ABD, 30’u çocuk 86 kişinin hayatını kaybettiği İdlib'deki 'kimyasal saldırı'dan 3 gün sonra sorumlu tuttuğu Suriye'ye karşılık verdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Suriye rejimine ait bir hava üssüne 59 Tomahawk füzesi fırlattıklarını açıkladı. Rusya Savunma Bakanlığı sadece 23 füzenin üsse isabet ettiğini duyurdu. ABD, yedinci yılına giren Suriye'deki iç savaşta ilk kez Beşşar Esad yönetimine ait bir hedefi vurdu. Füzeler saat 04.40'ta ateşlendi. Füze saldırısı Akdeniz'de konuşlandırılan iki ABD askeri gemiden yapıldı. ABD Başkanı Donald Trump Suriye operasyonu ile ilgili kısa bir açıklama yaparak "Bu gece, Suriye'de kimyasal saldırı gerçekleştiren uçakların kalktığı havaalanına saldırı emri verdim. Suriye'deki füze operasyonu ABD'nin güvenliği için elzemdi" dedi. Suriye Devlet Televizyonu saldırılarda 4'ü çocuk 9 sivilin öldüğünü öne sürdü.
15 savaş uçağı hasar gördü
Üstte konuşlu en az 15 savaş uçağı hasar gördü. Vurulan uçakların çoğu Rus yapımı Sukhoi savaş uçakları olduğu bildiriliyor. Bölgedeki kaynaklar ayrıca, füzelerin düşmesiyle hava üssünde büyük bir yangın çıktığını belirtiyor.
Rusya'dan ABD'nin saldırısına karşı ilk karşı hamle geldi. İdlib'deki katliamdan sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) getirilen tasarıyı veto eden ve sivillerin ölümlerini 'yalan haber' olarak niteleyen Rusya Federasyon Konseyi Savunma ve Güvenlik Komitesi, BMGK'yı konuya ilişkin acil toplantı yapmaya çağırdı.
Rusya'nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Vladimir Safronkov, ABD'nin Suriye'ye askeri müdahalesinin "olumsuz sonuçları" olacağı konusunda uyardı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, "Bakanlık, yakın zamanda konuya ilişkin açıklama yapacak" dedi.
Safronkov, BM Güvenlik Konseyi'nde İdlib kentinde düzenlen kimyasal saldırının görüşüldüğü kapalı oturumun ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Vladimir Safronkov, askeri müdahalenin "Olumsuz sonuçlarından bu şüpheli ve trajik girişimi başlatanların sorumlu olacağı" uyarısında bulundu.
Olumsuz sonuçların ne olacağının sorulması üzerine Safronkov, "Irak'a Libya'ya bakın." cevabını verdi.
Suriye devlet televizyonu: Sivil kayıplar var
Rus RIA Haber Ajansı'nın haberine göre Suriye Devlet Televizyonu, ABD saldırısını duyurduğu haberinde, "ABD tarafından ülkemizin orta kesimlerindeki hava üssüne yapılan roket saldırısında sivil kayıplar verilmiştir" denildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi tarafından yapılan açıklamada "Üs neredeyse kullanılamaz halde, 4 Suriye askeri öldü" denildi.
Suriye Devlet Televizyonu ekranlardan Suriye Ordusunun görüntülerinin olduğu bir klibi yayınlamaya başladı. Marşlar eşliğinde yayınlanan klipte Suriye Ordusunun büyük zaferler kazandığı vurgulanırken, acil koduyla altyazı ile "bu sabah askeri üssümüz düşman ABD tarafından vuruldu, kayıplarımız var" yazısına yer verildi.
Humus Valisi: Saldırı IŞİD'in yararına
Humus Valisi, hava üssüne yapılan saldırının IŞİD'in yararına olduğunu savundu.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ve Dışişleri Bakanı Velit Muallim'in eski açıklamalarına da yer verilen yayında Dışişleri Bakanı Muallim'in açıklama ilerleyen zamanda açıklama yapacağı duyuruldu.
