CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un İliç'teki 9 işçinin ölümüne sebep olan maden faciasında "asli kusurlu" olduğunu belirterek TBMM İliç Maden Kazasını Araştırma Komisyonu'nda dinlenmesini istedi. Yavuzyılmaz'ın talebi, komisyonda AKP'li ve MHP'li milletvekilleri tarafından tepkiyle karşılandı.
TBMM İliç Kazasını Araştırma Komisyonu 12. toplantısında Hacettepe ve Dokuz Eylül üniversitesinden akademisyenler sunum yaptı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un 2021 yılında şirketin kapasite artışına "ÇED olumlu" kararı verdiği hatırlatarak, faciadan sonra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerinin "asli kusurlu" bulunması nedeniyle komisyonda dinlenmesini talep etti.
Komisyona talebini ilişkin dilekçe sunan Yavuzyılmaz, ayrıca maden faciasında hayatını kaybeden 9 işçinin de ailelerinin dinlenilmesini de istedi. Komisyon'da AKP ve MHP'li komisyon üyeleri Yavuzyılmaz'ın talebine "Siyasi şov yapma" tepkisi verdi.
Yavuzyılmaz, "Şov yapmak Murat Kurum'u tekrar çevre Bakanı olarak atamaktır." dedi. AKP'li ve MHP'li vekiller ise "Sana mı soracağız?" diye karşılık verdi.
Yavuzyılmaz, vekillere "Murat Kurum'un çağırılması gerekiyor. Siz de sorsanıza aynı kaygı niye siz de yok. Dönemin Çevre Bakanının buraya gelip gelmemesi ile ilgili bir kaygınız var mı?" diye sordu.
TIKLAYIN - CHP, liç yığınındaki altın rezervine dikkat çekti: Bakanlığa göre 8 ton, Anagold'a göre 1,35 ton, aradaki 6,65 ton altının akıbeti belli değil
Akademisyenler dinlendi
Toplantıda, Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okay Aksoy, Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Akıncı ve Torbalı Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celalettin Şimşek ile Hacettepe Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güzin Gülsev Uyar Aksoy sunum yaptı.
Prof. Dr. Güzin Gülsev Uyar Aksoy, dünyada 1980 yılından bu yana madenlerde yapılan patlatmalarda elektronik ateşleme sisteminin kullanıldığını belirtti. Türkiye'de halen elektriksiz ateşleme sistemin kullanıldığını dile getiren Aksoy, buna ilişkin bir düzenleme yapılması gerektiğini vurguladı. Aksoy, "Madenlerde eski tip ateşleme sistemlerinden vazgeçip yeni nesil bir ateşleme sistemlerine acilen geçmemiz lazım." dedi.
Prof. Dr. Celalettin Şimşek, ÇED raporlarında kapsamlı çalışma yapıldığını ancak madenlerde denetimsel sorunların olduğunu söyledi.
"Kazanın nedeni bence burada"
Prof. Dr. Okay Aksoy, "kral çıplak" denilmediği sürece bu tür kazaların yaşanacağını söyledi. Üniversitelerde daha iyi eğitim verilmesi halinde bu kazaların yaşanmayacağını vurgulayan Aksoy, üniversitelerin maden mühendisliği bölümündeki çoğu akademisyenin saha tecrübesinin az olduğunu dile getirdi.
İliç'teki kazaya ilişkin hazırlanan bilirkişi raporunda olayın "heyelan" olarak belirtildiğini ancak bunun bir akma olduğunu kaydeden Aksoy, şöyle konuştu:
"Bilirkişi raporunda yer alan bir noktaya dikkati çekmek istiyorum. Mayıs 2022 tarihine kadar yığından geri dönen çözeltinin tasarım değeri ile yığından geri dönen çözeltinin gerçekleşen değeri arasında eksi 3 milyon 400 bin metreküp fark var. Bu tarihten sonra ne oluyorsa bu değer yavaş yavaş değişiyor ve kazanın olduğu zaman bu 1 milyon 150 bin metreküpe çıkıyor. Solüsyon rejiminde girenle çıkan arasındaki fark agresif şekilde değişiyor. Kazanın nedeni bence burada."
