Gökhan ÇELİK, İSTANBUL,(DHA)
İSTANBUL\'DA önemli Bizans eserlerinden biri olan Lausos Sarayı kalıntıları üzerinde 2009 yılından beri Fatih Belediyesi\'nin inşa ettiği ahşap etkinlik sahnesi bulunuyor. Sahnenin yasa dışı olduğunu ve kalıntıların üstünü kapattığını tespit eden koruma kurulu, aradan geçen 9 yılda toplam 6 kere söküm kararı verdi. Kararların uygulanmadığını belirten Arkeologlar Derneği İstanbul Şube Başkanı Yiğit Ozar, \"Acilen alınan kararların yerine getirilmesini talep ediyoruz. Yapının bu şekilde saklanması kamu yararına aykırıdır. Süreci yakından takip ediyoruz. Gerekirse ilerleyen süreçte yine yasal süreci işleteceğiz\' dedi.
İstanbul\'un antik merkezinde Hipodrom, Binbirdirek (Philoxenus) Sarnıcı ve Divan Yolu Caddesi arasındaki üçgende yer alan Lausos Sarayı, erken Bizans dönemi yapısı olarak kayıtlarda yer alıyor. Bizans İmparatoru Theodosius\'un yardımcılarından biri olan Lausos adına yapılan saray, aynı zamanda dönemin en ünlü heykel koleksiyonuna da ev sahipliği yapıyordu.Lausos Sarayı kalıntıları 1950-1952 yılları arasında adliye inşaatı için yapılan temel kazıları sırasında ortaya çıkarıldı. Son olarak 2009 yılında Fatih Belediyesi\'nin kalıntılar üzerine inşa ettiği ahşap sahne yapısı ile birlikte görünürlüğü neredeyse tamamen kaybolmuştur. Arkeologlar Derneği İstanbul Şube yönetimi söz konusu tarihi kalıntıların yeterince önemsenmemesine tepkili. Dernek başkanı arkeolog Yiğit Ozar \"Bu sarayın girişi hipodrom tarafından. Hipodrom tarafından görkemli bir giriş ile saraya girildiğinde, etrafı nişlerle çevrili yuvarlak planlı, muhtemelen üzeri kubbeli bir salona giriyoruz. Bu salon, günümüzde Fatih Belediyesi\'nin üzerine ahşap sahne yapısını inşa ettiği alan aslında. Bu alanın, koruma kurulunun verdiği karara baktığımızda buranın aslında tescilli bir kentsel arkeolojik sit alanı içinde olduğunu, İstanbul\'un Unesco Dünya Mirası Alanı içerisinde olduğunu ve ayrıca kalıntıların kültür varlığı olarak tescil edilmiş olduğunu görüyoruz. Yani yasalar kapsamında aslında koruma altına alınmış bir yer. Buna rağmen Fatih Belediyesi 2009 yılında ilgili koruma kurulundan izin almadan bir sahne yapısı inşa ediyor ve kalıntıların toplum tarafından algılanabilir, görülebilir ve erişilebilirliğini kapatmış oluyor\" dedi.
2009 yılından beri söz konusu sahnenin sökülmesi için 6 kere koruma kurulunun karar aldığını belirten Ozar, \"Son olarak da Arkeologlar derneğinin başvurusu üzerine 2018 yılında sökülme kararı tekrarlandı. Kararda, kalıntılar üzerindeki ahşap sahne yapısının yasa dışı olduğu için acilen kaldırılması ve çevresindeki kontrolsüz olarak yapılan otopark faaliyetlerinin de durdurulması istendi. Koruma kurulu bunu resmi yollarla yine tebliğ etti. Biz de arkeologlar derneği olarak karaların acilen yerine getirilmesini talep ediyoruz. Çünkü, söz konusu eser bir kültür varlığı evrensel bir değer. Her ne kadar kalıntıların üzerine inşa edilen sahnede bazı etkinlikler yapılsa da kültür varlıklarına erişim önemli konulardan biri. Toplum orada bir saray kalıntısı olduğunu bilmeli, kazı çalışmasıyla ortaya çıkmış yapıyı algılayabilmeli. Bu kamu yararına bir durumdur. Aksi halde, bu yapının bu şekilde saklanması kamu yararına aykırıdır. Süreci yakından takip ediyoruz. Gerekirse ilerleyen süreçte yine yasal süreci işleteceğiz\" ifadelerini kullandı.
FOTOĞRAFLI
