Fundanur Öztürk
Adana, BBC Türkçe
2019 yerel seçimlerinde CHP'li Zeydan Karalar, Adana'da %53,6 oy alarak MHP'li rakibi Hüseyin Sözlü'yü geride bırakmıştı.
MHP 7, CHP ise 5 ilçede seçimi önder bitirmişti ancak CHP'nin elinde tuttuğu çok nüfuslu merkez ilçeler, büyükşehirdeki sonucu belirlemişti.
Seyhan Belediye Başkanı Akif Kemal Akay, 2019 seçimlerinde Adana’nın en büyük ilçelerinden biri olan Seyhan'ı %57,8 ile kazanmıştı.
CHP'li Soner Çetin ise Çukurova'da MHP'li rakibinin oylarını neredeyse ikiye katlayarak %58,3 oy almıştı.
Pazar günü yapılacak seçimlerde her iki belediye başkanı da, yeniden aday gösterilmedikleri için İYİ Parti saflarında yarışıyor.
Büyükşehir yarışında da AKP, CHP ve İYİ Parti adayları arasındaki yakın rekabet sürüyor.
CHP Zeydan Karalar'ı yeniden aday gösterirken, Cumhur İttifakı AKP'li Yüreğir Belediye Başkanı Fatih Mehmet Kocaispir'i başkan adayı yaptı.
Alparslan Türkeş'in kızı Ayyüce Türkeş ise İYİ Parti'nin adayı olarak büyükşehir yarışına dahil oldu.
'Zeydan Karalar borç devralmıştı'
Zeydan Karalar beş yıl önce belediyeyi 4,5 milyar lira borç ile devraldığını söyleyerek, Adanalılardan zaman istemişti.
“Borcu gelirinin 4 katından fazla olan belki de tek belediyeyiz” diyen Karalar, “Önce hastayı iyileştireceğiz” demişti.
Karalar’ın bu talebi bazı seçmenlerde karşılık bulmuş görünüyor.
Seyyar satıcı Cemalettin Gültekin, borç içindeki belediyenin geçmişte çalışanlarına bile maaş ödeyemediğini, Karalar’ın en azından buna son verdiğini söylüyor.
Bir takı dükkanında çalışan 27 yaşındaki Dilan Yüksel de Karalar'ın geçmişten kalan borçlar yüzünden elinin kolunun bağlandığını düşünüyor.
Şehirden beklentilerini sorduğum genç kadın, “Evden çıkamıyorum ki şehri göreyim. Ekonomik kriz hepimizi eve hapsetti” diyor.
Asgari ücretle ev geçindirdiğini söyleyen genç kadın, ev harcamaları dışında hiçbir şeye bütçe ayıramadığını söylüyor:
“Günümün çoğu işte geçiyor, sonra ev temizliği, yemek... Isıtıcıyı biraz fazla açınca elektrik faturası 2 bin lira geliyor, onu bile kısıyoruz. Ben de ayda bir kere sinemaya, konserlere gitmek isterim ama her şey maddiyata bakıyor.
“Biz şehirde vakit geçiremiyoruz ki? Dolmuş 20 TL, geldin gittin 40 TL, bir yere daha gitsen 80 TL… Böyle küçük şeylerin hesabını yapmak zorundayız çünkü yetmiyor."
'Toplu taşıma öğrenciler için çok pahalı'
Krizin derinleşmesiyle birlikte öğrenciler, kent yönetimlerinden öğrencileri gözeten bazı uygulamalar bekliyor.
Hat kursundan çıkıp İnönü Parkı’nda dinlenen iki genç kız, Adana'da öğrenci olmanın zorluklarından bahsediyor.
Toplu taşıma ücretlerinin öğrenciler için çok yüksek olduğunu söyleyen Ahsen, “Otobüs ücretinin pahalılığı yüzünden bazı derslerime gidemediğim bile oluyor” diyor.
Yanındaki arkadaşı Mevhibe de onu destekleyerek, öğrencilere sunduğu vaatlerden ötürü Kocaispir’e oy vereceğini söylüyor:
“Diğer büyükşehirlerin öğrencilere sağladığı fırsatlar Adana’da yok. Otobüs ücretleri biraz düşük olsa 2-3 aktarma yapmayı bile göze alacağım ama çok yüksek. Zeydan diğer belediye başkanına göre biraz daha iyiydi ama ben değişime oy vereceğim.”
Depremin etkileri sürüyor
Adanalılar, 6 Şubat depremlerinden etkilenen şehrin depreme karşı güçlendirilmesini bekliyor.
Yeşilevler’deki evi depremde hasar gören Tuğba Güneş, belediyeden destek görememekten şikayet ediyor:
“Evim dökülüyor, önünden araba geçse bile sallanıyor ama hasarsız kararı verdiler. Üç beş kolonun resmini çekip dalga geçer gibi gittiler."
Aylık 5 bin 500 lira maaşla yarı zamanlı çalışarak evdeki yaşlı annesine baktığını söyleyen Güneş, atanamayan genç bir hemşire.
