İklim değişikliği ve ilgili afetler, kronik ve ciddi zihinsel sağlık bozukluklarının yanı sıra kaygıyla ilişkili tepkilere de neden olur. Sel ve uzun süreli kuraklıklar, yüksek düzeyde kaygı, depresyon ve travma sonrası stres bozuklukları ile ilişkilendirilmiştir. Bir afetten kaynaklanan travma ve kayıplar, bir evi veya işi kaybetmek ve mahalleden veya toplumdan kopuk olmak gibi, depresyon ve kaygıya neden olabilir.
Amerikan Psikiyatri Birliği'ne göre; aşırı hava olayları da saldırgan davranışlarda ve aile içi şiddette artışla ilişkilendirilmiştir. Aşırı sıcağa maruz kalma, stresle başa çıkmak için alkol kullanımının artmasına, akıl sağlığı veya psikiyatrik rahatsızlıkları olan kişilerin hastaneye ve acil servise başvurularının artmasına ve intiharın artmasına neden olabilir.
İklimle ilgili bir felaketin ardından ruh sağlığı hizmetlerine olan ihtiyaç artmaktadır. Aynı zamanda, genellikle hizmetlerde bir aksama veya hizmetlerin kullanılabilirliği/erişilebilirliğinde bir azalma olur.
İklim değişikliğinden kimler etkilenir?
Çocuklar, yaşlılar, kronik hastalar, bilişsel veya hareket bozuklukları olan kişiler, hamile ve doğum sonrası kadınlar ve akıl hastalığı olan kişiler de dahil olmak üzere bazı insanlar iklim değişikliğinin potansiyel etkilerine karşı daha savunmasızdır. Daha düşük sosyoekonomik statüdeki insanlar, göçmenler, mülteciler ve evsizler de daha savunmasız olabilir.
Akıl sağlığı sorunları olan kişilerin, çeşitli nedenlerle aşırı hava olaylarından etkilenme olasılığı daha yüksektir. Psikiyatrik ilaçlar, bir kişinin vücut ısısını düzenleme becerisine ve vücut ısısının arttığına dair farkındalığına etki edebilir, bu da yaralanma ve ölümle ilişkilidir. Akıl hastalığı olan kişilerin yoksulluk içinde yaşamaları veya birlikte ortaya çıkan maddelere sahip olmaları daha olasıdır, bu durum değişikliklerle başa çıkmalarını veya uyum sağlamalarını zorlaştırabilir. Ek olarak, ciddi akıl hastalığı olanların, genellikle afetlerden sonra kesintiye uğrayan hizmet, altyapı ve ilaç tedarik zincirlerine bağımlı olmaları daha olasıdır.
Çocuklar, yetişkinlere göre daha fazla etkileniyor
Çocuklar afetlerden yetişkinlere göre daha fazla etkilenir ve bir afetten sonra travmayla ilgili semptomların devam etmesi daha olasıdır. Rutin aksamalar, tahliye veya yerinden edilme sonucu bakıcılardan ayrılma ve bir afetten sonra ebeveyn stresinin tümü çocukların sıkıntısına katkıda bulunur. Çocuklar genellikle çok dirençlidir ve afetlere verilen tepkiler zamanla çözülebilir, ancak aşırı hava olaylarıyla ilgili kronik stresin uzun vadeli etkileri için izlenmeleri gerekir.
İlk müdahale ekipleri, acil durum çalışanları ve aşırı hava koşullarına bağlı afetlere müdahalede yer alan diğer kişiler, hem kısa hem de uzun vadede ruh sağlığı sonuçları açısından yüksek risk altındadır. Bu kişiler, halka bakım sağlamakla yükümlü olarak kendi aileleri için bir felaketin olumsuz etkilerini yönetirken hem müdahale eden hem de mağdur olan olabilirler. Müdahale görevlileri ve acil durum çalışanları, iş sırasında sıklıkla yaralanma veya ölüme maruz kalır ve bu da olumsuz etkileri artırabilir.
Daha uzun vadeli ve birbirine bağlı etkiler
Nüfus göçü, gıda kıtlığı, istihdam kaybı ve sosyal destek kaybı gibi iklim değişikliğinin birçok potansiyel uzun vadeli etkisinin ruh sağlığı üzerinde sonuçları vardır.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre, iklim değişikliğine bağlı nüfus göçü zaten yaşanıyor. 2008'den beri her yıl ortalama 20 milyondan fazla insan sel, fırtına, orman yangınları veya aşırı sıcaklık gibi havayla ilgili olaylar nedeniyle taşınmak zorunda kalıyor. Pek çoğu, kuraklık veya kıyı erozyonu gibi daha yavaş hareket eden olaylar nedeniyle evlerini terk ediyor.
Ruh sağlığı, gıda kıtlığı veya gıda kalitesi sorunları, böcekler tarafından bulaşan hastalıklarda (Lyme hastalığı ve sıtma gibi) potansiyel artışlar ve hava kirliliği dahil olmak üzere iklim değişikliğinin diğer etkilerinden de etkilenebilir.
TIKLAYIN | DSÖ'den, "en sıcak" temmuz sonrası iklim değişikliği için "acil ortak eylem" çağrısı
TIKLAYIN | Ormanlar iklim krizini nasıl önleyebilir?
