Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma işlemlerinin başlatılmasıyla ilgili nihai oylama bugün Avam Kamarası'nda yapılacak. Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi halkoylamasıyla alınan ayrılma kararının parlamentoda onaylanmasına hükmetmişti. Başbakan Theresa May'ın Birleşik Krallık'ın AB'den ayrılmasıyla ilgili resmi açıklamayı yapabilmesi için parlamentonun her iki kanadının da onay vermesi gerekiyor. AB'den ayrılma işlemlerinin zaman alması bekleniyor.
Parlamentonun rolü
1 Şubat'taki ilk oylamada 498 Avam kamarası üyeli resmi açıklama lehinde oy kullanmış, 114 milletvekili ret oyu vermişti. İkinci oylamadan da olumlu sonuç alındığı takdirde yasa Lordlar Kamarası'nın oyuna sunulacak. Parlamenterlerin çoğunlukla AB'den ayrılmaya karşı olmalarına rağmen 23 Haziran'daki halkoylamasında ayrılma yönünde oy kullanan çoğunluğun hışmına uğramamak için Başbakan May'e engel çıkarmaktan çekindikleri belirtiliyor.
Başbakan May AB antlaşmaları uyarınca mart ayı sonuna kadar birlikten ayrılacaklarını resmen açıklayacak. Birleşik Kralık ile AB arasındaki bağların kaldırılmasını öngören ayrılma anlaşmasının iki yıl zarfında hazırlanmış olması gerekiyor.
‘Katıksız çıkış'
Theresa May hükümeti Birleşik Krallık'ın AB ile birlikte Avrupa İç Pazarı ve Strazburg'daki AB Adalet Divanı üyeliklerinin de sona ermesini hedefliyor. Londra yönetimi üçüncü ülkelerle ticaret anlaşmaları yapabilmek için AB ile arasındaki gümrük anlaşmasının da değiştirilmesini istiyor.
Takvim
Başbakan May AB'den ayrılmaya karar verdiklerini mart ayı sonuna kadar ilgili AB organlarına resmen bildirecek. Ayrılma müzakerelerinin resmi başvurunun yapılmasından sonraki iki yıl içinde tamamlanmış olması gerekiyor. AB Komisyonunun temsilcisi Michel Barnier görüşmelerin 2019 yılındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinden önce sona erdirilmesini tercih ettiklerini söylüyor. AB antlaşmaları uyarınca, ayrılma anlaşmasının 27 üye ülkenin parlamentolarında nitelikli çoğunlukla kabul edilmesi gerekecek. Toplam olarak üye ülke nüfusunun yüzde 65'ini oluşturan 19 ülkede ayrılma anlaşmasının onaylanması yeterli olacak. Avrupa Parlamentosu ise ayrılma anlaşmasını basit çoğunlukla kabul edebilecek. Resmi açıklamayan iki yıl zarfında ayrılma pazarlığından sonuç alınamadığı takdirde Birleşik Krallık'ın AB üyeliği otomatikman sona erecek.
Geçiş dönemi ve yasalar
İngiltere Başbakanı AB'den ayrıldıktan sonra, milli şirketlerin imzalanacak yeni anlaşmalar yürürlüğe girene kadar boşlukta kalmaması için ‘kademeli ayrılma' sürecinden yana olduklarını açıklamıştı. May belli branşlar için geçiş süresi uygulanmasının bütün tarafların yararına olacağı görüşünde. Ancak May ‘sınırsız geçiş statüsü' uygulanmasına da karşı çıkıyor. Büyük Britanya'da uygulanan bütün AB yasalarının milli hukuka geçirilmesi de gerekiyor.
Göç
Birleşik Krallık'ın AB'den ayrılmasını arzulayanların büyük çoğunluğu referandumda ‘Britanya yönündeki göçün sınırlandırılması' için oy kullanmıştı. Başbakan May ayrılma görüşmelerinde bu hususa öncelik tanıyacaklarını duyurdu. Britanya her yıl yüz binlerce göçmen alıyor. Ayrılma tarihinden önce Birleşik Krallık'a yerleşmiş olan AB vatandaşlarının statüleri, AB ülkelerinde Birleşik Krallık vatandaşlarına da aynı hakkın tanınması kaydıyla değişmeyecek.
© Deutsche Welle Türkçe
DW, afp/AG, BÖ
