AKP, Kariye ve Ayasofya’nın cami olarak ibadete açılması kararından sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Türkiye’deki 435 kilise ve sinagogla ilgili çalışma başlattı. Kilise, sinagog ve havraları anlatan bir kitapçık hazırlanarak yurt dışından gelen misyon şeflerine hediye edilecek.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, “Biz sadece cami yapmıyoruz” diyerek verdiği talimatın ardından AKP, Sümela, Akdamar gibi Türkiye’de restore edilen ve kullanılan kilise, sinagog ve havraları anlatan bir kitapçık hazırlayarak yurt dışından gelen misyon şeflerine hediye edecek.
Erdoğan'dan talimat
Hürriyet'ten Gizem Karakış'ın haberine göre Erdoğan, basına kapalı düzenlenen son MKYK toplantısında Türkiye’de restore edilen Sümela, Akdamar kiliselerinin de yer aldığı 435 kilise ve sinagogun tanıtılmasını istedi. Talimatın ardından AKP Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye’deki 435 kilise, sinagog ve havranın tanıtımı için çalışmalara başladı.
Yılmaz, Türkiye’de 180 bin 854 Hıristiyan ve yaklaşık 20 bin Yahudi için 435 kilise, sinagog ve havranın olmasıyla ilgili hem Türkçe hem de İngilizce tanıtım kitapçığı hazırlayacak. Kitapçıkta özellikle Kariye ve Ayasofya’nın tarihi ve tekrar cami olarak nasıl kullanılmaya başlandığı detaylarıyla anlatılırken, Sümela, Akdamar gibi kiliselerin de tanıtımı yapılacak. Yabancı misyon şeflerine hediye edilecek kitapçık ayrıca bakanlıklar, AK Partili kurmaylar, belediye başkanları ve il başkanlarına da dağıtılacak.
"Kiliseden camiye dönüştürülen bir yapı değil"
AKP Genel Başkan Yardımcısı Yılmaz Hürriyet’e yaptığı açıklamada, özetle şunları söyledi:
“Ayasofya’nın 1500 yıllık bir tarihi var. 500 yılı cami olarak geçmiş. Ayasofya kiliseden camiye dönüştürülen bir yapı değil. Fatih Sultan Mehmet’in vakfiyesine ait bir yapı. Burada Yunanistan başta olmak üzere kiliselerden bazı itirazlar oldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin karar alıp uygulayacağı bir konudur. Buna da herkesin saygı duyması gerekiyor. Atina’da cami yok. Avrupa’da cami olmayan tek başkent. Bu karar başkalarına, Hıristiyanlara karşı verilmiş bir karar değil. Dünyada birçok eser var ve UNESCO’nın da bazı kuralları var. Biz de Ayasofya’da bu kurallara uyduk. Bu eser sadece Müslümanlara açık değil, herkese açık. Hatay’da kilise ve cami sırt sırtadır. Buralar hâlâ ibadete açık. Biz gayrimüslim vatandaşlarımızın ibadetlerine ve dini inançlarına sonuna kadar saygılıyız. Bu konuda aslında örnek bir ülkeyiz. Sümela şimdi açıldı ve ayinler başladı.
"Her zaman gezilebilir"
Kariye de, Ayasofya’ya benzer durumda. Alınan kararlar ‘Ziyaretçilere kapanacak’ anlamına gelmiyor. Hangi inançtan hangi çevreden olursa olsun insanlar her zaman Kariye Camisi’ni de Ayasofya’yı da gezebilirler. Ayasofya’da vatandaşlarımızın gösterdiği ilgi bir hasretti. Devletler düzeyinde de çok büyük bir tepki görmedim.”
En çok kilise İstanbul ve Mardin'de
TÜRKİYE’de toplamda 393 kilise, 38 sinagog ve 4 havra bulunuyor. İstanbul’da 219 kilise ve 25 sinagog, Ankara’da 11 kilise,
1 sinagog, Mardin’de 59 kilise, Çanakkale’de 21 kilise, 1 sinagog, Hatay’da 18 kilise, 2 havra, İzmir’de 13 kilise, 6 sinagog yer alıyor.