T24 Ankara
CHP Mersin Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Ali Mahir Başarır, TBMM Başkanlığı’na ‘Ergenekon Davası Kapsamındaki Dava Süreçlerinin Yol Açtığı Mağduriyetlerin Giderilmesine İlişkin’ kanun teklifi verdi. 14 maddelik teklif, Ergenekon davası adı altında tüm dosyalarda yargılanan, mağdur edilen hak gaspına uğratılan kişi ya da kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesini, maddi ve manevi zararlarının tanzim edilmesini öngörüyor.
Teklif sahibi CHP Mersin Milletvekili Başarır, ‘Ergenekon Davası Kapsamındaki Davalarda Ortaya Çıkan Zararları Tespit Komisyonu’ kurulması gerektiğini belirtti.
Ergenekon Davası Kapsamındaki Dava Süreçlerinin Yol Açtığı Mağduriyetlerin Giderilmesine İlişkin Kanun Teklifi ve gerekçesi şöyle:
Kamuoyunda Ergenekon olarak adlandırılan soruşturma, o dönem adı belirlenmemiş olsa da, 12 Haziran 2007’de Ümraniye’de bir gecekonduda bulunduğu söylenen 27 el bombasıyla başladı.
27 Haziran 2007’de, daha sonra gelen gözaltı ve tutuklama dalgaları nedeniyle birinci dalga olarak adlandırılan bir operasyonla Oktay Yıldırım’ın yanı sıra pek çok kişi gözaltına alındı. Bu dalgalar kısa aralıklarla toplumun pek çok farklı kesimini kapsayacak şekilde genişledi.
Ana davaya ait üç ayrı iddianame bulunmaktaydı. Ancak Davada birleştirilen iddianameler sadece üç iddianameyle sınırlı değildi. İrticayla Mücadele Eylem Planı Davası, Şile Kazıları, İnternet Andıcı Davası, İlker Başbuğ Davası, başta olmak üzere 23 iddianame Ergenekon davasıyla birleştirildi.
İlk iddianamede Ergenekon, “terör örgütü” olarak tarif edildi ve “üyeleri ve yöneticileri” darbe teşebbüsüyle suçlanarak, “Ergenekon terör örgütü en başta, ‘derin devlet’ ifadesi ile anılan, ülkemizde birçok kanlı eylemler gerçekleştiren, gerçekleştirdiği bu eylemlerle ciddi kriz, kargaşa, anarşi, terör ve güvensizlik ortamı oluşmasını amaçlayan ve bunu kısmen de olsa başararak ülkemizin gelişme ve kalkınmasının önünde engel olan bir örgüttür,” denildi.
Ergenekon Davası süresince 100 binden fazla telefon izlendi. 60 bin telefon dinlendi. 3 bin kişi hakkında takip yapıldı. Bin 360 kişi ifade verdi. 588 kişi tutuklandı. 7 sanık ifadesini veremeden öldü. 7 sanık kansere yakalandı. Davada 44 gizli tanık vardı. Toplam sayfa sayısı 17 bini aşan 19 iddianame hazırlandı.
Ergenekon davası süresince davanın yürütülmesi konusunda dönemin iktidar sorumlularının davaya destek verdiği, o dönem Başbakanı tarafından “Bu davanın savcısıyım” sözleri açıkça ortaya konulmuştur.
12 Haziran 2007'de başlayan Ergenekon süreci 4.160 gün sonra, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, Cumhuriyet savcısı davaya ilişkin esas hakkındaki mütalaasını açıklamasıyla son buldu. Mütalaada, “Ergenekon Silahlı Terör Örgütü”nün varlığının kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlanamadığı belirtilerek, “Bu nedenle varlığı kanıtlanamayan örgütün liderliği, üyeliği ve örgüt adına suç işlenmesinin de söz konusu edilemeyeceği anlaşılmıştır. Bu haliyle iş bu dava kapsamında kovuşturmaya konu edilen, Ergenekon adlı bir terör örgütünün varlığı ispat edilememiştir” denildi. Böylece Ergenekon davasının bir kumpas ve düzmece olduğu ortaya çıkmış oldu.
Kumpas olduğu tescillenen Ergenekon operasyonu birçok insanın canına da mal oldu. Özetle, 9 yıl boyunca aslı astarı olmayan, düzmece bir Ergenekon kumpası gündemde kaldı ve birçok insanın canı haksız yere yanmış oldu.
Verilen bu kanun teklifi ile “Ergenekon davası” adı altında tüm dosyalarda yargılanan, mağdur edilen hak gaspına uğratılan kişi ya da kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesi, maddi ve manevi zararlarının tanzim edilmesi hedeflenmiştir.
