Ekonomi

CHP'li Akkuş İlgezdi: Türkiye emeklilik sistemi dünya sıralamasında dibe vurdu

02 Haziran 2024 10:01

CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, "Dünya nüfusunun yüzde 64'ünü kapsayan 47 emeklilik sisteminin karşılaştırıldığı küresel emeklilik raporunda en kötü emeklilik sistemlerinin sırasıyla Hindistan, Filipinler, Arjantin ve Türkiye olduğu ortaya çıktı. Emeklilerimizin geçim koşulları açlık sınırının altında ve her geçen gün daha da kötüleşiyor" dedi.

CHP'li İlgezdi, Mercer CFA Enstitüsü'nün küresel emeklilik raporuyla ilgili yazılı açıklama yaptı. Akkuş İlgezdi, "Emeklilik sistemlerinin incelendiği araştırmada 50 kritere göre 47 ülke arasında sondan 4. ülke olduk. Zaten kötü olan emeklilik sisteminin sürdürülebilirliği de her geçen gün riske giriyor" dedi.

"Emeklilerimiz sefalete sürükleniyor"

İlgezdi, DİSK-AR’ın yaptığı araştırmayı da değerlendirerek, "DİSK-AR’ın verilerine göre Türkiye’de ortalama emekli aylığı merkez Avrupa ülkelerinin 6’da biri. Avro cinsinden emekli aylığı Türkiye’de 2012 ve 2021 arasında yüzde 33,6 azaldı. Avrupa’da Türkiye’den daha düşük aylığına sahip ülke sayısı 2012’de 9 iken 2021’de 1’e indi. Emeklimizin yanlış ekonomik politikalarıyla her geçen gün sefalete sürüklendiğinin bir başka kanıtı da DİSK’in verileri" ifadesine yer verdi.

Türkiye’de emekli aylıklarına Avrupa’nın yarısından daha az kaynak ayrıldığını da hatırlatan İlgezdi, şunları kaydetti:

"Emekli ödemelerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranı Avrupa Birliği ortalamasında yüzde 9,5 iken ülkemizde bu oran maalesef yüzde 4,1. AKP iktidarında emeklinin aldığı pay sürekli geriledi.  2002’de ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH’ye oranı yüzde 46,4, iken 2024’te yüzde 27,7’ye geriledi. 2002 yılında yüzde 36,6 olan çalışan veya iş arayan emeklilerin oranı Aralık 2023’te yüzde 55,3’e yükseldi. 2020’de çalışan emekli sayısı 700 binlerde iken günümüzde bu kişilerin sayısı 2 milyona dayanmış durumda. 10 bin lira sefalet maaşı ile geçinmesi mümkün olmayan emeklilerimiz çalışmak zorunda kalıyor" 

"Emekli kurban kesemez hale geldi"

Akkuş İlgezdi, CHP’nin seçim vaadi olduktan sonra AKP tarafından verilmeye başlanan bin TL emekli ikramiyesinin asgari ücretin yüzde 62’si olduğunu hatırlatarak, "Emekli ilk sene ikramiye aldığından bu ikramiye ile kurban kesebiliyordu. Bin lira ikramiye alınırken, Diyanet kurban bedelinin yurt içinde 850 lira olduğunu hatırlayınız. Bugün 3 bin lira olan emekli ikramiyesi ile kurbanın budunu bile alamayacak duruma geldi emeklimiz. Diyanet bu yıl kurban kesim bedelini yurt içi için 11 bin 750 lira olarak belirledi. Yani bırakın ikramiyeyi, emeklinin 10 bin liralık aylığı bile Diyanet’in kurban bedelinin altında kalıyor. Emekli ikramiyesi ile kurban alan emekliden, maaşı ile kurban alamayan emekliye dönüştürülen sistemin mimarı tabii ki iktidardır. Bayramda bırakın kurban kesmeyi, torunlarına harçlık veremeyen bir emeklilik sitemi yarattılar. Kendileri bütçeyi garantili yollara, şatafata ve lükse harcarken emeklinin hali umurlarında değil" dedi.  

Akkuş İlgezdi, açıklamasının devamında, "Avrupalı emekliler dünyayı gezerken, bizim emeklilerimiz çalışmadan ay sonunu getiremeyecek durumda kaldılar. Bizim emeklilerimiz 10 liralık sefalet maaşı ile kira mı ödeyecekler, evlerini mi geçindirecekler?  AKP, emeklinin bırakın tatil yapmasını, kurban kesmesini, dengeli ve sağlıklı beslenebilme şansını yok etti" ifadesine yer verdi.