ABD Başkanı Donald Trump Çin menşeli 200 milyar dolar değerindeki ithal ürüne ek gümrük vergisi koyarak ticaret anlaşmazlığında şimdiye kadarki en kapsamlı kararı almış oldu. Daha önce ek gümrük vergisine tabi tutulan Çin menşeli ürünlerin hacmi 50 milyar doları bulmaktaydı. Çin ile yapılan ticaret pazarlığında tatmin olmayan Trump böylece dünyanın en büyük iki ekonomik bölgesindeki anlaşmazlığı daha da tırmandırmış oldu.
Gümrük vergisi 24 Eylülden itibaren yüzde 10 oranında uygulanacak ve yıl başında yüzde 25'e çıkacak. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Çin ile görüşmeleri sürdürmeye hazır olunduğu ve Amerikan şirketlerinin Çin'de imal ettirdiği elektronik cihazlarla bazı dayanıklı tüketim mallarının cezalı gümrük uygulamasının dışında bırakıldığı belirtildi.
Daha fazlasını okumak için: Çin ABD'nin yeni vergilerini DTÖ'ye taşıdı
Avrupalı şirketleri de etkiliyor
Başkan Donald Trump Çin Amerikan tarım ve sanayi ürünlerine ek vergi getirerek karşılık verdiği takdirde zamlı gümrük tarifelerinde üçüncü aşamaya geçeceklerini duyurdu. Bu durumda 267 milyar dolar değerindeki Çin menşeli ürün daha ek gümrük vergisi kapsamına alınacak. Donald Trump, "Ticarette adil davranmayan ülkelere cezalı gümrük uygulanacağını ve ticari anlaşmazlığın ABD üzerindeki olumsuz etkilerinin sınırlı kaldığını" söyledi.
Pekin'deki Avrupa Ticaret Odası'nın başkanı Mats Harborn, "ticari anlaşmazlığın Çin'de faaliyet gösteren Avrupa şirketlerini olumsuz yönde etkilediğini" söyledi. Çin'deki Avrupa şirketlerini kapsayan anketten "anlaşmazlığın küresel ikmal zincirlerini son derece olumsuz etkilediği" sonucu çıktı.
Çin yönetimi daha önce ticari anlaşmazlığın tırmandırılmaması uyarısında bulunmuştu. Çin Ticaret bakanlığı sözcüsü Geng Shuang ABD'nin zamlı gümrük tarifelerine misillemede bulunacaklarını ve "kendilerini kararlı bir şekilde savunacaklarını" söyledi.
Çin'deki Amerikan şirketleri zor durumda kalabilir
Çin ile ABD karşılıklı olarak 50 milyar dolar tutarındaki ithal mallarına ek gümrük vergisi uyguluyor. Çin, ABD yönetiminin zamlı gümrük tarifesinin kapsamını genişletmesi durumunda ABD'den ithal edilen 60 milyar dolar değerindeki mala daha zamlı gümrük getirileceğini duyurmuştu. ABD Çin'e sadece 130 milyar dolarlık ihracat yaptığından Çin yönetiminin bu ülkeden alınan mallara ek gümrük uygulama imkânı sınırlı kalıyor.
Ancak Pekin'in Washington'a baskı uygulamada başka yollara da başvurabileceği ve Çin'de faaliyet gösteren Amerikan şirketlerine zorluk çıkarabileceği belirtiliyor.
ABD'nin başlattığı karşılıklı ek gümrük vergisi uygulamalarını doğru bulmadıklarını belirten Pekin Avrupa Ticaret Odası Başkanı Harborn ancak Washington yönetiminin gerekçelerini anlayışla karşıladıklarını ve bütün reform vaatlerine rağmen Çin'deki yabancı şirketlere farklı işlem yapıldığını söyledi.
Çin'de adil rekabete izin verilmediğini öne süren Ticaret Odası Başkanı Çin'de yabancılara idari ve bürokratik engeller çıkarıldığını, uygulamaların şeffaflıktan uzak olduğunu ve tekelci konumdaki Çin şirketlerine imtiyaz tanındığını belirtti. Harborn yine de ABD'nin ticari anlaşmazlık başlatmasını doğru bulmadıklarını ve Çin'in dış rekabete açılmak yerine yerli şirketleri gümrük vergisinin etkilerinden korumak için ek önlemlere başvurabileceğini sözlerine ekledi.
DW,dpa/AG, BÖ
© Deutsche Welle Türkçe