daha fazla bilgi için:
Kriz Mesajlaşma Hattı: ABD’nin her yerinden her saat, her türlü kriz ile ilgili olarak 741-741’e mesaj gönderin.
Yardım Eli Kriz Sohbet Hattı: Duygusal destek, kriz müdahalesi ve intihar önleme hizmetleri sunabilecek bir uzman ile internet üzerinden sohbet edin. Ulusal İntiharı Önleme Yaşam Hattı: 1-800-273-TALK (8255)
