11 Nisan 2025 23:08
Güncelleme: 11 Nisan 2025 23:10
Hatta bazı uzmanlar "sihirli güçlerin" kaynağı olduğunu söylüyor.
Bilim insanları anne sütünün bebekler için besin ve hastalıklarla mücadele için antikor sağladığı ve büyümeleri için çok önemli olduğu konusunda hemfikir.
Fakat bazı yetişkinler de, "süper gıda" olarak algılanan özelliklerine ilgili duyuyor.
Üç çocuk babası 39 yaşındaki Jameson Ritenour, anne sütünden ilk yudumunu, hayat arkadaşı Melissa emzirirken ve ihtiyaçtan çok süt ürettiğinde içmişti.
Jameson BBC'ye yaptığı açıklamada, "Biraz tuhaf olduğunu düşünse de sütü spor salonunda içtiğim takviye içeceğe koydum" diyor.
Jameson, bir vücut geliştiricinin anne sütü içmenin etkilerinden bahsettiği YouTube videosunu izledikten sonra anne sütünün faydalarını merak etmeye başlamış.
"Dev bir adamdı" diyor.
Eşinin sütünü içmek Jameson'ın günlük yaşamının bir parçası haline gelmiş. Günde, her biri yaklaşık 250 gramlık iki torba içtiğini anlatıyor.
"Fiziksel açıdan muhtemelen hayatımın en iyi durumundaydım" diyor.
"Kesinlikle kas yapmama yardımcı oluyordu. Bir yandan kilo verirken, bir yandan da 8 hafta içinde kas kütlemi yaklaşık yüzde 5 oranında artırdım."
Jameson, anne sütüyle beslenirken hiç hastalanmadığını ya da üşütmediğini söylüyor.
"Bir bebek gibi büyümek ve bir bebek gibi uyumak istiyordum, bu yüzden bir bebek gibi yemeye de karar verdim. "Kendimi iyi hissettim ve iyi görünüyordum" diye anlatıyor.
Bilim insanları, anne sütünün yetişkin vücuduna herhangi bir faydası olduğunu gösteren bir bilimsel kanıt olmadığını belirtiyor.
Ancak önde gelen uzmanlar yine de, içenlerin anlatımlarına dayanarak bunun faydalı olabileceğini söylüyor.
ABD'nin San Diego kentindeki California Üniversitesi İnsan Sütü Enstitüsü'nün kurucu direktörü Dr. Lars Bode, "Çok fazla protein var. Bebekler çok hızlı bir şekilde kas geliştiriyor ve tabii ki vücut geliştiricilerin istediği de bu" diyor.
"Vücut geliştiriciler vücutlarını çok iyi dinlerler, bu yüzden bir faydası olabilir. Ama bunun ardındaki bilimsel açıklamayı bilmiyoruz."
Dr. Bode, insan sütünün genellikle Facebook, Craigslist ve Reddit'teki şüpheli kaynaklar aracılığıyla satın alındığını göz önünde bulundurarak dikkatli olunmasını tavsiye ediyor.
"Böyle satın alınan sütler test edilmemiştir ve sağlık açısından önemli riskler taşır" uyarısında bulunuyor:
"HIV veya hepatit gibi hastalıkların yayılmasına neden olabilir."
Anne sütü de, üreten annenin beslenmesi ve genel sağlık durumunu yansıtır. Dolayısıyla, bir dizi enfeksiyon taşıyabilir.
Kadınlar sıklıkla, hijyenik olmayan ortamlarda pompalarla kendilerini sağıyor ve bu nedenle süte zararlı maddeler kolaylıkla bulaşabiliyor.
ABD'deki Nationwide Çocuk Hastanesi tarafından 2015 yılında yapılan bir araştırma, internetten satın alınan 101 anne sütü örneğinin yüzde 75'inin zararlı patojenler barındırdığını ve örneklerin yüzde 10'unun inek sütü veya bebek mamasıyla karıştırıldığını ortaya koydu.
Jameson, partneri Melissa'dan ayrıldığı için anne sütüne artık erişemeyince internetten süt satın almaya karar verdiğini anlatıyor.
Sütün zararlı maddeler içerebilmesi riskinden haberi olmadığını söylüyor.
Jameson, "İnternette rastgele birinden aldım ama Facebook'ta biraz araştırma yaptım ve normal görünüyordu. Ben de şansımı denemeye karar verdim" diyor.
