T24 Haber Merkezi
Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı (BAYETAV) tarafından hazırlanan ve yılda dört kez yayımlanan İzmir Barometresi'nin Şubat 2025 sayısı, şehrin toplumsal nabzını ölçerken, özellikle yoksulluk teması üzerine odaklanıyor. Raporda, İzmir’in ekonomik krizin etkileri, geçim mücadeleleri ve yoksulluğun hem bireysel hem de toplumsal düzeyde nasıl deneyimlendiği detaylı biçimde ele alınıyor.
Ekonomik gerçekler ve yaşam memnuniyeti
Araştırma, İzmirlilerin şehirde yaşamaktan duydukları memnuniyetin, önceki araştırmada yüzde 73,5 iken Şubat 2025 sayısında yüzde 65’e gerilediğini ortaya koyuyor. Özellikle yerel hizmetlere ilişkin görüşler oldukça olumsuz; yalnızca her dört kişiden biri İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hizmetlerinden memnun olduğunu belirtirken, sağlık hizmetleri ve devlet okullarının niteliği de beklenen seviyede değil. Engelliler için sunulan hizmetlerde ise geniş katılımcı kitlesi benzer şekilde olumsuz görüş bildiriyor.
Toplumsal algı ve gündem maddeleri
Barometre, İzmirlilerin Türkiye’nin son üç ayındaki gündem maddelerine dair görüşlerini de yansıtıyor. Katılımcılara göre, en önemli gündem konusu açık ara ekonomi olurken, hukuk-adalet sistemi ve Kartalkaya’daki otel yangını da öne çıkan diğer başlıklar arasında yer alıyor. Siyasi arenada ise MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Abdullah Öcalan’a silah bırakma çağrısına karşı katılımcıların yarısından fazlası olumsuz bir tutum sergilerken, Suriye’deki gelişmelerin Türkiye’ye yansımalarının da olumsuz olacağı düşünülüyor.
Yoksulluğun çok boyutlu yüzü
Bayetav, yoksulluğu yalnızca gelir eksikliği üzerinden değerlendirmiyor; mekânsal ayrışma, sosyal dışlanma ve dayanışma ağlarından yoksunluk gibi faktörleri de göz önüne alıyor. Araştırmaya göre, İzmirliler son üç ayda gıdaya erişememe endişesini sık sık yaşayanların oranı yüzde 30’u aşıyor. Ayrıca, yüzde 78,7’si en az bir temel ihtiyacından tasarruf etmek zorunda kalırken, yalnızca her on kişiden biri geçimlerini sağlamak için ekonomik destek alabildiğini ifade ediyor.
Duygusal ve sosyal boyut
Odak grup görüşmeleriyle desteklenen veriler, farklı yaş ve sosyal grupların yoksulluk deneyimlerine dair önemli ipuçları sunuyor. 60 yaş üstü katılımcılar, yoksullukla mücadele ederken utanç ve “çocuklara yük olma” duygularını öne çıkarırken; gençler ise ekonomik güçlükler karşısında mahcubiyet hissinin, yardım arayışlarını engellediğini dile getiriyor. Kadınlar ise özellikle hizmet sektöründe kendilerini güvende hissettikleri iş imkanlarına ulaşmada yaşadıkları zorluklardan yakınıyor. İzmir, sosyal ve kültürel olanakları, kadınlar ve gençler için sunduğu özgür yaşam tarzı ile öne çıkarken, yüksek kira bedelleri ve yaşam maliyetleri nedeniyle ekonomik refah konusunda yetersiz kalıyor.
Yerel yönetimlerin rolü ve beklentiler
Araştırma, yerel yönetimlerin ekonomik olarak erişilebilir kamusal alanlar yaratması gerektiğini de vurguluyor. İzmirliler, sosyal olanaklara erişimin giderek zorlaşmasından şikayetçi olup, hükümetin genel performansının yetersizliği konusunda geniş bir mutabakata varmış durumda. Bayetav, hem devlet hem de yerel yönetimlerin yoksullukla mücadelede daha etkin adımlar atmaları gerektiğini öne sürüyor.
Bayetav’ın amacı ve gelecek vizyonu
Bayetav İzmir Barometresi, şehrin toplumsal yapısını derinlemesine anlamayı ve ortaya konan veriler ışığında toplumsal dönüşüme katkıda bulunmayı hedefliyor. Raporda, İzmirlilerin gelir beklentilerinden geçim deneyimlerine, ekonomik zorluklarla başa çıkma stratejilerinden dayanışma pratiklerine kadar geniş bir perspektif sunuluyor. Bayetav Akademik Çalışmalar Koordinatörü Dr. Serkan Turgut, “Bu çalışma, İzmir’in sadece sosyal, kültürel ve ekonomik dinamiklerini anlamakla kalmıyor, aynı zamanda yerel yönetimlerin ve devletin yapması gerekenleri de gözler önüne seriyor” dedi.
Bayetav İzmir Barometresi Şubat 2025, İzmir’in özgür ruhlu, kültürel ve sosyal olanaklarıyla öne çıkan bir şehir olduğunu, ancak ekonomik zorluklar ve yüksek yaşam maliyetleri nedeniyle halkın yeterince müreffeh bulunamadığını gösteriyor. İzmir halkı, sosyal imkanların kısıtlanması ve ekonomik erişilebilirlik konusundaki eksiklikler nedeniyle daha fazla destek beklerken, yerel yönetimlerden de bu alanlarda çözüm üretmeleri talep ediliyor.
İzmir Barometresi KIŞ 2025'i okumak için tıklayın.
