Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, yatırım ve desteklemelerle damızlık düve ithalatını en düşük seviyelere indireceklerini belirterek, "Burada da en büyük görev damızlık birliklerine düşmektedir" dedi. Bakan Kirişci, "Siz üretime odaklanın. Sizi desteklemek, sorunlarınızı çözmek, Türkiye ve dünya pazarlarında önünüzdeki engelleri kaldırmak da bizim görevimiz" dedi.
Kirişci, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Toplantı Salonu'nda düzenlenen Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği (TDSYMB) İl Başkanları Toplantısı'nda, daha kaliteli ve verimli üretim yapmak için hep birlikte çalışacaklarını söyledi.
Bakan Kirişci, daha kaliteli ve verimli üretim yapmak için hep birlikte daha fazla çalışılacağını belirterek, "Bunun için bakanlık olarak 'Sen üret yeter' diyoruz. Siz üretime odaklanın. Sizi desteklemek, sorunlarınızı çözmek, Türkiye ve dünya pazarlarında önünüzdeki engelleri kaldırmak da bizim görevimiz. Büyükbaş hayvan sayımızı yüzde 81 artışla 17,9 milyona, küçükbaş hayvan sayımızı ise yüzde 83 artışla 58,5 milyona ulaştırarak, Avrupa'da 1'inci sıraya yükseldik. Hayvansal üretimde de önemli bir ilerleme kaydettik. Islah çalışmalarımızla ortalama karkas ağırlığını 178 kilogramdan yüzde 60 artışla 284 kilograma çıkardık. Kırmızı et üretimimizi 779 bin tondan yüzde 156 artışla 2 milyon tona ulaştırdık. Diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi hayvansal üretimde de net ihracatçı konumdayız. Hayvan ıslahı biliyorsunuz, bilim insanlarının belirli disiplin ve metotlar kapsamında ele aldığı teknik bir alandır. Islah çalışmalarımızla büyükbaşta verimliliği, küçükbaşta verimlilikle birlikte sayıyı artırmayı hedefliyoruz" diye konuştu.
"Hayvan ıslahında kayıtlılık, doğru, güvenilir ve kullanılabilir verilerin oluşturulması son derece önemli"
Bakan Kirişci, hayvan ıslahı ve bulaşıcı hayvan hastalıkları ile mücadelede suni tohumlama uygulamasının önemine işaret ederek, "Bu kapsamda suni tohumlamadan doğan buzağılarımıza ilave 200 TL baş destekleme yapılacak. Tüm dünyada desteklenen soy kütüğü sistemini ülkemizde de desteklemekteyiz. Ülkemiz damızlık sığırlarında oluşturulan sınıflara göre hayvan başına 400 TL'ye kadar verdiğimiz soy kütüğü desteğini 550 TL'ye çıkardık. Bu noktada altını çizmem gereken bir husus var. Hayvan ıslahında kayıtlılık, doğru, güvenilir ve kullanılabilir verilerin oluşturulması son derece önemli. Bu konu birliklerimizin en temel ilkesi olmalı. Toplanan bu veriler gelecek nesillerin ebeveynlerinin belirlenmesi ve ülke hayvancılığının gelişimine katkı sağlaması açısından hayati önem taşır. Hayvancılığın geliştirilmesi ve ıslaha yönelik faaliyetlerin desteklenmesi adına ülkemizde damızlık boğa yetiştirilmesine desteklerimizi de artırdık. Yerli üretim sperma kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla döl kontrolü desteği kapsamında hayvan başına 50 TL olan desteği 100 TL'ye çıkardık" açıklamasında bulundu.
"Damızlık düve ithalatını en düşük seviyelere indireceğiz"
Damızlık düve alım desteği kapsamında, yurt içinde doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düveler için yüzde 50, diğer tedarik merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzde 40 hibe desteği sağlandığını hatırlatan Kirişci, "Buna ilave olarak destekleme miktarı gebe düveler için yüzde 100 arttırılarak 40 bin liraya, boş düveler için yüzde 108 arttırılarak 25 bin liraya yükseltilmiştir. Tüm bu yatırım ve desteklemelerle damızlık düve ithalatını en düşük seviyelere indireceğiz. Burada da en büyük görev damızlık birliklerine düşmektedir" değerlendirmesinde bulundu.
Kirişci, "Hayvancılık işletmelerinin damızlık ihtiyacının karşılanması hususunda yerli kaynakların kullanılması bizim açımızdan önemli bir husustur. Damızlık birliklerimizin yerli damızlık hayvan yetiştirilmesi ve tedariki konusunda aktif olması, yetiştiricilerimizin talepleri noktasında kuruluş amaçlarına uygun duruş ve hizmet üretmeleri hepimiz için önemli bir yaklaşım olacaktır" dedi.
"Yüzde 50 hibe desteği sağlanacak"
Gen haritalarına da değinen Bakan Kirişci, "Dünyada genetik bilimindeki gelişmelere bağlı olarak istenilen verim özelliklerini belirleyen genlerin tespit edilmesi amacıyla DNA marker’ları kullanılmaya başlanmıştır. Böylece gen haritalarının oluşturulması imkanı sağlanmıştır. Bu teknoloji son yıllarda dünya üzerinde hayvan ıslahında kullanılabilir hal almıştır. Oluşturulan gen haritaları sayesinde örneğin doğan bir buzağının damızlık olup olmayacağı tahmin edilmekte. Bu kapsamda 2016'dan beri bakanlığımız ve Merkez Birliği, 'Genomik Seleksiyon Projesi'ni ortaklaşa yürütmekte. Proje kapsamında bakanlığımızca izinli üretim merkezlerinde bulunan siyah alaca ırkı boğaların testine başlanmıştır. Bu yılın başlarında aynı proje kapsamında simental ırkında da genomik çalışmalarını başlattık. 2023 yılı sonunda bu ırkta da genomik yönden damızlık değerlerini belirleme çalışmalarımız gerçekleşecek. Ülkemizin damızlık düve ihtiyacının yurt içinden karşılanması amacıyla, 26 ilimizde Damızlık Düve Üretim Merkezi kuruldu. Küçük aile işletmeciliğine yönelik hayvancılık yatırımları kapsamında; büyükbaşta 5-50, küçükbaşta 50-300 baş hayvan varlığına sahip işletmelerin ahır ve ağıl kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve modernizasyonu işlemlerine yüzde 50 hibe desteği sağlanacak. Yetiştiriciye ödenecek destek tutarlarından yüzde 3’ü, yetiştirici birliklerinin güçlendirilmesini ve daha nitelikli hizmet vermesini sağlamak amacıyla birliklere aktarılacak" diye konuştu. (AA/DHA)