Belediyeden hiçbir yardım başvurusuna yanıt alamadığını söyleyen Güneş, “Bu seçimde ne değişecek ki? Her şey günden güne kötüye gidiyor” diyor.
Akrabası Fatma ise AKP-MHP ittifakının ülkeye çözüm olabileceğini düşündüğünü ancak oy verdiğine pişman olduğunu anlatıyor:
“Koyu MHP’liydim, iki parti birleşince belki daha iyi olur dedim. Ama hem ekonomi kötüye gitti hem de Suriyeliler yüzünden ikinci sınıf insan olduk."
“Onların adım başı dükkanları var ve çoğu kayıtsız. Hastanelerde, okullarda, her yerdeler. Bizim vatandaşımız köpek gibi çalışıyor, bizden kesilenler onlara gidiyor."
"Adana'da mezarlıklar çoğaltılsın, çünkü bu gidişle daha çok mezarlığa ihtiyacımız olacak."
Fatma, mahallesinde öğrencilere ücretsiz hizmet veren belediyeye bağlı Bilgi Evi’ne çocuklarını kaydettiremediğini, çünkü Suriyelilerin kontenjanı doldurduğunu savunuyor.
Tüm bu şikayetlerine rağmen mevcut yönetime oy vereceklerini söyleyen Güneş, “Gönlüm kimseden yana değil ama Zeydan’a vermeye mecburuz, çünkü ondan öncesi daha kötüydü, mafyalaşma vardı, en azından şimdi o bitti” diyor.
‘Tek umudum bu iktidarın Adana’yı kazanması’
Yeşilyurt Mahallesi’nde bir kahvehanenin tüm camları MHP adaylarının afişleriyle kaplanmış.
Kahvehanenin sahibi Çağlar Polat, pek çok kişi gibi bu seçimde ülkücü oylarının sonucu belirlemede çok etkili olacağını düşünüyor.
İYİ Parti yüzünden MHP’nin oylarının CHP’ye gittiğini söyleyen Polat, ittifaktaki ayrılığın seçimi kaybetmelerine neden olacağına inanıyor:
“Seyhan’ı zaten çok az bir farkla kazanmışlardı ama şimdi ittifak yok, CHP’nin oyları bölünecek. Tek umudum bu iktidarın kazanması. Muhalefette olduğu zaman ne yazık ki Adana gelişmiyor.”
İYİ Parti’nin Seyhan’daki seçim koordinasyon merkezindeki hava ise bu varsayımdan oldukça farklı.
İYİ Partililer, Alparslan Türkeş’im kızı Ayyüce Türkeş’in büyükşehir adaylığı sayesinde hem AKP hem de MHP seçmeninden oy alacaklarını düşünüyor.
Geçmişte kapısından geçemedikleri mahallelerde bile çok iyi karşılandıklarını ve ‘Alparslan Türkeş’in emaneti’ olarak gördükleri Ayyüce Türkeş’e yoğun bir destek olduğunu söylüyorlar.
AKP ve CHP adayları ne vaat ediyor?
Fatih Mehmet Kocaispir, kentteki ulaşım sorununu çözmek için 5 yılda 13 battı-çıktı kavşak inşa edip, yapay zekanın da desteğiyle 'xAdana’ verilen akıllı şehir sistemi kuracağını söylüyor.
Uyuşturucu bağımlılığıyla mücadele etmek için rehabilitasyon köyü kuracağını, 100 kreş açacağını, 0-7 yaş arası çocuğu olan annelere ücretsiz ulaşım sağlayacağını ve yeni iş kuracaklara 100 Bin TL vereceğini vadediyor.
CHP’den yeniden aday olan Zeydan Karalar ise 8 altgeçit, 4 bulvar, 2. Etap metro hattı, yeni travmay hattı, nostaljik travmay, 4 köprü, yeni bisiklet yolları yapacağını söylüyor.
Karalar ayrıca yeni semt merkezleri, ekolojik parklar, emekli yaşam merkezi, sivil toplum kuruluşlarına yönelik tesisler ve canlı hayvan satış merkezi kuracağını vadederek, Karataş ve Yumurtalık sahil projesini hayata geçireceğini belirtiyor.
İYİ Parti adayı Türkeş: Adana, rahmetli babamın kadım şehriydi
Alparslan Türkeş'i dört dönem milletvekili seçen Adanalıların karşısında bu kez Türkeş'in kızı Ayyüce Türkeş ismi var.
"Adana rahmetli babamın da kadim şehriydi" diyen Türkeş, kentteki milliyetçi oyları toplama konusunda oldukça iddialı.
BBC Türkçe'ye konuşan Türkeş, "Türk milliyetçilerinin Adana’da iktidar olma fırsatını değerlendireceklerine inancım tam" diyor.
Türkeş'e göre Adanalıların en büyük sorunu yabancı göçü.
Seçmenlerin, 'şehrin en önemli sorunu nedir' sorusuna %25 oranında 'yabancı göçü' cevabını verdiğini söylüyor:
"Ümidimiz ve arzumuz, göçmenlerin uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde ülkelerine dönmeleridir. Biz parti olarak bununla ilgili bir politikalar demeti hazırladık."