Almanya, Fransa ve İngiltere ABD yaptırımlarına karşın İran'la ticaret yapmak amacıyla INSTEX adlı bir mekanizma kurdu.Almanya, Fransa ve İngiltere aylar süren hazırlıkların ardından ABD'nin İran'a uyguladığı yaptırımlardan muaf kalmak amacıyla yeni bir mekanizma kurdu. Fransız haber ajansı AFP'nin aktardığına göre, üç hükümet bu mekanizmayı Perşembe günü resmi olarak duyuracak. Merkezi Fransa'da bulunacak mekanizmanın yöneticiliğini Almanların devralması bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Mayıs ayında İran'la Batılı ülkeler arasında imzalanan nükleer anlaşmayı tek taraflı feshetmiş ve İran'a karşı yaptırımların yeniden yürürlüğe girmesi kararı almıştı. Anlaşmaya bağlı kalan Avrupa Birliği (AB) ise ABD yaptırımlarına karşın İran ile ticaret yapmanın yollarını arıyor.
İran'la ticaretin önündeki en büyük engellerden biri, ticari işlemlere müdahil olan bankaların ABD yaptırımlarının hedefi haline gelmesi. Almanya, Fransa ve İngiltere bu özel ödeme kanalı ile Avrupalı şirketlerin İran'dan yapılan ithalatın karşılığında İran'a ihracat yapabilmesini öngörüyor. Bir tür takas piyasası oluşturması öngörülen mekanizma kapsamında, İran'ın ihraç ettiği ürünler karşılığında para yerine ürün alması planlanıyor.
Almanya, Fransa ve İngiltere'nin başını çektiği özel ödeme kanalına, diğer AB ülkelerinin ikinci aşamada katılması bekleniyor. INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges) adını taşıyacak ödeme kanalı ile AB, İran'a yönelik tepkisini de dile getirmeyi amaçlıyor. AFP'nin haberine göre AB ülkeleri İran'a karşı füze programından ve İran'ın Suriye ve Yemen ihtilaflarındaki rolünden duyulan rahatsızlığın dile getirileceği ortak bir deklarasyon üzerinde uzlaştı. Deklarasyonun, INSTEX'in duyurulmasının ardından onaylanması bekleniyor.
AFP,DW/BÖ,HT
© Deutsche Welle Türkçe
