Tam kapanma ile ibraz süresinin son günü 30 Nisan ile 31 Mayıs arasına denk gelen çeklerin 1 Haziran’dan sonraya ertelenmesi piyasalarda kaos yarattı.
Bankavitrini’nin haberine göre yapılan düzenlemenin uygulamaya girmesi ile çek ödemelerinde kaos yaşanmaya başladı. Bankalar hesapları müsait olan hesapların çeklerini de ödememesi piyasaları tam anlamı ile kitlendi.
TAKASBANK işlemleri durdurdu
Bankavitrini, Takasbank’ın da çek işlemlerini durdurduğunu yazdı. Ay sonu olması nedeni ile çek tahsilatı yapamayan vatandaş, esnaf ve sanayici şok yaşadı. Çek ödemeleri yapılmayınca SGK, işçilik, hammadde, akreditif, kredi gibi ödemeler de gecikmeye girme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
Bankavitrini yazarı Erol Taşdelen, “Çekini ödemek isteyenler de ödeyemez hale geldi” dedi.
Sanayiciden "çarklar durur" uyarısı
ANKA Haber Ajansı'nda yer alan habere göre, düzenlemenin imalat sanayisine etkilerini değerlendiren Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün, “Sektörümüz başta olmak üzere tüm imalat sanayi kollarında artan hammadde fiyatları işletme sermayesi ihtiyacını arttırmışken, işletmelerin nakit akışını daha da bozacak böylesi bir adım sanayide çarkların durması anlamına gelecektir” dedi.
"Akıl alır bir yaklaşım değil"
Düzenleme ile çek ibrazı ertelenirken işletmelerin bankalara olan kredi ödemelerine yönelik hiçbir çözüm geliştirilmediğinin altını çizen Selçuk Gülsün, “Unutulmaması gereken bir diğer önemli nokta ise ülkemizde imalat sanayinin kullandığı hammaddenin büyük bir bölümünün ithalata dayalı olduğudur. Plastik sektörü gibi bazı üretim dallarında ithal hammaddenin toplam tüketim içerisindeki payı yüzde 85’e kadar çıkmaktadır. Ne bu ürünlerin ticaretini yapan tüccarların ne ithalatı doğrudan kendisi yapan sanayicilerimizin yurt dışında yerleşik üreticilere olan ödemelerini bekletme şansı yokken alacaklarının ertelenmesi akıl alır bir yaklaşım değildir.” ifadelerini kullandı.
"Finansal yapının tamamen çökmesi anlamına gelir"
Türkiye’de ticarette vadeli ödemenin çok yaygın olduğunu belirten Gülsün, şunları dile getirdi: “İşletmeler finansal nakit akışlarını planlarken bu çeklerin vadesinde ödeneceğini öngörerek planlama yapıyor. Söz konusu düzenleme ile bir ay süresince tüm çeklerin ibraz süresinin ertelenmesi ise işletmelerin finansal yapısının tamamen çökmesi anlamına gelecektir. Bu sebeple söz konusu düzenlemede hızla bir değişikliğe gidilerek çeklerin ibraz süresinin değil karşılıksız çıkan çeklerin takip süresinin ertelenmesi gerekmektedir. Bu sayede sanayimizde ve ticaretimizde finansal yapı bozulmayacaktır. Aksi durumda bir domino etkisi ile tüm imalat sanayinin kilitlenmesi ile karşı karşıya kalabiliriz.”
Ne olmuştu?
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilen Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la, tam kapanma nedeniyle hak kayıplarının önlenmesi amacıyla, ibraz süresinin son günü 30 Nisan ile 31 Mayıs arasına denk gelen çeklerin ibrazı ertelenmişti.
Ayrıca 30 Nisan ile 31 Mayıs arasında, bu tarihler dahil olmak üzere vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında icra ve iflas takibi başlatılamayacak, ihtiyati haciz kararı verilemeyecek ve başlamış olan takipler duracak.
