T24
Metin Kaan Kurtuluş
Irak geçtiğimiz aylarda Türkiye'nin ülkeye yumurta, içecek ve dondurma ihracatına yasak koyarken, dün de sofralık tuz, şehriye türleri ve makarna çeşitlerinin ülkeye girişinin yasaklandığını açıkladı. İki ülke arasındaki ilişkilerde yaşanan son gelişmeleri T24'e değerlendiren Türkiye'nin ilk Erbil Başkonsolosu Aydın Selcen, "Ankara Irak’a yeni bir diplomatik açılım başlatmışken söz konusu kısıtlamaların gelmesi önemli. Irak’ın herhalde özellikle Pençe Harekatı kapsamında ülke topraklarının her gün bombalanmasının ve karşılıklı ikili üst düzey temasların ardından bu tür bir yaklaşıma maruz kalmasının yanıtını bu yoldan vermeye çalıştığı düşünülebilir" dedi.
ABD, İran geriliminin tırmanmasıyla birlikte Orta Doğu'da askeri varlığını artırma kararı almıştı. Selcen, T24'ün "ABD’nin bu bölgedeki varlığı Türkiye’yi nasıl etkiliyor? ABD Türkiye-Irak ilişkilerinde belirleyici bir rol oynuyor mu?" sorusuna şu yanıtı verdi: "
Esasında ABD’nin Irak’ta pek de ciddi sayılacak düzeyde bir askeri mevcudiyeti bulunmuyor. Ancak gerek IŞİD’le mücadele gerek İran’ı çevreleme stratejilerinde Irak’ın jeopolitik öneminin hatırı sayılır. ABD, Bağdat ile Ankara ve Erbil ile Ankara ilişkilerinin sağlıklı seyretmesini, her iki ülkenin kendi (yani Vaşington’un) Ortadoğu politikalarına yakın durmasını yeğler, gerilimi artırıcı değil düşürücü rol oynamaya gayret eder. "
Pazartesi günü Irak Meclisi Güvenlik Komisyonu üyesi Abbas Sarut, yaptığı açıklamada hükümetin topraklarını herhangi bir komşu ülkeye saldırmak için kullanılmasına izin vermemesi gerektiğini belirterek, "Aksi takdirde Türkiye'nin kendi güvenliğini korumak için Irak topraklarına müdahale etmeye meşru gerekçeleri olacak" dedi. Bu açıklama Ankara'nın Bağdat'a "Türkiye'nin teröristlere yönelik operasyonlarının kararlılıkla süreceğini" bildirmesinden sonra gelmişti. Irak Türkiye'nin PKK'ya düzenlediği operasyonları protesto ediyordu.
Selcen, Sarut'un açıklamasıyla ilgili olarak, "Doğrusu, meclisten veya partilerden gelecek tepkiler de çok anlamlı değil. Ancak Başbakan Abdülmehdi’nin ağzından çıkanlara ve yukarıda değindiğiniz gibi ihracat kısıtlamaları gibi somut uygulamalara bakmak gerekir. Eğer Ankara, Bağdat lehine Erbil’i dirsekleme, kenara itme yaklaşımı göstermese, onun da çözümünü sahada bulmak mümkün" yorumunda bulundu. Irak'ın kuzeyi hakkında büyük bir tecrübeye sahip olan eski diplomat, "Sınır Kapısı ve Türkiye-Irak sınırı, Irak Kürdistan Bölgesi hükümeti hatta KDP denetiminde. Bu durum 199O’ların ilk yarısından beri böyle, değişmedi ve değişeceğine dair hiçbir belirti yok" hatırlatmasında bulundu.
Irak'ın "Pençe Harekatı’nın ağırlıklı sürdüğü Hakurk alanına uzanma olanağı olmadığını" ifade eden Selcen, bu sebeple Irak'ın tepkilerinin söylemde kalmak zorunda olduğunu söyledi.