"Liç alanlarının nemlilik haritasını çıkarmamız lazım"
Benzer maden kazalarının yaşanmaması için önerilerde bulunan Aksoy, yer bilimleri konusunda eğitim programlarının ve akademik personelin yeniden gözden geçirilmesini istedi. Aksoy, şu önerilerde bulundu:
"Madencilik sektörü için ayrı bir bakanlık kurulmalı. Maden güvenlik kurumu kurulmalı. Madenciliğin yapıldığı bölgelerde, davalarda amir hüküm maden hukukudur, biz bunu uygulayamıyoruz. Çevresel etkenlerden dolayı amir hüküm maden hukuku olmasına rağmen biz orman hukukunu, tarım hukukunu uyguluyoruz. Bu, madenciliğin enerjisini buraya doğru çekiyor. Madenci asıl işi olan güvenli üretimden uzaklaşmış oluyor. Liç alanlarının nemlilik haritasını çıkarmamız lazım. Bu bir maliyettir ama kaza sonrası oluşacak maliyet söz konusu olduğunda gözle görülür bir şey değil."
Erzincan İliç'teki Çöpler Altın Madeni’nde toprak kayması
Erzincan'ın İliç ilçesinde Anagold şirketine ait Çöpler Altın Madeni'nin bulunduğu geniş bir alanda, 13 Şubat saat 14.28'te toprak kayması meydana geldi. Yaklaşık 10 milyon metreküp toprak, 200 metrelik yamaçtan hızla aşağı doğru aktı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, söz konusu toprağın 800 metre hareket ettiğini belirtti. En az 9 işçi bu kayan toprağın altında kaldı. İhbarı üzerine bölgeye Erzincan Jandarma, AFAD ve sağlık ekipleri yönlendirildi. Fırat Nehri’ne doğru kayan devasa toprak yığınının, siyanür ve sülfürik asit ile yıkanmış malzemelerden oluştuğuna yönelik açıklamalar yapıldı.
Şirketin, tüm itirazlara rağmen Murat Kurum’un Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olduğu dönemde kapasite artırımına gittiği ve maden hakkında “ÇED raporuna gerek yok” kararı verildiği ortaya çıktı.
TIKLAYIN - Erzincan'da Çöpler Altın Madeni’nde toprak kayması: "Arka tarafta da kayma var; her vardiyada 400 işçi çalışıyor"
TIKLAYIN - İliç'te göçüğe giden yol: Siyanür sızdırdı, ruhsatı iptal edilmedi; vergi borçları silindi, parasını katladı
TIKLAYIN - İliç maden faciasında ifadeler ortaya çıktı: Göçük altında kalan işçilerin bulunduğu konteynerin olduğu yere "güvenli alan" denilmiş
TIKLAYIN - Anagold Madencilik’in Türkiye Müdürü: Çatlak fotoğrafları olaydan iki saat önce gönderilmiş, ancak üç gün sonra gördüm; projelerin denetlenip denetlenmediğini bilmiyorum!
TIKLAYIN - Çöpler Madeni'ndeki "kapasite artırımı izni" Murat Kurum'un bakanlığı döneminde verilmiş!
TIKLAYIN - Yerlikaya: Cevherin konumlandırıldığı yığın liç alanında kayan kütlenin hacmi 10 milyon metreküp, 9 işçimiz bu kütlenin altında kaldı
TIKLAYIN - TTB'den Çöpler Altın Madeni hakkında açıklama: Siyanür sızıntısı ile gündeme gelen madenin ruhsatı iptal edilmediği gibi, kâr hırsıyla kapasitesinin artırılması faciaya davetiye çıkardı
TIKLAYIN - TMMOB Metalurji ve Malzeme Mühendisleri Odası Başkanı Türkkolu: "Göçük altında kalan madenciler, resmi rakamın 5 katı"
TIKLAYIN - 'Siyanür sızıntısını' Meclis'te taşıyan Yeneroğlu aşama aşama anlattı: İliç felaketi nasıl bağıra bağıra geldi?
|
