Bu yıl kuraklıkla yüzde 50 düşen bal üretimi, orman yangınlarıyla toplamda yüzde 70 azaldı. Türkiye Arıcılar Birliği (TAB) Başkanı Ziya Şahin, bal üretimindeki düşüşü ve tüketiciye yansıyan zamlar hakkında "Kuraklıktan en çok etkilenen bölge Doğu ve Güneydoğu Anadolu olurken, yangınlardan en çok etkilenen ise çam balı üretiminin yüzde 18’ini karşılayan Muğla oldu. Çam balı üretimindeki düşüş yüzde 85’i bulurken, tüm bu etkenler tüketiciye de yüzde 60 zam olarak yansıdı” dedi.
2019’dan 2020’ye yüzde 25 azalan bal üretimi, 2020’den 2021’e yüzde 60-70 aralığında azaldı.TAD Başkanı Şahin, kuraklıktan dolayı yıllık yüzde 50 düşen bal üretiminin, yangınlarda kovanların zarar görmesinin etkisiyle yaklaşık yüzde 20 daha düştüğünü söylerken Gıda Mühendisi Zafer Şenyurt ise azalan üretimin hileli bal üretimini arttırabileceğine dikkat çekti.
"Geçen sene 450-500 TL’ye üretilen bal bu yıl 650-780 TL üretilebiliyor"
Sözcü'de yer alan habere göre, TAB Başkanı Şahin, geçen sene 450-500 TL’ye üretilebilen 28 kiloluk bir teneke balın, bu yıl 650-780 TL’ye üretildiğini söyledi. TÜİK’e göre, bal fiyatları 2020-2021 Eylül aralığında yüzde 20 zamlanarak 53 TL’ye çıksa da TAB verisine göre tüketiciye yansıyan bu zam yıllık yüzde 60’ları buldu. Şahin, “Maliyetlerimizdeki yıllık yüzde 55’lik artışa karşın sattığımız balın fiyatı yıllık yüzde 15-25 aralığında artabildi. Vatandaş ise yüzde 60 daha pahalıya tüketti. İşin kaymağını firmalar yiyor” diye konuştu.
"6-7 bin kovanın kayboldu, 150 bin kovan risk altında"
Yaz aylarında yaşanan yangınlar nedeniyle ülke genelinde toplam 10 bin kovanın zarar gördüğünü dile getiren Şahin, bir kovanda 30 bin arının olduğunu ve on binlerce arının öldüğünü aktardı. Toplam 1 milyon 200 bin kovanın bulunduğu Muğla’da 6-7 bin kovanın kaybolduğunu ileri süren Şahin, Muğla’nın tek bir ilçesinde ise halen 150 bin kovanın risk altında olduğuna dikkat çekti.
Bölgesel bakmak yerine bütüne bakmak gerektiğine işaret eden Şahin, “Toplam 250-300 bin kovanın olduğu Manavgat’ta bin 700 kovan yangınlardan zarar gördü. Kastamonu’da 80 bin kovanın bin 600’ü kaybolurken, Osmaniye’de 20-25 binden 400 tanesi yangında zarar gördü” dedi.
"Arıcılarımızın borçlarının ertelenmesini talep ediyoruz"
Şahin, arıcının kovan kaybının devlet tarafından karşılanırken, Tarım Kredi ve Ziraat Bankası’na olan borçlara yönelik ise aylardır talep ettikleri ötelemenin yapılmadığını söyledi. Şahin şöyle devan etti:
“Türkiye’de toplam 82 bin aile arıcılıkta uğraşır, yüzde 80’i ise gezgincilik koşullarında arıcılık yapar. Her işletmemiz yıllık 100-150 bin TL kredi alarak bu işi yapabiliyor. Bu ciddi bir rakam. Şu an için en önemli konu, arıcılarımızın borç yükünün ertelenmesidir. Bütün arıcılarımızın Tarım Kredi’ye ve Ziraat Bankası’na olan borçlarının ertelenmesini talep ediyoruz.”
"Azalan rekolte sahte bal üretimini tetikleyebilir"
Gıda Mühendisi Şenyurt azalan rekoltenin, sahte bal üretimindeki artışı tetikleyebileceği noktasında uyardı. Şenyurt konu ile ilgili şunları kaydetti:
“Bal gıda hilelerinin en çok yapıldığı besinlerin başında geliyor. Aroma katılarak mısır şurubundan (nişasta bazlı sıvı şeker) ucuza elde edilen sahte ürünler piyasada çokça karşımıza çıkabiliyor. Tüketicilerin bu hileleri anlayıp, ayırt etmesi ise nerdeyse imkansız. Üründe hile yapılıp yapılmadığı ancak analiz yapılarak tespit edilebilir."
"Bu nedenle satışa sunulan balların ve diğer gıdaların denetiminin etkin olarak yapılması halk sağlığı açısından son derece önemlidir. Tüketicilerin ise ürün alırken etiketli ürünleri tercih etmeleri, etiket bilgilerini dikkatlice kontrol etmeleri gerekir. Şüpheli durumlarda ise ilgili kurumlara ve Alo 174 hattına durumu bildirmeleri güvenilir gıdaya erişimde önemli katkı sağlayacaktır.”
