CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Genel Koordinatörü Veli Ağbaba halkın temel besin maddeleri için yaptığı harcamaları ve asgari ücretle geçinen emekçilerin alım güçlerini değerlendirdiği bir rapor hazırladı. “Kriz derinleşiyor, mutfaktaki yangın büyüyor” başlığı ile ele alınan raporda asgari ücretlilerin maaşları ile alabilecekleri temel gıda maddelerinin yarı yarıya azaldığına dikkat çekildi.
Asgari ücretlilerin 1.603 Liralık maaşları ile Ağustos 2018 de Ocak 2018’e göre 3 bin adet daha az yumurta, 32 kg daha az pirinç, 16 kg daha az peynir, 25 litre daha az süt alabildiğini belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Kriz en çok vatandaşın mutfağını vurdu.İnsanların en temel ihtiyaçları olan gıda harcamalarında kısıntıya gitmelerine sebep oldu.İğneden ipliğe her şeye yapılan zamlar, açlık sınırının bile altında verilen asgari ücretlileri perişan etti. Çalışanların maaşlarında düzenlemeye gidilmez ise önümüzdeki günlerde krizin çok daha derin etkileri görülmeye başlanacaktır” dedi.
Ağbaba'nın 'krizin etkileri' raporu şöyle:
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Genel Koordinatörü Veli Ağbaba halkın temel besin maddeleri için yaptığı harcamaları ve asgari ücretle geçinen emekçilerin alım güçlerini değerlendirdiği bir rapor hazırladı.
“Kriz derinleşiyor, mutfaktaki yangın büyüyor” başlığı ile ele alınan raporda asgari ücretlilerin maaşları ile alabilecekleri temel gıda maddelerinin yarı yarıya azaldığına dikkat çekildi. Asgari ücretlilerin 1.603 Liralık maaşları ile Ağustos 2018 de Ocak 2018’e göre 3 bin adet daha az yumurta, 32 kg daha az pirinç, 16 kg daha az peynir,25 litre daha az süt alabildiğini belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Kriz en çok vatandaşın mutfağını vurdu.İnsanların en temel ihtiyaçları olan gıda harcamalarında kısıntıya gitmelerine sebep oldu.İğneden ipliğe her şeye yapılan zamlar, açlık sınırının bile altında verilen asgari ücretlileri perişan etti.Çalışanların maaşlarında düzenlemeye gidilmez ise önümüzdeki günlerde krizin çok daha derin etkileri görülmeye başlanacaktır” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Koordinatörü Veli Ağbaba’nın “Kriz derinleşiyor, mutfaktaki yangın büyüyor” raporu şu şekilde;
Ağustos ayı enflasyon verileri son 14 yılın zirvesinde yer alarak yüzde 17.90 oranında gerçekleşmiştir. Ayrıca Merkez Bankası yaptığı son açıklamaya göre yıl sonu enflasyon oranı beklentisi ise yüzde 19.6 olarak tahmin edilmektedir. Ülkemizde 24 Haziran seçimleri öncesinde başlayan ve sonrasında etkisini giderek hissettiren ekonomik daralma ve en nihayetinde ortaya çıkan ekonomik kriz gündelik yaşamda etkisini artırarak göstermektedir.
Kur krizine bağlı olarak TL değerinde yaşanan hızlı düşüş, halkı gündelik yaşam gereksinimlerinin karşılaması noktasında oldukça zorlamaktadır. Enflasyon oranında görülen yüksek eğilim başta tüketim ürünleri olmak üzere birçok ürüne yeni zamlar yapılmasına yol açmıştır. Asgari geçim ücretinin yoksulluk ve açlık sınır altında kalması, yapılan zamlar ve vergi sisteminde yaşanan adaletsizlikler ülkemiz de çalışan milyonlarca kişiyi daha da zor duruma düşürmektedir.
Açlık sınırı 2 bin lira
Döviz kuru karşısında günden eriyen ücretler ve halkın ekonomik alanda gerileyen alım gücü kendini en çok temel besin maddeleri üzerinde etkisini göstermektedir. Gündelik yaşamın pahalılaşması neticesinde ülkemiz de açlık ve yoksulluk sınırı altında çalışan milyonlarca kişinin ‘mutfak masraflarının her geçen gün daha da artmasına ve sofradaki temel besin maddelerinin daha da azalmasına sebep olmaktadır.
Sendikalar ve sivil toplum örgütlerinin son raporlarına göre Ağustos ayı içerisinde açlık sınırı ortalama 2.000 TL sınırına dayanırken, yoksulluk sınırı ise yaklaşık olarak 6.000 TL ve üzeri olarak hesaplanmaktadır.
