Kültür-Sanat

Prof. Dr. Celile Celil: Folklorun düşmanı zamandır

4.Kitap Fuar'nda 'Kürt Folkloru' paneli, Diyarkır'da düzenlendi

16 Mayıs 2013 21:40

Diyarbakır  4. Kitap Fuarı’nda düzenlenen panelde konuşan Kürt folklor bilimci Prof. Dr. Celile Celil, “Folklorun düşmanı zamandır. Folklor zaman kaybı olmadan derlenmesi, kayıt altına alınması gerekir” dedi.

Diyarbakır'da yapılan TÜYAP 4. Kitap Fuarı’nda Aram Yayınları tarafından düzenlenen, Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’in moderatörlüğünü yaptığı ve Kürt folklor bilimci yazar Prof. Dr. Celile Celil’in de konuşmacı olduğu “Kürt Folkloru” başlıklı panel düzenlendi.

Pek çok araştırmacı, dil bilimci ve yazarın ilgiyle izlediği söyleşide moderatör Baydemir, zor şartlarda kültürel ve edebi çalışmaları yürüttüğü için Aram Yayınevi’ne teşekkür etti.  Kürt halkının tarihinde çok önemli şahıslar olduğunu bazı ailelerin ise halka hizmet açısından çok özel olduğunu söyledi. Baydemir, Celil ailesinin de böyle bir aile olduğunu ve kendilerini Kürt halkına adadığını belirtti.

Prof. Dr. Celile Celil de sunumunu otobiyografi şeklinde yaptı. Babasının Kürt alfabesini öğrendiğini ve kendilerine öğrettiğini belirten Celil, daha sonra köylere gittiğini ve köylerde pek çok şey öğrendiğini söyledi. Erivan’da Tarih Fakültesi’ne kayıt olduğunu ve tarihçi olduğunu ancak Kürt folklor bilimi ile ilgilenmeye başladığını anlatan Celil, 1954’te Petesburg’ta Kürdolojiyi okuduğunu söyledi. “Kürt folkloru evimizin cevheridir” diyen Celil, kendilerine gelen misafirleri ile birlikte kimi zaman halaya durduklarını söyledi. 

Celil, “Bana göre her Kürt bir dengbejdir. Dengbejlik yüreğimizin sesidir” diyerek bugünkü kuşağın dengbej geleneğini bilmemesini, dilini öğrenmemesini eleştirdi.

İmkan olması halinde dengbejlerin bir dernek kurup iki haftada bir köy köy dolaşmasını ve bu geleneğin sürdürülmesi gerektiğini ifade eden Celil, Almanya’da Horasan’da, Hakkari’de Kürt folkloruna ilişkin yaşadıklarını anlattı.

Kayıt ve derleme konusunda herkesin elini çabuk tutması gerektiğini ifade eden Celile Celil, “Folklorun düşmanı zamandır. Folklor zaman kaybı olmadan derlenmesi, kayıt altına alınması gereken bir alandır” dedi. Bu kayıtların yarın bir gün oluşturulacak Kürdoloji Enstitüleri için önemli bir kaynak olacağını, yine romancı, tiyatrocu veya sinemacılar için de önemli bir arşiv olacağını bildirdi. Celil, “Neredeyse tarihçiliği bıraktım. Dengbejlik benim sevdamdır” diye konuştu.

Bu arada moderatör Baydemir de, Büyükşehir Belediyesi’nin dengbej geleneğini kayıt altına almak amacıyla seyyar kayıt stüdyosu oluşturmaya çalıştığını ve bu sonbaharda köy köy, ilçe ilçe kayıt yapabilecek bir çalışma yapacaklarının müjdesini verdi. Söyleşi soru ve cevaplarla sona erdi. Celile Celil daha sonra Aram Yayınları’na geçerek okurlarına kitaplarını imzaladı.