ERGENEKON DAVASI KAPSAMINDAKİ DAVA SÜREÇLERİNİN YOLAÇTIĞI MAĞDURİYETLERİN GİDERİLMESİNE İLİŞKİN
KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- Türkiye Cumhuriyeti Devleti; Ergenekon davası kapsamındaki davaları; demokrasiye, hukuka ve millete karşı yapılmış bir hareket olarak kabul eder ve Ergenekon Davası sürecinde madden ve manen zarar görmüş tüm kişiler ile ailelerinden özür diler.
MADDE 2- Devlet, Ergenekon davası kapsamında, hukuken kanıtlanmış işlemler ve uygulamalar nedeniyle, yaşamlarını, beden bütünlüklerini, akıl ve vücut sağlıklarını yitirmiş olanlara, (öncelikle ölenlerin haleflerine) suçsuz olduğu halde tutukluluk hali nedeniyle işini yitirenlere, her türlü haksız uygulamalar ile maddi ve manevi zarar görenlere maddi ve manevi tazminat öder.
MADDE 3- Bu kanun kapsamındaki zararların tespitini sağlamakla görevli Ergenekon Davası Kapsamındaki Davalarda Ortaya Çıkan Zararları Tespit Komisyonu kurulmuştur. Bu komisyon, Yargıtay, Danıştay, Türkiye Barolar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Maliye Bakanlığının belirleyeceği ikişer üyeden oluşur. Komisyon salt çoğunlukla toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar verir.
MADDE 4- Bu kanun kapsamında maddi ve manevi zarar gördüğünü iddia eden kişi ya da halefleri bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 ay içerisinde Komisyona başvurarak bu kanun kapsamındaki olaylardan gördüğü maddi ve manevi zararın saptanarak tarafına ödenmesini talep etme hakkına sahiptir.
MADDE 5- Komisyon, doğrudan kendisi ya da bilirkişi incelemesi yaptırarak öncelikle başvuranın bu kanun kapsamına giren bir zararının bulunup bulunmadığını, şayet bir zararı varsa; zararın miktarı tespit eder.
Komisyonca zararın miktarı, zarar görenin beyanı, adlî, idarî ve kolluk güçlerindeki bilgi ve belgeler göz önünde tutularak olayın oluş şekli ve zarar görenin varsa kusur veya ihmalinin de göz önünde bulundurulması suretiyle, hakkaniyete ve adalete uygun biçimde komisyon tarafından doğrudan doğruya veya bilirkişi aracılığı ile belirlenir.
MADDE 6- Komisyonun kararı, karar tarihinden itibaren en geç bir hafta içinde hak sahibine tebliğe çıkarılır. Hak sahibi, komisyon kararını kabul etmediği taktirde; dava açma hakkına sahiptir. Komisyon kararına ve belirlediği tazminat miktarına itiraz edilmemesi halinde, komisyonun belirlediği miktar, karar tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde hak sahibine ödenir.
MADDE 7- Komisyon, zarar görenlerce yapılacak her başvuru ile ilgili çalışmasını, başvuru tarihinden itibaren bir yıl içinde tamamlamak zorundadır.
Komisyon, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından başvuru konusu ile ilgili her türlü bilgi ve yardımı isteyebileceği gibi, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanları bilirkişi olarak da görevlendirebilir. Komisyon, gerekli gördüğü uzmanları çalıştırabilir veya bunlardan görüş alabilir.
MADDE 8- Komisyon üyelerine ödenecek ücret, Komisyonun çalışma esas ve usulleri, Komisyona başvurularda takip edilecek usuller, cana, vücut bütünlüğüne ve mala yönelik zararların tespiti, uğranılan zararları sulh yoluyla karşılayacak safi miktarların belirlenmesi, ödemenin şekli, tutarı ve çalışma gücü kaybı oranlarının tespitine ilişkin esas ve usuller ile diğer hususlar, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde hazırlanacak ve Cumhurbaşkanınca yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 9- Bu kanun kapsamındaki maddi ve manevi tazminat ile diğer tüm ödemeler, Cumhurbaşkanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır. Komisyonun tespit ettiği ödemeyi kabul edenler, aynı konuda dava açamaz.
MADDE 10- Devlet, Ergenekon Davası mağdurlarına ödediği tazminat için, Ergenekon kumpasının kurucu ve uygulayıcıları ile zararı doğuran her bir somut olayda hukuka aykırı uygulamanın tarafı olan kişi ve kamu görevlilerine rücu eder. Rücu görevinin yapılmaması halinde rücu görevini yerine getirmeyenler, sorumlu olup, ödenen miktar rücu görevini yerine getirmeyenlere dahi rücu olunur.
MADDE 11- Dava açma süresi içinde yapılan başvuru, nihaî işlem sonucunun ilgiliye tebliğine kadar genel hükümlere göre dava açma sürelerini durdurur.
Madde 12- Bu Kanun gereğince yapılacak tebligatlar hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak, tebligatın memur vasıtası ile yapılması esastır.
MADDE 13- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 14- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
