Sağlık
BBC Türkçe

Çalışanlara iş yerinde uyku izni verilmeli mi?

Japonya ve Kuzey Amerika'da bazı şirketler çalışanları için 'kestirme odaları' yerleştirmeye başladı

20 Kasım 2019 05:46

ABD hükümeti iş yerinde şekerleme yapmayı yasakladı. Ama uyku uzmanları bu kararın yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.

ABD'de devlet dairelerinde "kestirmek" hiçbir zaman hoş karşılanmasa da, bu zamana kadar doğrudan bir yasak getirilmemişti. Bu ay başında Genel Hizmetler İdaresi'nden gönderilen yönergede "Kurum yetkilisi tarafından izin verilmediği sürece, devlet binalarında hiç kimse uyuyamaz" denildi.

Bu resmi kararın neden şimdi verildiği bilinmezken - Genel Hizmetler İdaresi yorum yapmadı - bu hükümetlerin, çalışanların imesai saatlerindeki "şekerlemelerine" yaptığı ilk müdahale değil.

2018'de California Kamu Denetleme Ofisi'nce yayımlanan bir raporda, Motorlu Araçlar Departmanında bir işçinin günde 3 saat uyuduğu belirtilmiş ve işçinin uyumasının eyalete 4 yıl içinde 40 bin dolarlık verim kaybına mal olduğu tahmininde bulunulmuştu.

Raporda, diğer memurların, uyuyan iş arkadaşlarının işini yapmak zorunda kaldığı memurun, bir sağlık sorunu olduğu düşünülerek müdürü tarafından uyarılmadığı belirtilmişti.

ABD Yüksek Mahkemesi yargıcı Ruth Bader Ginsberg, eski başkan Obama'nın konuşması sırasında uyuyakalmıştı (2015).
Getty Images
ABD Yüksek Mahkemesi yargıcı Ruth Bader Ginsberg, eski başkan Obama'nın konuşması sırasında uyuyakalmıştı (2015).

Bir iş yerinde çalışanların uyuması birçokları için tehlikeli görülebilir ama kısa süreli kestirmeler üretkenliği zayıflatmak yerine artırabilir.

Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi ve Brighham'daki Uyku Tıbbı Kliniği Başkanı Dr. Lawrence Epstein yaklaşık 70 milyon Amerkalının uyku bozukluğu yaşadığını söylüyor.

Indiana Ball Devlet Üniversitesi'nin yakın zamanda 150 bin kişinin uyku düzeni incelenerek yaptığı araştırmaya göre, her gece 7 saat veya daha az uyuyanların oranı, 2018'de %35.6 iken, 2010'da %30.9'a çıktı.

Araştırmaya katılanların yaklaşık yarısı polis memuru, sağlık çalışanıydı ve genellikle uykusuzluktan şikâyet ediyorlardı.

Uykuyu alamamak, bireylerin sağlığı kadar ekonomiyi de olumsuz etkiliyor.

BBC'ye konuşan Epstein, "Bazı şirketler bu durumun farkına varmaya ve soruna çözüm arayışına başladı. Maalesef bunların başında kamu kurumlarımız gelmiyor" dedi.

Uykusuzluk sağlığa olumsuz etki yapıyor

Yetersiz uykuya bağlı rahatsızlıklar arasında obezite, diyabet, kalp rahatsızlıkları, felç, ruh sağlığı, anksiyete ve depresyon da var.

Rand Corporation'ın 2016'da yayımladığı analiz, uykusunu alamayan işçilerin ABD ekonomisini yılda 411 milyar dolar zarara uğrattığını ve üretkenliklerinin kaybolduğunu ortaya koydu.

Epstein ve bazı uzmanlar, işçilerin iş yerindeyken kestirmelerine izin verilmesi gerektiğini savunuyor.

Epstein, "Uykusunu alamayanlar iyi bir performans sergilemiyor ve iş yerinde kaza yaşanması riski de artıyor. Sağlık sorunları yaşamaları da şirketler üzerindeki maliyetleri artırıyor" diyor.

Bazı ülkeler ise iş yerinde kestirme imkanı sağlıyor. Japonya'da şirketler uzun mesailer yapan çalışanların kestirip dinlenebilmeleri için binalarına ses geçirmeyen odalar yerleştiriyor.

Amerikan dondurma şirketi Ben & Jerry's de çalışanlarının kestirebilmeleri için odalar ayırmaya başladı.

Çalışanlar odaya girdiklerinde ayakkabılarını çıkarıyor ve en fazla 20 dakika uyuyabiliyor. Daha uzun süre uykuya ihtiyacı olanlar evlerine gönderiliyor.

Ben & Jerry's çalışanı Rob Michalak "Odayı ilk kullandığımda biraz garip hissettim, ama sonuç muhteşem oldu. İkinci defa gittiğimde de doğru bir karar olduğunu biliyordum, tazelenip odadan çıkyor bilgisayar ekranına dönmeye hazır hissediyordum" diyor.

Bazı Kuzey Amerika şirketleri de kestirme imkanını iş fırsatına çevirmeye başladı.

Kanada'nın ilk uyuma stüdyosu 'Nap It Up' kısa bir süre önce kapılarını açtı. Kurucusu Mehzabeen Rahman, bir bankada uzun saatler çalıştıktan sonra böyle bir fikir geliştirdiğini söyledi.

Toronto'nun kalbindeki stüdyoya uğrayanlar kısa süreli kestirip ayrılabiliyor. Çift kişilik yatağın 25 dakikası 10 Knada doları. Yataklar perdelerle birbirinden ayrılıyor, bu da uyuyanlara özel alan sağlıyor.

MetroNaps adlı şirket de yarattığı kapsüllerle uyuma deneyimini farklı mekanlara taşıyor.

24 saat uyku imkanı sağlayan bu kapsüller hastanelere, fabrikalara, havaalanlnarına yerleştiriliyor. MetroNaps şirketinin müdürü Christopher Lindholm, kapsülleri sağlık kulüplerine ve üniversitelere de satmaya başladıklarını söyledi.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir