Hülya Karabağlı/ Ankara
Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun dört siyasi partisi AKP, CHP, MHP ve BDP Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) kaldırılmasında mutabakat sağladı. Komisyon, ‘Hakimler Kurulu’ ve ‘ Savcılar Kurulu’ diye iki ayrı kurul oluşturdu. Düzenlemede uzlaşma sağlandığı için ilgili maddeler yeşil renkte yazıldı. Komisyon, yeni düzenlemeyle 1961 Anayasası’na da dönüş yapmış oldu.
“Hakimler Kurulu” on bir üyeden oluşuyor. Kendi üyeleri arasından başkanını seçecek. Adalet Bakanı gerekli gördüğü hallerde, oy hakkı olmaksızın toplantılara başkanlık edecek. Hâkimlerin denetimi ve soruşturulması Kurul Başkanının izniyle, Hâkimler Kurulu başkanına bağlı hâkim müfettişler tarafından yapılacak. “Savcılar Kurulu” ise yedi üyeden oluşacak. Adalet Bakanı Kurulun başkanı olacak.
BDP, Hakimler Kurulu maddesinin, ‘ehliyet ve liyakat’ esasını öngören 5. Fıkrasına, “ cinsiyet eşitliği’ ibaresinin konulmasını önerdi. AKP, Yargıtay ve Danıştay ibareleri yerine Temyiz Mahkemesi önerisi olduğu için şerh koydu. Düzenlemeler şöyle.
Hâkimler Kurulu
Madde 131- (1) Hâkimler Kurulu on bir üyeden oluşur. Kurul, kendi üyeleri arasından üye tamsayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla bir başkan seçer. Adalet Bakanı gerekli gördüğü hallerde toplantılara katılır ve oy hakkı olmaksızın toplantılara başkanlık eder.
Savcılar Kurulu
Madde 132- (1) Savcılar Kurulu yedi üyeden oluşur; başkanı Adalet Bakanıdır.
(2) Kurul üyelerinin biri Yargıtay Genel Kurulu, biri Danıştay Genel Kurulu, ikisi meslekte on beş yıl çalışmış savcıların kendi aralarından her üyelik için gösterecekleri üç kat aday arasından TBMM tarafından seçilir. Yargıtay Genel Kurulu, Danıştay Genel Kurulu ve savcılar tarafından yapılacak seçimlerde her üye ve savcı sadece bir adaya oy verir. Kurulun bir üyesi yükseköğretim kurumlarının hukuk, kamu yönetimi ve siyaset bilimi dallarında en az on beş yıl görev yapan öğretim üyeleri; bir üyesi mesleğinde fiilen on beş yıl çalışmış avukatlar arasından TBMM tarafından doğrudan seçilir.
