Anayasa Mahkemesi (AYM), terör örgütü üyeliği suçlarından cezaevinde olan Emrah Yayla ve Şehrivan Çoban’ın başvurularını görüşerek SEBGİS konusunda emsal bir karara imza attı. Mahkeme SEGBİS aracılığıyla değil, mahkeme huzurunda savunma yapmak isteyen Emrah Yayla’nın başvurusunu haklı buldu. Yüksek mahkeme, “Gardiyan gözetimindeyken baskı altında” olduğunu dile getiren başvurucunun SEGBİS aracılığıyla savunmaya zorlanması ile “Duruşmada hazır bulunma hakkının” ihlal edildiğine hükmetti
Kırıkkale F Tipi Cezaevi'nde tutulan Emrah Yayla ve koğuş arkadaşları, her sabah 08.00'de açılıp hava kararıncaya kadar kapatılmaması gereken havalandırmanın idarenin keyfine göre açılıp kapandığını belirterek oturma eylemi yaptı. 2017 yılında bu eylemin ardından Yayla ve beraberindekiler 1 ay görüş yasağı, 5 gün de hücre cezası aldı. Yayla'nın cezaya itirazı sonucunda duruşma yapılması kararlaştırıldı.
İnfaz Hakimliği, şikayetin duruşmalı olarak inceleneceğini, başvurucunun Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) odasında hazır bulundurularak savunmasını yapabileceğini belirtti. SEGBİS odasında hazır bulundurulan Yayla, mahkeme huzurunda savunma yapmak istediğini ve bu şekilde görülecek davanın "duruşma hakkını" engelleyeceğini bildirdi. Yayla'nın itirazları reddedildi ve ceza onaylandı. Bu karara yaptığı itiraz da Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilince Yayla, AYM'ye bireysel başvuruda bulundu. Yayla, SEGBİS ile ifade vermesinin mümkün olmadığını, gardiyan gözetimindeyken baskı altında olduğunu dile getirerek duruşmada hazır bulunma hakkının ihlal edildiğini bildirdi.
Adil yargılanma hakkı ihlali
Başvuruyu değerlendiren yüksek mahkeme, ilk derece mahkemesinin Yayla’nın talebini duruşmaya katılmasını sağlamak için herhangi bir alternatif yöntem denenmeden ve bunun mümkün olmayıp SEGBİS yönteminin kullanılmasının zorunlu olduğunu göstermeden başvurucunun talebini reddettiğini belirtti. AYM, Anayasa’nın 36’ncı maddesi ile güvence altına alınan adil yargılama hakkı kapsamında, “Duruşmada hazır bulunma” halinin ihlal edildiğine karar verdi.
Yüksek mahkeme, havalandırmanın idarenin keyfine göre açılıp kapatıldığına ilişkin, “İşkence ve kötü muamele” başvurusunu ise başvuru yollarının tüketilmediği gerekçesiyle reddetti.