1.603 TL Asgari ücret ile geçinin 4 kişilik bir ailenin aylık mutfak harcamalarında yaşanan değişimler ve ailelerin aylık mutfak masraflarına yönelik yapılan harcamaların değişimleri Ocak -Ağustos ayları arasında;
Yukarıda verilen temel besin maddelerinin Ocak ve Ağustos ayı arasında ki fiyat farklarında yaşanan değişim neticesinde, Asgari ücret ile geçinen 4 kişilik bir ailenin mutfağında ki temel besin gıda oranlarının alımında ki düşüş dikkat çekmektedir.
Aralık ve Ağustos ayı içerisinde Asgari ücret ile geçinen 4 kişilik bir ailenin mutfağında ki temel besin maddeleri için yaptığı aylık harcamalarda ki değişim ise;
* Et ve Et ürünlerinde harcamalar bu yılın Aralık ayı içerisinde 560 TL iken son Ağustos verilerine göre ortalama 649 TL olmuştur.
* Yumurta harcamaları Aralık ayı içerisinde 34 TL iken Ağustos ayı içerisinde 46 TL
* Süt ve yoğurt ürünleri harcamaları Aralık ayı içerisinde 315 TL iken Ağustos ayı içerisinde 375 TL
* Peynir ürünleri harcaması Aralık ayı içerisinde 82 TL iken Ağustos ayı içerisinde 90 TL
* Zeytin harcaması Aralık ayı içerisinde 43 TL iken Ağustos ayı içerisinde 47 TL
* Patates harcaması Aralık ayı içerisinde 52 TL iken Ağustos ayı içerisinde 70 TL
* Kuru soğan harcaması Aralık ayı içerisinde 7 TL iken Ağustos ayı içerisinde 24 TL
* Taze meyve ve sebze harcaması Aralık ayı içerisinde 143 TL iken Ağustos ayı içerisinde 175 TL
* Temel bakliyat harcaması Aralık ayı içerisinde 23 TL iken Ağustos ayı içerisinde 26 TL
* Un harcaması Aralık ayı içerisinde 24 TL iken Ağustos ayı içerisinde 30 TL
* Ekmek harcaması Aralık ayı içerisinde 196 TL iken Ağustos ayı içerisinde 235 TL’ye yükselmiştir.
* Ayrıca bir çuval unun fiyatının bir ay içinde yüzde 85’lik artışla 95 liradan 175 liraya çıkarken Ekmek fiyatlarına yüzde 30 ile 40 arasında zam yapılacağı dile getirilmektedir.
* Aralık ve Ağustos ayı içerisinde artan harcamalar neticesinde halkın mutfak için yaptığı alım gücü neredeyse yarı yarıya azalmıştır.
Ücretler Döviz Kuru karşısında erimeye devam ediyor
Ülkemiz asgari ücret bakımından gelişmiş ülkelere nazaran oldukça geri bir durumdadır. AB ülkelerindeki asgari ücret Türkiye’deki asgari ücretin neredeyse 5 katıdır. Tüm AB ülkeleri 2018 yılı için ön görülen asgari ücret ortalama 690 Euro civarında iken; Almanya’da bu oran 1200 Euro, Fransa’da 1386 Euro ve Hollanda’da 1430 civarındadır. AB ülkelerinin tümü için alınan ortalama asgari ücret yaklaşık olarak 4000 TL ve üzeri bir değere denk gelirken, ülkemiz de ki 1603 TL’lik asgari AB Para birimi karşısında sadece 213 Euro civarı bir değere tekabül etmektedir.
Ayrıca asgari ücret Aralık ayı içerisinde yaklaşık olarak 423 dolara denk gelirken, şu an ki asgari ücret yaklaşık olarak 230 dolar seviyesindedir.
Ortaya çıkan veriler neticesinde ülkemiz de yaşam dar ve orta gelirli aileler için daha da zor bir hal gelmesi kuvvetle ihtimaldir. Elde edilen verilerin gelecek ay içerisinde yapılacak zam oranları ile artması söz konusu iken, ortalama aylık kazançlar her ay hatta her gün daha da geriye gidecektir.
Yüksek enflasyon oranı göz önüne alınarak ve ülkemizde yoksulluk ve açlık sınırının gösterdiği verilerde hesaba katılmalı ve bir an önce çalışanlarımızın ücretleri bu değişimler esas alınarak yeniden hesaplanmalıdır.
Ayrıca iktidarın temel harcamalar üzerinde açığa çıkan fahiş zam oranları için gerekli denetimleri bir an önce sıklaştırmalı, artan zamların önüne bir an evvel geçmelidir.