Öte yandan, Pentagon, saldırı öncesi Rusya'nın bilgilendirildiğini ve füze saldırısının tek seferlik olduğunu açıkladı. Suriye'nin İdlib'de 'kimyasal saldırı' gerçekleştirdiğini reddeden Kremlin ise "ABD'nin Suriye'ye saldırısı uluslararası hukukun ihlali. Putin'e göre saldırı egemen bir devlete düzenlendi" açıklamasında bulundu. Türkiye tarafından ilk açıklamayı yapan Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, "Olumlu karşılıyoruz. Esad rejimi cezalandırılmalı. Umarız barışa katkısı olur" dedi. Suudi Arabistan ve İsrail ABD'nin saldırısına tam destek verildiğini belirten bir açıklama yaparken İran saldırıyı kınadı.
Erdoğan, Trump'a destek vermişti
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump’ın İdlib’deki ‘kimyasal saldırı’ sonrası “askeri müdahale” açıklamasına destek vermişti. Erdoğan, Kanal 7'de yaptığı açıklamada "Lafta kalmasın, bize ne düşüyorsa yapmaya hazırız" demişti. Erdoğan ve Trump'ın açıklamalarından yaklaşık 8 saat sonra ABD, Suriye'yi vurdu.
ABD Başkanı Trump: Suriye'deki
havaalanına saldırı emri verdim
Trump yaptığı kısa açıklamada, "Bu gece, Suriye'de kimyasal saldırı gerçekleştiren uçakların kalktığı havaalanına saldırı emri verdim. Tüm ülkeleri kimyasal saldırıyı durdurmaya çağırıyorum. Bu barbar saldırıyla (kimyasal saldırı) birçok insan ve hatta güzel bebekler yavaş, vahşice ve insafsızca öldürüldü. Suriye'deki füze operasyonu ABD'nin güvenliği için elzemdi. Esad yardıma muhtaç erkek, kadın ve çocukların canını aldı. Suriye rejiminin kimyasal silah kullandığına hiç şüphe yok. Bu gece kimyasal saldırının yapıldığı askeri üssü hedef alan askeri operasyonun emrini verdim. Daha önceki girişimler başarısız olduğu için mülteci krizi devam ediyor ve bölgedeki istikrarsızlık ABD'yi ve müttefiklerini tehdit ediyor. Bu akşam tüm medeni ülkeleri, Suriye'deki katliamı ve her türlü terörizmi durdurmak için ABD'ye katılmaya davet ediyorum" dedi.
Dikkat çeken zamanlama
ABD Başkanı Trump, Çin lideri Xi Jinping'le buluşmadan hemen önce Washington saldırıyı duyurdu. Çin yönetimi, Rusya ile birlikte Esad rejiminin en önemli destekçileri arasında.
Tillerson: Rusya ya işbirlikçi ya beceriksiz
ABD Dışişleri Bakanı Tillerson, yaptığı açıklamada kimyasal saldırıda sinir gazı kullanıldığından emin olduklarını kaydererek, "Rusya, kimyasal silah kullanımını önleme konusunda ya işbirlikçi ya beceriksiz" dedi. Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı da Trump'ın saldırı emrini dün verdiğini açıkladı.
Putin'den açıklama
Rus lider Vladimir Putin "Bu uluslararası hukukun ihlali. Bu saldırı Musul'da ölen sivilleri unutturmak için. Saldırı Rusya-ABD ilişkilerine büyük zarar verdi." dedi.
Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, "Egemen bir devletin uluslararası haklarının ihlalidir. Yapay sebeplerle düzenlenmiş saldırıdır." dedi.
Rusya Federasyon Konseyi Güvenlik ve Savunma Komitesi Başkanı Viktor Ozerov, "Rusya, Suriye ile ilgili olarak ABD ile işbirliğini kesebilir" dedi.
Ozerov, ABD'nin Suriye hava kuvvetlerine ait üsse yönelik saldırısının Suriye içinde terörle mücadele çabalarını kesebileceğini belirterek ABD'nin bu saldırısı ABD ve Rusya askerleri arasındaki işbirliğine ciddi bir engel olabilir. Çünkü saldırıdan önce Rus hükümeti bilgilendirilmedi. ABD'nin Humus ilinde yaptığı saldırı Amerikan-Rus ilişkilerinin geliştirilmesine en azından yardımcı olamaz" diye konuştu.
Saldırıdan fotoğraflar
Hedef: Şayrat Hava Üssü
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Albay Jeff Davis, Suriye rejimine ait Şayrat Hava Üssünü 59 Tomahawk füzesiyle vurduklarını açıkladı.
