2016 yılında, "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisini imzaladıkları için 689 sayılı KHK ile ihraç edilen Barış Akademisyenleri'nin açtıkları iade davalarında dosya içerikleri aynı olmasına rağmen idare mahkemeleri birbirinden farklı kararlar veriyor.
Gazete Duvar'dan Can Bursalı'nın haberine göre, Barış Akademisyenleri'nin açtığı iade davalarında dosya içerikleri aynı olmasına rağmen idare mahkemeleri birbirinden farklı kararlar veriyor. 16 Ocak 2016'da kendisine "Barış İçin Akademisyenler" diyen bin 128 akademisyen, "Bu suça ortak olmayacağız" başlığıyla bir bildiri yayınlamıştı.
Bildiri, kamuoyunu ikiye bölmüş, tepkiyle karşılanmıştı. Bildiriye imza atan akademisyenler hakkında "Müsvedde, karanlık, zalim, alçak" gibi ifadeler kullanan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, "İlgili kurumları gereğini yapmaya çağırıyorum" diye konuşmuştu.
Ülke genelinde bildiriye imza atan bazı akademisyenler "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla gözaltına alındı. Dört akademisyen ise tutuklanarak cezaevine konuldu.
KHK'lar ile ihraçlar başladı
Bildiriyi imzalayan akademisyenlerin büyük bölümü, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminden hemen sonra 21 Temmuz 2016'da ilan edilen OHAL kapsamında çıkarılan KHK'lar ile ihraç edilmeye başlandı.
Bildiriyi imzalayan akademisyenlerden 406'sı ihraç edildi, 822'si hakkında ceza davası açıldı. Açılan davalarda, 204 akademisyene 1 yıl 3 ay ile 3 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezaları verildi. Bildiri yayınlandıktan sonra yaklaşık 3,5 yıl boyunca mahkemelerle ve cezalarla boğuşan akademisyenlere iyi haber Anayasa Mahkemesi'nden (AYM) geldi.
Yüksek mahkeme, 26 Temmuz 2019'da oyçokluğuyla verdiği kararda, akademisyenlerin ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğini tespit etti. AYM'nin kararından sonra yeniden yargılanan akademisyenlerin davalarının büyük çoğunluğunda beraat kararları çıktı. Hala süren çok az sayıda dava bulunuyor.
Aynı dava farklı kararlar
AYM'nin hak ihlali kararının yanı sıra akademisyenlerin OHAL Komisyonu'na yaptığı başvurularda çıkan kararlar da genellikle ret yönünde oldu. Bu kararlar, idare mahkemelerine taşındı. Dosya içeriği aynı olan akademisyenlerin başvurularında, idare mahkemelerinin birbirinden farklı kararlar verdiği görülüyor.
İhraç edilen akademisyenlerden 146'sı Eğitim Sen'le birlikte idare mahkemelerine dava açtı. Bu davalardan 77'si reddedildi. Ret kararları istinaf mahkemelerine taşındı. Ankara 20'nci, 24'üncü ve 25'inci İdare Mahkemeleri Eğitim Sen'in açtığı davalarda ret kararı verdi.
17 akademisyen için iade kararı
Ankara 21'inci İdare Mahkemesi ise 17 akademisyen için açılan davalarda iade kararı verdi. Bu kararların ardından akademisyenlerin iade işlemleri başlatıldı. 13 dava ise halen Ankara 21'inci İdare Mahkemesi'nde devam ediyor.
Eğitim Sen'in açtığı davalardan 39'u ise, farklı idare mahkemelerinde görülmeye devam ediliyor. Açılan davalarda mahkemelerin talebi üzerine akademisyenler hakkında yapılan incelemelerde bir "örgüt" kaydına rastlanmadı. Ancak Ankara 20'nci, 24'üncü ve 25'inci İdare Mahkemeleri'nin verdiği kararlarda çıkan ret kararlarının gerekçesi akademisyenlerin "örgütle iltisaklı" olduğu yönünde verildi. İade kararlarına imza atan Ankara 21'inci İdare Mahkemesi ise, akademisyenlerin örgüt iltisaklı olmadığını bildirdi.
TIKLAYIN I Barış Akademisyenleri: OHAL Komisyonu kaldırılmalı, KHK’lılar işlerine hemen iade edilmeli
TIKLAYIN I AYM, Barış Akademisyenleri'ne verilen disiplin cezasını hak ihlali saydı
