Dünya

Beslenme biçimimiz çene yapımızı etkiliyor mu?

15 Ocak 2025 19:00

Güncelleme: 15 Ocak 2025 19:04

T24 Dış Haberler

Aşırı işlenmiş gıdaların insan sağlığı üzerindeki etkileri uzun yıllardır tartışılıyor. Son olarak bilim insanları söz konusu gıdaların çene gelişimimizi etkileyebileceği konusunda uyardı. Konuyla ilgili yapılan birçok çalışma, insanın çene kemiğiyle beslenme biçimi arasında bir bağlantı olabileceğini ortaya koyuyor.

The Guardian’ın haberine göre; tarımla geçinen toplulukların avcı toplayıcılara oranla daha şekilli ve daha küçük çene kemiklerine sahip olduğu tespit edildi. Ayrıca bilim insanları tarım devriminden hemen önce ve sonra yaşamış, birbirinden farklı beslenme biçimlerine sahip olan topluluklar arasında da farklı beslenme düzenine sahip olmalarına rağmen küçük çene kemiğinin görüldüğünü aktardı. Uzmanlar, çocuklar çiğneyecek yaşa gelmeden önce çene kemiklerinin benzer olduğunu tespit etti.

Araştırmalar, insanların işlenmiş gıdalara daha fazla yönelmeye başladığı bir dönem olan sanayileşmeden önce ve sonra yaşayan insanların çene kemiklerinin boyutu ve şekli arasında da farklılıklar buldu. Son araştırmalara göre dişler de zaman içinde küçülürken, uzmanlar çene kemiğinin boyutunun daha büyük ölçüde azaldığını söylüyor. Bilim insanları bu durumun günümüzde pek çok insanın neden dişlerde çapraşıklık sorunu yaşadığını açıkladığını söylüyor.

Konuşma şeklimizi de etkiliyor

Britanya’da University College London Üniversite’sinde biyoarkeoloji ve adli antropoloji alanında doçent olan Dr. Carolyn Rando, çenede görülen yamukluğun “sanayileşmiş döneme ait beslenme biçimine geçtiğimizde arttığını” söylüyor.

Öte yandan daha küçük çene kemiklerine sahip olmak, ‘f’ ve ‘v’ harflerini ağzımızdan çıkarma biçimimizi etkilediği için konuşma şeklimizi de etkiliyor.

Çene kemiği ile beslenme biçimi arasındaki ilişkiler hâlâ araştırılıyor. Ancak bir teoriye göre çiğ sebze ve et gibi sert, çiğnenebilir gıdaları yemek daha büyük bir ısırma kuvveti gerektirdirdiği için ,hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, daha güçlü çiğnemenin çene kemiğinin büyümesine neden olduğunu ortaya koyuyor.

İspanya'daki bir ekibin geçen yıl yayımladığı pilot çalışma bilim dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Bu çalışmada araştırmacılar, 3 ila 5 yaşlarındaki 25 çocuğun beslenme biçimlerini inceledi ve elde edilen verileri dişleri ve kafataslarına ilişkin ölçümlerle analiz etti.

Sonuçlar, beslenme biçimlerinin büyük kısmı sıvı veya yarı katı gıdalardan oluşan çocukların, ağırlıklı olarak katı gıdalarla beslenenlere kıyasla alt dişleri arasında daha küçük aralıklara sahip olduklarını buldu.


2024’ün gözden kaçan 26 dizi ve filmi