Memur ve emekli maaşına yüzde 30 zam, engelli bireylere ödenen aylıkların ve bakım aylıklarının da asgari ücretin altında kalmasına sebep oldu. Engelli hakları aktivisti Süleyman Akbulut konuya ilişkin, "Engelli bireyler ve aileleri temel gereksinim bakımından daha fazla gelire ihtiyaç duyarken, 731 bin engelli ve ailesi açlık sınırının altında yaşıyor" dedi.
Diken'den Ayşegül Kasap'ın haberine göre, Engelli hakları aktivisti Akbulut , 2023’te memur ve emekli maaşlarına yüzde 30 zamla birlikte engellilere ödenecek aylık yüzde 40-60 engelli için 1.593 TL, yüzde 70 ve üzeri engelliler için 2 bin 392 TL olmasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Akbulut sosyal yardım yoluyla açlık sınırın altında kaldıklarını belirtirken, “Bu kişilerin engellikten kaynaklanan günlük yaşamlarında katlanmak zorunda oldukları ekstra mali yükümlülükler olduğu için bu sınırlar engelli olmayan kişilere göre daha yüksek. Örneğin SGK’nın geri ödeme bedelleri yetersiz olduğu için ailelerin kendi imkanlarıyla aldıkları özel beslenme ürünleri, tıbbi sarf malzemeleri yüzünden engelli bireyler ve aileleri temel gereksinim bakımından daha fazla gelire ihtiyaç duyuyor" şeklinde konuştu.
"Engellilerin bakımıyla ilgilenenler de mağdur"
Akbulut engelli bakımını üstlenen aile yakınlarının da mağdur edildiğini vurgularken, "Çoğu durumda bir işte maaşlı çalışma olanağından feragat etmektedir. Asgari ücret hakkından dahi feragat ederek, sosyal güvencesi olmayan bir ev işçisine dönüştürülmekte, adeta emeği sömürülmektedir" dedi ve sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Normal şartlarda bu aylıklar, 2005‘te çıkan Engelliler Hakkında Kanun ve bu kanuna bağlı düzenlemelerle, asgari ücret esas alınarak artırılıyordu. Ancak 2013‘te sessiz sedasız, kamuoyunun gündeminden kaçırılarak yapılan yeni bir düzenlemeyle aylık artışları memur maaş artışına endekslendi. Bu yüzden zaten az olan engelli sosyal ödenekleri, asgari ücrete göre dahi adeta eridi.
Özellikle yüzde 40-60 arası engele sahip kişiler için çok daha vahimdir. Söz konusu aylık çok geniş kitlelerin yararlandığı bir sosyal yardım türüdür. Bu aylıklardan 2021 yılında 731 bin 892 kişi yararlanmaktadır. Buysa 731 bin engelli ve ailesi açlık sınırının altında yaşıyor. Bu rakama, ailedeki kişi başına aylık gelir miktarı, asgari ücretin 3’te birinin çok az üstünde olduğu için aylıktan yararlanamayan engelliler dahil değildir. Bu durumda olan yüzbinlerce engelli olması kuvvetle muhtemel.”
Asgari ücret açlık sınırına yakın
2023’te memur ve emekli maaşlarına yüzde 30 zamla birlikte engellilere ödenecek aylık yüzde 40-60 engelli için 1.593 TL, yüzde 70 ve üzeri engelliler için 2 bin 392 TL oldu. Geçen yıl 3 bin 336 TL olarak ödenen evde bakım aylığı 2023 yılında yeni tam tutarıyla birlikte 4 bin 336 TL oldu.
Türk-İş’in 2022 aralık verilerine göre Türkiye’de dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması, yani açlık sınırı 10 bin 600 TL, yoksulluk sınırı da 26 bin 485 TL. Türkiye’de özellikle son yıllarda asgari ücret açlık sınırına yakın, yoksulluk sınırının da altında oldu.
