Papa Francis’in 1’inci Dünya Savaşı sırasında Ermenilere yönelik gerçekleştirilen katliamları ‘soykırım’ olarak nitelemesine Türkiye adına ilk tepki Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan geldi.
Twitter hesabından bir açıklama yapan Çavuoğlu, “Papa’nın tarihi ve hukuki gerçeklerden uzak beyanı kabul edilemez. Dini makamlar mesnetsiz ithamlarla kin ve nefreti körükleme yeri değildir” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan, Vatikan Büyükelçisi Lucibello, Papa’nın açıklamaları üzerine bugün Müsteşar Yardımcısı Levent Murat Burhan tarafından bakanlığa çağrıldı. Burhan, Vatikan Büyükelçisi’ne şu mesajları verdi:
Anlam veremedik
"Papalık makamının ifadeleri karşısında büyük hayal kırıklığı ve üzüntü duyduk. Tarihi gerçeklerden uzak, tek taraflı anlatının esiri olmuş ifadeleri Papa’nın bugünkü konuşma metninden okuyarak, acılar arasında hiyerarşi kurulduğu ve seçici davranıldığı ve bu yapılırken sadece Hristiyan Ermenilerin acılarından bahsedilmesine, Müslümanlara ve diğer inanç grubundan ölenlere hiç yer verilmemesine anlam veremedik.
Hayret ettik
Ruanda ve Bosna’da Uluslararası Mahkemelerce ‘Soykırım’ olduğu teslim edilmiş insan kayıplarını ‘kitle ölümleri’ olarak zikrederken, hiçbir uluslararası mahkeme tarafından soykırım olarak tanımlanmamış olan ‘1915 olaylarına’ ‘soykırım’ diyebilmiş olmasına hayret ettik.
Yakıştıramadık
Konuşmanın geneline bakılınca, esasen insanlığın en büyük ayıbı olan ‘holokost’a dahi açıkça atıf yapmazken (Nazilerin yaptıkları diyerek atıf yapılıyor), sadece Ermeni iddialarını bu şekilde dillendirmesini ve aynı dönemde Anadolu’da hayatını kaybedenlere hiçbir atıf yapmamasını bir din adamına yakıştıramadık.
Karşılık verilecek
Papa Türkiye’ye geçen Kasım’da yaptığı ziyaret sırasında ve sonrasında verdiği barış, uzlaşı ve diyalog mesajlarıyla çelişti. Vatikan’ın izlediği bu tutum karşısında mutlaka bir tepki vereceğiz. ilişkilerimizde güven kaybına yol açan bugünkü gelişmelere mutlaka karşılık verilecek."
Çavuşoğlu Moğalistan’da öğrendi
Resmi bir ziyaret için Moğolistan’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Ankara’daki kurmayları ve Vatikan Büyükelçiliği ile irtibata geçerek Papa’nın konuşmasıyla ilgili ayrıntılı bilgi aldı. Ankara ile Moğolistan arasında kurulan telefon hattı sonucu Türkiye’nin Papa’nın konuşmasına sert bir açıklamayla karşılık verilmesi kararlaştırıldı. Ankara’da derhal açıklanacak yazılı metin üzerinde çalışmalara başlandı.
Paçacı: Soykırım beklemiyorum
Mart sonunda AB Bakanı Volkan Bozkır’ın Roma ziyaretine eşlik eden gazetecilere açıklamada bulunan Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı ise Papa’nın Vatikan’da ayin düzenlenmesini kabul etmediğini ve soykırım ifadesini kullanmasını beklemediğini öne sürmüştü.