Bilimsel veri eksikliği onu endişelendirmiyor, kendi deneyiminin son derece pozitif olduğunu söylüyor.
Daha negatif şeyin ise karşılaştığı yaftalanma olduğunu belirtiyor:
"İnsanlar bana kesinlikle garip bakıyor, çünkü anne sütü süt bebekler içindir. Ama anne sütü içmek insanların düşündüğü kadar tuhaf bir şey değil."
Anne sütünün bebek sağlığını nasıl desteklediğini araştıran Dr. Meghan Azad ise "Yetişkinlere asla anne sütü içmelerini söylemem" diyor:
"Bunun onlara zarar vereceğini sanmıyorum, ancak prematüre doğan bebekler gibi anne sütüne gerçekten ihtiyaç duyan ve bunu almakta zorlanabilecek bebeklere zarar verme potansiyeli var."
Dr. Bode, fazla insan sütünün kâr amaçlı satılmak yerine, ihtiyacı olan bebeklere bağışlanması gerektiğini söylüyor:
"En savunmasız bebekleri beslemek için yeterli süt yok. Anne sütü erken doğan bebeklerde hastalıkları tedavi edebilecek özelliklere sahip. Hayat kurtarabilir."
Dr. Azad, geçim zorluğu çeken annelerin internet üzerinden vücut geliştiricilere süt satarak para kazanabileceklerini düşünmelerinin, yetişkinlerin anne sütü satın alması yönündeki büyüyen ve riskli eğilimi daha da tırmandırabileceğine dikkat çekiyor.
Ama Jameson kendini suçlu hissetmediğini söylüyor:
"İnsanlar beni bebekleri aç bırakmakla suçluyor. Ama hastanelerin önünde durup annelerden tüm sütlerini bana vermelerini istemiyorum ki!"
Aslında, 100'den fazla kadının kendisiyle iletişime geçerek fazla anne sütlerini satmaya çalıştığını aktarıyor.
Anne sütü büyük ölçüde keşfedilmemiş bir araştırma alanı.
Dr. Azad "Araştırmalara fon sağlayanlar uzun süre anne sütünü önemsemedi, çünkü bunu önemsiz bir kadın sorunu olarak gördüler. Bu ataerkil bir görüş" diyor.
Ama bu değişiyor.
Anne sütündeki bazı bileşenler şu anda iltihaplı romatizma, kalp hastalığı, kanser ve huzursuz bağırsak sendromu dahil olmak üzere bir dizi yetişkin hastalığına karşı potansiyel tedavi gözüyle inceleniyor.
Dr. Azad, anne sütündeki prebiyotik lifler insan sütü oligosakkaritlerinin (HMO'lar) potansiyel sağlık yararları konusunda özellikle umutlu.
Bu lifler insanlar tarafından sindirilemiyor, ancak bebeklerde yararlı bağırsak bakterileri tarafından kullanılıyor ve sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomu oluşmasını sağlıyor.
Dr. Azad, "Araştırmacılar, HMO'ların iltihaplı bağırsak hastalığı gibi durumlara yardımcı olmak için yetişkinler için kullanılıp kullanılamayacağını araştırıyor" diyor:
"Mikrobiyomun sağlığımızın pek çok yönü için önemli olduğunu biliyoruz - dolayısıyla bağırsak mikrobiyomunu değiştirmenin ve iyileştirmenin yeni yollarını keşfedebilirsek, bunun çok farklı yararları olabilir. Anne sütünden elde edilen HMO'lar da umut vaat ediyor."
Fareler üzerinde yapılan ve 2021 yılında yayınlanan bir çalışmada Dr. Bode, bir HMO'nun kalp krizi ve felce yol açan atardamar tıkanıklığı olan ateroskleroz gelişimini azalttığını tespit etti.
Dr. Bode, "Anne sütü bileşenleri kayda değer derecede müstesna. İnsanlar tarafından insanlar için geliştirilen tek şey bu" diyor.
Dr. Bode yapay bileşenlerle geliştirilen çoğu ilacın aksine, anne sütü bileşenlerinin potansiyel olarak daha güvenli ve daha etkili olduğunu söylüyor.
Ancak önemli umut vaat etmesine karşın, klinik veriler hala çok az.
Süren klinik çalışmalar başarılı olursa bu bileşenler her yıl milyonlarca kişinin ölümüne yol açan olan kalp krizi ve felçlerin önlenmesinde önemli bir rol oynayabilir.
© Tüm hakları saklıdır.