Karar alırken anketlerdeki eğilime büyük önem verdiği bilinen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP’yi son yapılan kamuoyu araştırmalarının endişelendirdiği aktarıldı. Anketlerde seçmenin, belediye başkanlarının istifa ettirilmesinden OHAL’e, eğitimden ekonomideki gidişata kadar birçok konuda olumsuz düşündüğü belirtildi.
Cumhuriyet'ten Ayşe Sayın'ın haberine göre AKP'nin yol haritasını da şekillendirdiği ifade edilen kamuoyu araştırmalarında dikkat çekici 10 madde bulunuyor. Yansıyan bilgilere göre Erdoğan'ın bazı yorumculara göre “risk alarak”, belediye başkanlarını istifa ettirilmesi sadece AKP seçmeni tarafından olumlanırken, seçmenin büyük bölümü, bu yöntemi yanlış buluyor. Bu sonuçlar çerçevesinde kulislerde öne çıkan değerlendirmeler şöyle:
Bir numara ekonomi: Ekim ayı sonunda yaptırılan kamuoyu anketlerine göre Türkiye'nin “en önemli sorunları” kategorisinde, ekonomi başı çekiyor. Yurttaşların ezici çoğunluğu ekonominin “kötü” olduğunu belirtirken, “iyi” diyenlerin oranı, kötü diyenlerin ancak yarısını oluşturuyor. Erdoğan'ın, Merkez Bankası yönetimini hedef alan açıklamalarının altında da, çıkan sonuçların etkili olduğu ifade ediliyor.
OHAL uzamasın: 15 Temmuz 2016'dan bu yana 6 ayda bir uzatılan OHAL'e AKP ve MHP seçmeninin büyük bölümü destek verse de toplumun yüzde 55'ten fazlası OHAL'in yeniden uzatılmasına karşı çıkıyor. AKP'li seçmenin yaklaşık 4'te biri de “uzatılmasın” diyen kesimde yer alıyor.
Müftü nikahını “istemedi”: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın “isteseniz de istemeseniz de Meclis'ten geçecek” resti sonrasında yasalaşan müftü nikahı konusunda ise toplum adeta ikiye bölünmüş durumda. Ancak “istemeyenler”, nikahı isteyenlerden en az 2 puan önde . Müftü nikahını istemeyenlerde gençler ezici çoğunluğu oluşturuyor. Müftü nikahını istemeyen kesimde sırasıyla işsizler, öğrenciler, emekliler ve ev kadınlarının yer alması dikkat çekici bulunuyor.
TEOG'da kafalar karışık: Erdoğan'ın talimatıyla altyapısı hazırlanmadan kaldırılan TEOG konusunda da kamuoyunun kafasının karışık olduğu ortaya çıkıyor. Toplum bu konuda üçe bölünmüş görünüyor. Zira katılımcıların büyük bölümü kaldırılmasını “kısmen” doğru bulduğunu belirtirken, tamamen doğru bulanlar ile yanlış bulanların kafa kafaya olması dikkat çekiyor. Bu sonuçların, toplumun TEOG sistemini de yanlış bulmakla birlikte, yerine yerine konucak sisteme konusunda da yurttaşların kaygılarının giderilmediği şeklinde yorumlanıyor.
İstifa yanlış: Başta İstanbul ve Ankara olmak üzere 6 il belediye başkanının istifa süreçlerinin tamamlanmasından sonra yapılan ilk ölçümler, başkanların istifa ettirilmesinin kamuoyunda olumsuz buluyor. Anketlere göre toplumun yüzde 57'ye yakını başkanların “istifa ettirilmesi”nin doğru olmadığı görüşünde. İl belediye başkanlarının ardından İstanbul ağırlıklı olmak üzere bazı ilçe belediye başkanlarının da istifa ettirileceği kulislerde konuşulmuştu. Ancak AKP Genel Bakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, geçen hafta “gerekli görülmesi halinde” yine benzer yönteme başvurulabileceğini belirtmekle birlikte, “şimdilik” istifa ettirilme sürecinin sona erdiğini açıkladı. “İstifa ettirilme” sürecine ara verilmesinde, her ne kadar AKP seçmenin büyük bölümü, görevden almaları olumlasa da, kamuoyunda oluşan olumsuz bakışın etkili olduğu konuşuluyor.
Erken yerel seçim olmasın: CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun, belediye başkanlarının istifa ettirilmesi sürecinde yaptığı “erken yerel seçim” çağrısı AKP'de karşılık bulmadığı gibi seçmenin büyük bölümü de karşı. Seçmenlerin yüzde 60'a yakınının erken yerel seçime karşı olduğu saptaması yapılıyor.
Seçmenin 4'te biri kararsız: Kamuoyu anketlerinde, zaman zaman yüzde 24-30'lara yükselen “kararsız” seçmen de AKP'yi düşündürüyor. Kamuoyun anketlerinde partilere eşit oranlı olarak dağıtılsa da, AKP'de bu sonuçlar, seçmenin “yeni arayışlara yönelim arayışı” olarak değerlendiriliyor. En son yapılan anketlerde bile karasızların oranı yüzde 24-25 civarında görünüyor.
Kılpayı yüzde 51: Son yapılan araştırmalarda, her zaman olduğu gibi Erdoğan'ın “kişisel oyu” AKP'den 5-6 puan önde. Ancak Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı ipini göğüsleyebilmesi konusunda ise yine “kılpayı” dengesi var. Yüzde 25 kararsız seçmen dağıtılmadan önce yüzde 40'ın altında görünen Erdoğan'ın oyu, ancak karasızlar dağıtıldığında yüzde 51'e ulaşıyor. Ancak Erdoğan en yakın rakibi görünen CHP Lideri Kılıçdaroğlu'nun iki katı oy oranına sahip görünürken, cumhurbaşkanı adaylarının sorulduğu anketlerde Akşener yüzde yüzde 10'larda üçüncü sırada tercih ediliyor.
MHP baraj altı: Son dönemde “baraj düşürülsün” çıkışının ardından AKP'ye “ittifak” mesajı veren ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'dan da olumlu yanıt alan MHP, yapılan son dönemdeki anketlerde yüzde 10 barajının altında görünüyor. Ekim sonu yapılan kamuoyu araştırmalarına göre Meral Akşener'in liderliğindeki İyi Parti yüzde 11'ler dolayındaki oy oranı ile parlamentodaki ikinci muhalefet partisi görünürken, HDP'nin de barajı aştığı tahminlerine yer veriliyor.
Büyükşehirler ve gençlerde kayıp: Erdoğan'ın “istifa” düğmesine basmasında etkili olduğu belirtilen büyükşehirlerin “alarm” verdiği ifade ediliyor. Zira olası bir yerel seçimde AKP'nin oy oranı parti ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 10-15 puan altında görünüyor ve yüzde 40'ın da altına düştüğü saptamasına yer veriliyor. AKP kulislerinde yakınma konusu olan “gençlerden oy alamıyoruz” yakınmalarını da son dönemde yapılan kamuoyu anketlerinin doğruladığına dikkat çekiliyor. 16 Nisan'daki anayasa değişikliği ile milletvekili seçilme yaşının 18'e çekilmesinin, gençlerde karşılık bulmadığına işaret ediliyor. Anketlerde, AKP'nin en düşük oy aldığı kesim olarak 18-24 yaş aralığı görünüyor ve oy oranının da yüzde 25'in altında olduğu tespiti yapılıyor.