Pentagon’da gazetecilere açıklama yapan Albay Davis, “Başkan'ın (Donald Trump) talimatıyla ABD kuvvetleri, Suriye Hava Kuvvetlerine ait bir üssü yerel saatle 4.45, ABD Doğu Yakası yerel saatiyle 8.45’te seyir füzeleri ile vurdu.” açıklamasını yaptı.
Saldırının Humus vilayeti sınırlarının içinde bulunan Şayrat Hava üssüne yönelik yapıldığını ifade eden Davis, fırlatılan Tomahawk Land füzelerinin Doğu Akdeniz’de konuşlu USS Porter ve USS Ross Destroyerlerinden fırlatıldığını ifade etti.
"ABD, kimyasal saldırılara tahammül etmeyecek"
ABD’nin hava saldırısının Suriye'nin 4 Nisan’da İdlib’in Han Şeyhun beldesinde gerçekleştirdiği kimyasal silah saldırısına tepki olarak yapıldığını ifade eden Davis, “ABD, kimyasal saldırılara tahammül etmeyecektir.” dedi.
Davis, “Bu füzelerle (hava üssündeki) uçaklar, hangarlar, yakıt ve lojistik destek depoları, güçlendirilmiş uçak sığınakları, mühimmat depoları, hava savunma sistemleri ve radarları vuruldu” şeklinde konuştu.
Sivil kayıplarını önlemek için mümkün mertebede can kaybının olmamasına dikkat ettiklerini ifade eden Davis, "Üssün 2013 öncesinde Esad rejimi tarafından kimyasal silah deposu olarak kullanıldığını ve ABD’nin radar izlerinin Han Şeyhun’daki kimyasal saldırıyı gerçekleştirmek üzere bu hava üssünden havalandığını tespit ettiğini" savundu.
Pentagon'dan yapılan açıklamada ABD'nin Suriye'ye saldırı öncesi Rusya'yı bilgilendirdiği ifade edildi. Ayrıca, saldırıdan 48 saat öncesine kadar, vurulan üstte Rusya askerlerinin bulunduğu da belirtildi.
Öte yandan Rus askeri kaynakları üssün uçaklar için uygun olmadığı sadece helikopterle için kullanılabildiğini öne sürdü.
"İlk göstergeler Suriye hükümetinin kimyasal silah kullanma kapasitesi azaltıldı"
Pentagon sözcüsü Jeff Davis, "İlk göstergeler Suriye hükümetinin kimyasal silah kullanma kapasitesini azaltacak şekilde saldırının El Şayrat hava üssündeki pek çok hava aracını, destek altyapı sistemini ve ekipmanını tahrip ya da yok ettiğini gösteriyor" dedi.
Rusya'dan Suriye'yi vuran ABD'ye uyarı: Olumsuz sonuçları olabilir
Rusya'nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Vladimir Safronkov, BM Güvenlik Konseyi'nde İdlib kentinde düzenlen kimyasal saldırının görüşüldüğü kapalı oturumun ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu. Safronkov, askeri müdahalenin "olumsuz sonuçlarından bu şüpheli ve trajik girişimi başlatanların sorumlu olacağı" uyarısında bulundu. Olumsuz sonuçların ne olacağının sorulması üzerine Safronkov, "Irak'a Libya'ya bakın" cevabını verdi.
ABD Denizcilik Enstitüsü'nün YouTube kanalından saldırıya dair bir video paylaştı:
Neler yaşanmıştı?
Suriye’nin İdlib vilayetindeki kimyasal saldırıda 80'den fazla insan hayatını kaybetmişti. Bu saldırının Suriye tarafından yapıldığı iddia edildi. ABD Başkanı Donald Trump, İdlib'te yaşanan kimyasal silah saldırısı nedeniyle askeri müdahale olabileceğini belirtmişti.
Pentagon da bu açıklamayı destekleyici nitelikte bir duyuru ile askeri müdahalenin seçenekler arasında olduğunu ifade etmişti.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da "Lafta kalmasın. Eğer bu hakikaten icraat ortaya konulursa, biz de Türkiye olarak, bize ne düşüyorsa, biz bunu yapmaya hazırız. Biz bundan asla çekinmeyiz, kim olursa olsun çekinmeyiz" yorumunda bulunmuştu.
