Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın CHP’li Bakan’a verdiği yanıta göre, özel gemi söküm şirketlerinin sayısı 2002 yılından 2015 yılına kadar 21 iken, 2015 yılında bu sayı 22’ye çıktı. Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu’na bağlı bir gemi geri dönüşüm tesisinin bulunduğu da yanıtta vurgulandı. Bakanlık, 2002-2018 yılları arasında sökülen gemi sayısını toplam 2 bin 646, sökülen gemilerden elde edilen hurda miktarını ise 7 milyon 362 bin ton olarak açıkladı.
Birgün'ün haberine göre, gemi sökümü şirketlerine, faaliyetleri sırasında çevre felaketine sebep oldukları için 2002 ile 2012 yılları arasında ceza kesilmemiş olmasına dikkati çeken Bakan, “Bu yıllarda hiç mi çevre suçu işlenmedi, işlendi de ceza mı kesilmedi, kesildi de verisi mi tutulmadı bilemiyoruz” dedi.
HALK SAĞLIĞI İÇİN BÜYÜK TEHLİKE
İzmir’in Aliağa ve Foça ilçelerinin, bölgedeki sanayi ve gemi söküm tesislerinden kaynaklanan çevre felaketleriyle anılmaya başlandığını söyleyen CHP’li Bakan, şöyle konuştu:
“Bir felaket yaşanıyor, yerel yönetimler, çevreciler ve bölge halkı ayağa kalkıyor, ardından apar topar temizlik çalışmaları başlatılıyor, görünen yerler temizleniyor ve konu kapanıyor. Sonrası? Yok. Çok tepki geldiyse, felakete sebep olan şirkete ‘lütfen’ ceza kesiliyor. Peki tespitleri ne? Asbest mi? Denize kasıtlı ya da kazara sızan, deposunda ‘unutulmuş’ yakıt mı? Yoksa söküm sırasında açığa çıkan başka kimyasallar mı? Kesilen cezalar hangi gerekçelerle kesiliyor? Kesilen cezalar tahsil edilebiliyor mu? Sonrasında tekrarlanmaması için hangi önlemler alınıyor? Bölgedeki ekosistemin ve canlı yaşamının olağan akışında olup olmadığına dair bilimsel araştırmalar yapılıyor mu? Kirlilikle alarma geçen bölgeye gerekiyorsa rehabilite çalışmaları yapılıyor mu? Bunları bilmiyoruz. Soruyoruz ama maalesef muhatabımızdan net cevap alamıyoruz. Denizlerimizi, kıyılarımızı ve dolayısıyla ekosistemi olumsuz yönde etkileyen bu felaketler hem ekosistem hem de halk sağlığı açısından büyük tehlike arz ediyor.”
"Gemi söküm sektörü felaketlerle büyüyor"
Bilgi edinme başvurularına gelen yanıta yönelik çözüm önerilerini de sıralayan Bakan, şunları söyledi:
“Gemi söküm sektörü büyüyor ama felaketlerle. Denetim ise yok denecek kadar az. İlgili bakanlıkların koordineli çalışması ve bu bağlamda; gemi geri dönüşüm tesislerinin denetimlerinin sıklaşması, sebep oldukları felaketlerin karşılığında uygulanan cezai yaptırımların takibi, bu felaketlere sebep olan her ne ise bunun tekrar olmaması için gerekli tedbirlerin alınmasının sağlanması ve bu tedbirlerinin alınıp alınmadığına dair denetimlerin özenle yapılması çok önemli. Gerekiyorsa şirketlere uygulanan cezai yaptırımların caydırıcılığıyla ilgili yeni düzenlemeler yapılmasına da öncelik verilmeli.”
